De sporen van apartheid

Diederik20 april 2009 – 19:48

Met deze vraag word ik bijna dagelijks geconfronteerd. Toen ik in Zuid-Afrika kwam en de eerste werken startte aan mijn backpackersverblijf kon ik onmiddelijk merken dat er hier duidelijk iets verkeerd was. Ik maakte het eten klaar en plots zag ik de twee locals verdwijnen naar buiten, die dus dachten dat ze niet in mijn keuken behoorden om samen de maaltijd te genieten. Ze konden hun ogen niet geloven toen ik hen bijna verplichtte om bij mij aan tafel te komen eten. Nu nog spreken de mensen ervan dat ik de enige blanke ben die echt bij hen in het dorp komt en in hun woningen treedt om samen met hen te genieten.

De mensen hier in Elandsbaai zijn zich eigenlijk nog niet goed bewust van hun rechten. Laat het me anders stellen, er wordt nog teveel aanvaard dat ze vernederd worden en als ongelijke beschouwd worden. Zo zag ik eens een tafereel van apartheid waarbij de blanken binnen gezellig tijdens de middagpauze genoten van een rijke maaltijd terwijl de gekleurde arbeider een paar meter verder onder een boom zonder eten zat te wachten. Toen ik hem vroeg hoe hij zich hierbij voelde kreeg ik als antwoord, “ik weet het maar het stoort me niet, wat moet ik doen, ik ben het zo gewoon.”

Er is niet alleen racisme tussen blank, gekleurd en zwart maar ook tussen gekleurd en zwart. Hotnot, bantoe en kaffer zijn veel gebruikte termen die eigenlijk heel racistisch zijn. Een van de grootste oorzaak hiervoor is dat eigenlijk de overheid overheerst door het ANC volgens de kleurlingen eigenlijk te weinig rekening gehouden heeft met de kleurlingen in Zuid-Afrika. In een gesprek met een schoolhoofd in Grassy Park kwam dit duidelijk ter sprake.

Ook de haat naar de blanken is duidelijk sterker aan het worden. Ik merk zelfs een groot verschil met twee jaar geleden als ik in Kaapstad rondloop. Ik beweeg me door de contacten die ik hier heb in de townships en getto’s. De reacties die ik daar krijg zijn soms angstwekkend en dit als gevolg van de apartheid die vroeger heerste. Hier in Elandsbaai word ik nauwelijks nog “boere” genoemd maar in andere steden waar ik niet gekend ben krijg ik snel de stempel van “die boere”.

En ik heb begrip voor hun houding naar de blanken toe want nog steeds, zeker op het platte land beschouwen de blanken zich hoofdzakelijk als beter en bezitten nog steeds grote gronden terwijl de locals in schamele huizen wonen. De mensen hier in Elandsbaai beseffen dit maar goed. Een local heeft vroeger laten onderzoeken hoe de blanken aan hun grond kwamen. Ze huurden voor een paar Randen de gronden voor 100 jaar.