Indymedia.be is niet meer.

De ploeg van Indymedia.be is verhuisd naar DeWereldMorgen.be waar we samen met anderen aan een nieuwswebsite werken. De komende weken en maanden bouwen we Indymedia.be om tot een archief van 10 jaar werk van honderden vrijwilligers.

[Opinie] Opvallend hoofddoekenverbod

[Opinie] Opvallend hoofddoekenverbod

De scholengroep Brussel van het Gemeenschapsonderwijs lijkt een lont in het kruitvat geworpen te hebben door twee moslimleerkrachten met hoofddoek te ontslaan. De reden van hun ontslag zou het niet naleven van het reglement zijn. In dat reglement zou sprake zijn van een verbod op het dragen van opvallende religieuze symbolen door zowel leerkrachten als leerlingen. Die beslissing zou er pas gekomen zijn in april 2005.

Dit land heeft in de naoorlogse periode hevige schoolstrijden gekend tussen het katholiek onderwijs en het officieel (of gemeenschaps)onderwijs. De ondertekening van het Schoolpact in 1958 heeft een einde moeten maken aan de kwestie. Men zou dus redelijkerwijze mogen verwachten dat principes die als fundamenteel beschouwd worden voor het gemeenschapsonderwijs, zoals de neutraliteit van de instelling, toen al beslecht geweest zouden zijn. Dat het verbod op het dragen van opvallende religieuze symbolen pas in april 2005 werd gesteld, doet daarom een aantal vragen rijzen. Want is het niet heel toevallig dat België tussen die twee tijdspannes een grote immigratiegolf van vooral moslims heeft gekend?

Het verwijt dat met een dergelijk verbod vooral de moslimvrouwen worden geviseerd, werd door de algemene directeur van de scholengroep onmiddellijk van de tafel geveegd. De scholengroep zou immers een leerkracht die een racistische mail had gestuurd naar leerlingen onmiddellijk ontslagen hebben. Hierdoor zou de scholengroep dus bewezen hebben tegen discriminatie te zijn. Het ontslag zou dus niets te maken hebben met moslimvrouwen die een hoofddoek dragen, maar enkel het gevolg zijn van een niet naleving van het reglement.

Van een scholengroep die het zo nauw lijkt te nemen met de regels zou men een absolute en eenduidige naleving van de regels verwachten. Dat is echter niet het geval. Er wordt een pragmatische oplossing aangeboden door de directeur die zegt dat de hoofddoek in de islamlessen wel mag gedragen worden. Enige relativering van de na te leven regels is dus voorzien voor diegenen die ze aanvaarden, maar wat is dan het doel van het verbod? Dat is zoals zeggen dat je door het rood mag rijden zolang de politie het niet kan zien.

Het verbod treedt dus in werking wanneer het opvallend wordt. Aan de bewoordingen van het verbod is bovendien af te leiden dat onopvallende religieuze symbolen wel door de beugel kunnen waardoor de zo hoog aangeprezen neutraliteit van de scholengroep alsnog in vraag gesteld kan worden. Want wat bepalend lijkt te zijn voor deze scholengroep is de opvallendheid van het religieuze symbool en niet het religieuze symbool op zich.

Is het dragen van een hoofddoek dan plots zo opvallend geworden in een pluralistische en democratische samenleving die Vlaanderen meent te zijn? Is het niet de taak van een onderwijsnet die zogezegd de religieuze, filosofische of ideologische overtuiging van de mensen respecteert om pluraliteit in stand te houden in plaats van de zichtbaarheid van deze pluraliteit te elimineren?

Ah ja, de bange blanke

Ah ja, de bange blanke man....
In 1965 (de Stones en The Beatles starten hun doorbraak) werd ik van school gestuurd wegens 'te lang haar'. Het is altijd wat....

consequent gedrag voor een open samenleving

Deze opinie bevat toch enkele opmerkelijke kronkels en halve waardheden:
1. De leerkrachten hebben eerst het reglement volledig aanvaard en hebben er nooit een punt van gemaakt.
2. Ze werken in een gemeenschapsschool = pluralistische school. Het als leerkracht expliciet propageren van 1 bepaalde (geloofs)overtuiging past hier niet in.
3. De vergelijking met de schoolstrijd is tevens totaal foutief; de schoolstrijd is opgelost geweest eerst door de aangepaste financieringswetgeving (waarvan de laatste stap nu maar pas genomen werd), de voortschrijdende secularisatie en het besef aan beide kanten dat bekeringsdrift niet de juiste aanpak is.
Deze beide leerkrachten menen iets anders.
4. De maatschappelijke context in het Brusselse is er vandaag één van een zeer duidelijk een radicalisering met duidelijk bekeringsdrift bij bepaalde moslimgroepen. Moet een school hierin meestappen?
Wat met geseculariseerde allochtonen? Ze worden vandaag meer en meer aangesproken op hun geseculariseerd zijn, hun te Belgisch zijn.
Door expliciet een strikte geloofsbelevings te propageren zetten zij deze jongeren nog meer onder druk. En geloof me deze druk is groot; meisjes/ jonge vrouwen worden als hoeren bestempeld en openlijk sexueel geintimideerd. Zonder enige twijfel is dit tegen de geest en letter van de koran, maar helaas is toch vandaag een praktijk van de strikte geloofsgemeenschap (dit is ook op straat merkbaar).
In een gemeenschapsschool hoort dit niet thuis.

Noot: de opinie van A. Temsamani zou in dit debat ook passen. (DS, vrijdag 13/7)

diversiteit?

Als diversiteitsmedewerker bij een lokale overheid wil ik toch even korte reageren op uw bemerkingen.

1. Vermoedelijk werd het reglement aanvaard door vertegenwoordigers van de leerkrachten. Die vertegenwoordigers spreken blijkbaar niet voor alle meningen, wat ook maar normaal is. Dit is echter problematisch wanneer bepaalde groepen meer macht hebben dan andere groepen, zoals mensen in kansarmoede, mensen met een handicap of mensen met niet-Westerse roots (mattheuseffect). Het belang van participatiekansen voor iedereen (en dus ook minderheidsgroepen) wordt hierbij wederom aangetoond.
2. Een pluralistische school is geen eenheidsworst. Een pluralistische school biedt ruimte voor diverse mensen met diverse persoonlijke meningen en gewoonten. Juist die zichtbare diversiteit betekent een meerwaarde. Het reduceren tot één perspectief impliceert immers een louter 'inclusief' model, een model waarbij iedereen verengd wordt tot gemeenschappelijkheid. De diversiteit wordt dan een bedreiging voor het heersende discours in de samenleving en wordt bestreden.
Het dragen van een hoofddoek is bij mijn weten voor de meeste moslima's een individuele keuze en hangt bovendien samen met mobiliteit en kansen in de samenleving (en de eigen subjectieve beleving ervan). Een hoofddoek dragen houdt alleszins geen enkele 'propaganda' in, tenzij de samenleving geen hoofddoeken tolereert. Er bestaan voldoende voorbeelden van mensen die wel een hoofddoek mogen dragen, zoals katholieke nonnen of vrouwen uit Oost-Europese landen. Een punker draagt een gekleurde hanekam om te propageren, een moslima kan je moeilijk over dezelfde kam scheren.
3. Onder de Islamstrekkingen is bekeringsdrift slechts marginaal aanwezig. Ik ken één Islamschool die ook aan bekering doet, ontstaan is in Noord-India en nogal wat aanhang krijgt in kansarme Franse wijken. Voor de meeste moslims is het 'bekeren' onbestaande.
4. We hebben het hier over twee mondige vrouwen die een mening naar buiten brengen, volgens mij passen die niet in uw voorgesteld beeld van een 'radicalering' in het Brusselse.

Ik heb het artikel van mevrouw Temsamani gelezen, maar laat duidelijk zijn dat zij niet de mening verkondigd van deze vrouwen die een individuele keuze maken. Zij spreek ook niet namens 'de moslima's' in België, die groep is - gelukkig maar - ook heel divers.