Femke Van De Pontseele23 april 2009 – 17:36

De nieuwste film van François Ozon heet Ricky, maar dat buitengewone personage krijgen we pas in het tweede deel te zien. Het eerste halfuur van Ricky heb je het gevoel dat je een rauw realistische film van Ken Loach of de broers Dardenne bekijkt. We zien hoe de zevenjarige Lisa (Mélusine Mayance) haar alleenstaande moeder Katie (Alexandra Lamy) ’s morgens wekt en aanmaant om te gaan werken. Moeder en dochter gooien stilzwijgend hun slaapkleed af in de badkamer of werken een sober ontbijt naar binnen. Het zijn beelden uit een grijzemuizenbestaan in de Parijse rand. Net wanneer je je opmaakt voor een flinke portie sociale miserie, keert het tij.

De lusteloze Katie herontdekt haar sensualiteit na een avontuurtje met Paco (Sergi Lopez), een nieuwe collega. Het geluk sijpelt Katie’s leven binnen. Maar niet dat van Lisa. Zij voelt zich verlaten door haar moeder, die Paco na het eerste dineetje meebrengt naar huis. Klagen of uitvliegen doet Lisa niet. Ze incasseert en straalt een subtiele melancholie uit, die niet tot de kindersfeer behoort. Het meisje, gespeeld door de amper negenjarige Mélusine Mayance, blijft de hele film fascineren. Mayance is duidelijk de grootste revelatie van Ricky.

Lisa is erg zelfstandig en Katie vindt de hulp van haar bleke dochter evident. Het meisje krijgt niet veel anders te horen dan bevelen. Dat verergert nog wanneer Katie zwanger wordt en bevalt van Ricky (Arthur Peyret). We zien de eerste tekenen van rancune tot stand komen bij Lisa en vragen ons af of dat tot diabolische wraak zal leiden. Moeten we bang beginnen worden voor deze zevenjarige bleekscheet?
Ook die piste wordt niet gevolgd. Ozon blijft verrassen wanneer baby Ricky plots de prominente rol krijgt in het verhaal. Hij heeft plots twee mysterieuze bloeduitstortingen op zijn rugje. Katie’s eerste gedachte is dat Paco haar baby mishandelt. Maar enkele dagen later groeien er twee bloederige stompjes uit die blauwe plekken. Ricky krijgt warempel vleugeltjes. Ozon koos ervoor om dat gegeven hyperrealistisch in beeld te brengen. Ricky’s vleugels zijn vlezige aanhangsels met klauwtjes. De gevoelige kijker kan daarbij het hoofd al eens wegdraaien. Toch zorgt Ricky, met zijn felblauwe kijkers, voor een paar komische momenten. En voor spanning, wanneer hij plots verdwijnt.

Vergis u niet: de baby is meer dan een visueel spielereitje. Ricky’s magische trekje krijgt feilloos een plaats binnen het verhaal. Geen gratuite fantasy, dus. Ricky is een gelaagde film die je op verschillende manieren kan interpreteren. Het gaat ook over hoe je als ouder je kinderen moet kunnen loslaten, om maar iets te noemen. De acteurs spelen sober, bijna sec, en laten op die manier ook ruimte voor interpretatie.

De sfeer en de invalshoek van Ricky verschillen erg van Ozon’s vorige films. Huit femmes was een nogal barok moordmysterie in musicalvorm met Frankrijk’s grootste actrices in de hoofdrol, Swimming Pool een diepgravend psychologisch verhaal waarvan het ritme wel eens slabakte, Angel een maniëristisch melodrama met veel kostuums en 5x2 een liefdevolle uiteenzetting van het einde van een relatie. En wat is Ricky eigenlijk? Het is moeilijk te duiden: het sociale drama verandert halfweg in een magisch realistische fabel, en er zitten zowel tragische nuances als komische highlights in de film. Soit, het publiek reageerde verschillende keren met een verwonderd ‘ooh’ op de snode spelletjes van de regisseur.

Hoewel Ozon alweer innoveert, draagt Ricky duidelijk zijn signatuur. Net zoals in Swimming Pool focust de regisseur op psychologische transformaties. Zo is het inzicht dat moeder Katie verwerft aan het einde van de film minstens even miraculeus als de vleugeltjes van haar zoon. Al mocht de film ook stoppen na dat inzicht. De laatste scènes dreigen Ricky toch nog in de val der meligheid te storten. En ook de suikerzoete muziek van Cat Power zouden we achterwege laten.

Niet iedereen zal de bizarre gang van zaken in Ricky kunnen smaken, het blijft een alternatieve film voor een geïnteresseerd publiek. Toch is deze film toegankelijker dan Swimming Pool. Het ritme ligt wat hoger, bijvoorbeeld. Laat u niet afschrikken door dat ene magisch-realistische element. Een baby met vleugeltjes verwerken in een film die geen pure fantasy is, dat is niet alle regisseurs gegeven. Alleen al omwille van het lef van Ozon, is Ricky het zien waard. Tel daar nog eens het geweldige acteertalent van Mélusine Mayance bij, en u heeft geen excuus meer om thuis te blijven.

Download:

Ricky lange versie.doc