leogargouille22 januari 2009 – 09:56

Het Forum zal meer rond milieu draaien
Famke Vekeman heeft twee jaar voor het Belgisch Sociaal Forum gewerkt. Vorig jaar was ze op het Europees Sociaal Forum in Malmö en nu kijkt ze met spanning uit naar haar eerste Wereld Sociaal Forum. Famke heeft nog geen verblijfplaats voorzien, ze neemt haar tent mee in de hoop dat er nog plaats is op het kampterrein van Via Campesina, het internationaal netwerk van kleine en landloze boeren. In Belém zal ze het Belgisch Sociaal Forum vertegenwoordigen en een avond organiseren voor de Belgen. “Een forum in het buitenland is een ideale gelegenheid om ook te netwerken met deelnemers uit eigen land,” zegt ze.

“Deze editie van het Wereld Sociaal Forum zal veel meer rond milieu draaien dan voordien,” weet Famke “Het is geen toeval dat het Forum doorgaat in Belém, de poort van het Amazonewoud.”
Famke werkt part-time voor Friends of the Earth, ze is blij om haar Zuid-Amerikaanse collega's van Friends of the Earth te ontmoeten en neemt zich voor om tijdens het WSF een aantal milieuthema's op te volgen.

Famke werkt ook halftijds voor het Actieplatform Gezondheid en Solidariteit. Dat is een Belgisch netwerk bestaand uit de mutualiteiten, wijkgezondheidscentra en een aantal ngo's zoals Intal. In Belém zal ze uitzoeken of gelijkaardige initiatieven bestaan in andere landen. Vandaar kijkt ze uit naar de bijeenkomst van het internationaal netwerk People's Health Movement.

Famke beseft dat het WSF een overvloed aan activiteiten, ontmoetingen en indrukken is: “Het is onmogelijk om alles te doen, maar ik denk dat het een uitzonderlijke ervaring wordt en hoop dat ik met een aantal interessante contacten terug keer, zodat we thuis verder aan de slag kunnen gaan.”

Ideetjes over participatieve democratie opdoen
Elke deelnemer aan het WSF heeft zijn eigen motieven en verwachtingen. Het Forum is een open ontmoetingsruimte en diversiteit mag geen obstakel zijn. Dat merk je meteen als je het programma van Famke naast dat van Filip De Bodt legt en vaststelt dat ze volledig verschillen. Filip vertrekt iets vroeger naar Belém, want hij wil nog iets meepikken van het Forum van de Bevrijdingstheologie dat enkele dagen voor het WSF doorgaat in Belém. “Als atheïst interesseren mij de pogingen van gelovigen om geloof te linken aan bevrijding. Meestal is dat, over alle godsdiensten heen, namelijk niet het geval.”

Filip De Bodt is activist, coördinator van 't Uilekot en gemeenteraadslid voor LEEF! In Herzele. Hij wil graag wat ideetjes opdoen om participatieve democratie verder uit te bouwen. “Tijdens eerdere fora in Porto Alegre raakte ik laaiend enthousiast over het participatief budget dat in delen van Zuid-Amerika gehanteerd wordt: de bevolking kiest er zelf in wat het gemeentebestuur moet investeren,” mailt hij. In het algemeen is Filip geboeid door de veranderingsprocessen in Zuid-Amerika.

Na het Forum trekt Filip voor een reportage naar het Amazonewoud. Een vriend van hem werkt bij de INCRA, het instituut dat in Brazilië instaat voor de uitvoering van de landhervorming. Hij probeert de belangen van inheemse bevolking, kleine boeren, multinationals en het milieu met elkaar te verzoenen. “Hij heeft zeer veel contacten bij lokale organisaties en actiegroepen. De problematiek van de houtkap en van het beheer van het woud is immers stukken ingewikkelder dan wij denken. Het gaat niet alleen om CO2, maar ook om de broodwinning van kleine boeren en de lokale bevolking.”

Op dit WSF moeten we een stap verder gaan
Bij het ACV onderhoudt Annick De Ruyver de contacten met de vakbonden in het buitenland. Een Wereld Sociaal Forum is voor haar dan ook de gelegenheid bij uitstek om de partners van het Zuiden nog eens te ontmoeten. Het allereerste WSF heeft Annick De Ruyver gemist, maar op alle andere Fora was ze aanwezig.

De delegatie van het ACV zal reeds vijf dagen voor het WSF neerstrijken in Belém om Braziliaanse partners te bezoeken. De bezoeken staan in het teken van gezondheid, handel, toerisme en de bouwsector. Het hoogtepunt van het programma is een boottocht naar een eiland op de Amazonerivier voor een bezoek aan lokale vissers.

Het WSF zelf staat voor het ACV in het teken van de drie crisissen: voeding, energie en financiën. “Wij gaan ons aansluiten bij 'Mundo del Trabajo', een seminarie dat specifiek gaat over waardig werk. Daar zullen thema's zoals 'werk en migratie', 'werk en ontwikkeling' en syndicale rechten aangesneden worden.”

Vakbonden in Latijns-Amerika ontwikkelen zeer verschillend. In landen als Argentinië en Brazilië gaat het de goede kant op, terwijl vakbondswerk in Centraal-Amerika moeilijk blijft. “Daar zijn veel vrijhandelzones waar arbeidsrechten zelden gerespecteerd worden. In Guatemala worden af en toe vakbondsleiders vermoord. Maar de vakbonden geven niet op, hun strijd gaat verder. Guatemala en Colombia zijn de twee Latijns-Amerikaanse landen waar mensenrechten absoluut niet worden gerespecteerd. Om onze collega's in Colombia, Guatemala en de Filipijnen te steunen, hebben we vorig jaar de betoging 'Stop the killings!' georganiseerd.

Tenslotte vreest Annick dat de crisis in het Zuiden harder zal aankomen dan bij ons. “Het WSF zegt al jaren dat we ons model moeten veranderen en dat het kapitalisme onhoudbaar is. Nu wordt dat nog maar eens bewezen, daarom vind ik dat we op dit WSF een stap verder moeten gaan.”

Het is met heel veel spijt dat we een Wereld Sociaal Forum overslaan
Laten we niet eindigen met een deelnemer van het Wereld Sociaal Forum, maar met een opmerkelijke afwezige. De overkoepelende organisatie van Vlaamse ngo's 11.11.11. zal niet vertegenwoordigd worden op het Wereld Sociaal Forum. “We hebben het momenteel zo druk met toestanden omtrend de EPA's die in het parlement komen, dat we niet naar Belém kunnen gaan,” zegt Marc Maes van 11.11.11. “Je weet dat we veel werk gedaan hebben met het opzetten van de campagnes 'Seattle to Brussels', een Europees netwerk dat rond handel bezig is en een onderdeel is van 'Our World is not for Sale'. Mensen van die netwerken zullen wel aanwezig zijn in Belém, wij moeten daar niet noodzakelijk bij zijn. Als ik naar het WSF ga is het meestal om semenaries te organiseren over handel, maar dat zal dit jaar niet kunnen.”

Laat 11.11.11. daarmee het WSF vallen? “Neenee, het is met heel veel spijt dat we een Wereld Sociaal Forum overslaan, maar goed er is ook nog het Belgisch Sociaal Forum en het Europese. In de eerste Sociale Fora hebben wij heel veel coördinatie en netwerken in gang gestoken. Die netwerken bestaan nog en we blijven die opvolgen, maar we moeten daarvoor niet perse naar het WSF gaan.”

Wat is de taak van het WSF in Belém? “Rond de bescherming van de natuurlijke rijkdommen is in Nairobi veel gewerkt, nu is het nodig om dat in netwerken verder te zetten. Er is een dringende noodzaak om natuurlijke rijkdommen te beschermen tegen de jacht op nieuwe energiebronnen, landbouwgrond en grondstoffen.”

Mogen we verwachten dat door de crisis de druk op de planeet en op de natuurlijke rijkdommen zal afnemen omdat de vraag wereldwijd afneemt? “Aan de ene kant is er minder vraag, dat is waar, maar aan de andere kant voelen landen nu de economische terugslag wat ook als een aanmoediging kan werken om meer ontginnigen toe te laten. Het feit dat het Forum doorgaat in het Amazonegebied zet dit thema extra in de kijker. Het oprichten van 'no-go-zones', het controleren van bestaande ontginningen, het recht geven aan regeringen om natuurlijke rijkdommen te beschermen, die zaken zullen hoog op de agenda staan in Belém, denk ik.”