Nick04 mei 2009 – 15:23

Elie Wiesel noemde hem een ‘God’. Zijn investeerders noemden hem een ‘genie’. Maar een oud countrylied leert ons terecht het volgende gezegde: ‘je weet nooit echt wat er achter gesloten deuren gebeurt.’

Bernie Madoff pleegde minstens 20 jaar lang fraude bij duizenden cliënten, en dat telkens met dezelfde methode: de 'Ponzifraude’. Onder die bedrogen cliënten zaten mensen van wie u en ik zouden denken dat ze de beste of intelligentste zakenlui zijn. Zakenleiders, beroemdheden, liefdadigheidsorganisaties en zelfs bloedeigen familieleden en zijn verdedigende advocaat werden allemaal in de maling genomen (dit moet wel de eerste keer zijn dat een advocaat door zijn eigen cliënt wordt misleid).

We zijn duidelijk in een van die historische, baanbrekende jaren: naar boven is naar beneden, rood is blauw en zwart is de President. Naast Obama zelf is er geen enkele persoon die een meer iconisch gezicht van dit ‘einde-van-het-kapitalisme-zoals-we-het-kennen jaar’ kan hebben dan Bernard Lawrence Madoff.

Dat is jammer. Ja, hij stal 65 miljard dollar van reeds welgestelde mensen. Ik weet dat het frustrerend is voor hen omdat rijkelui als Bernie niet zouden mogen stelen van hun eigen ‘soort’. Misdaad, diefstal, plundering – dat gebeurt er aan de andere kant van de stad. De regels van het geldspel dat zich afspeelt in Park Avenue en Wall Street, worden samengesteld met zaken als deze: het publiek 29% kredietkaartintrest aanrekenen, mensen misleiden en ze een tweede hypotheek laten nemen terwijl ze het zich eigenlijk niet kunnen veroorloven en een systeem van studentenleningen bedenken waarbij afgestudeerden voor de komende 20 jaar schulden moeten afbetalen. Dat is nog eens slim zaken doen! En het is nog legaal ook. Maar daar had Bernie het mis. Zijn planning en zijn bedrog waren een verontwaardiging omdat het illegaal was en omdat hij in zijn eigen milieu jaagde op prooien.

Indien Mr. Madoff gewoon het voorbeeld van zijn medetop van één percent volgde, dan waren er vele manieren waarop hij legaal zijn rijkdom kon vermenigvuldigen. Verschillende keren zelfs. En wel op deze manier: eerst je werknemers waarschuwen dat je hun jobs in lageloonlanden zal laten uitvoeren als ze niet akkoord gaan met een verlaging van hun lonen en uitkeringen. Dan effectief verhuizen naar een lageloonland. De inkomsten plaats je op een rekening in een belastingsparadijs als de Kaaimaneilanden, zodat je geen taksen hoeft te betalen. Investeer dat geld niet terug in je bedrijf, maar steek het in je eigen zakken en in die van je aandeelhouders. Ziezo! Gedaan! Legaal!

Maar Bernie wou de X-games van het kapitalisme spelen, die gedreven worden door de volgende lijfspreuk: ‘genoeg is nooit genoeg’. Je hebt het recht om zo veel mogelijk te verdienen als je maar kan verdienen, en als de mensen te stom zijn om de kleine lettertjes van hun gezondheidsverzekeringspolis of hun GM (General Motors) 100.000-mijl garantie te lezen, wel dan hebben die dikke pech, de losers. Kopers, wees op je hoede!

Het zou te gemakkelijk zijn – en ook aantonen dat we niets geleerd hebben – om Bernie helemaal alleen op de lijst van Time Magazine te zetten. Als Ponzifraudes zo fout zijn, waarom laten we dan toe dat al onze topbanken kredietrisico’s verhandelen en andere frauduleuze praktijken toepassen? Waarom lieten we diezelfde banken toe om uitschot te maken van de ‘subprime mortgage’ sector, die zich richt op hypotheekverstrekking aan consumenten met een lagere kredietwaardigheid? En waarom gaven we de verantwoordelijke schurken grote sommen geld van onze hard verdiende belastingsdollars, om hen vrij te kopen van hun zelfgezochte problemen? Waarom sloten we ze niet op in de Lower Manhattan-celblok, waar Bernie nu verblijft?

Bernard Madoff is niets meer dan een pleister op de wonde. Hij is ook een broodnodige en gepaste afleiding. Waar vind je op deze lijst de foto van de ex-voorzitters van AIG (American International Group: een grote Amerikaanse verzekeringsmaatschappij), Merill Lynch (een gelddienstenfirma die nu in bezit is van Bank of America en Citigroup (de grootste Amerikaanse bank)? Waar is de gevangenisfoto/mug shot van Phil Gramm, de senator die het wetsvoorstel schreef om het systeem minder regels te geven, of van de voorzitter die het desbetreffende voorstel tekende? En wat met diegenen die voor de valse cijfers zorgden bij de autoriteiten die de kredietwaardigheid van instellingen beoordelen, de lobbyisten die erin slaagden om van mager boekhouden een wettige praktijk te maken, of de effectenbeurs zelf - een instelling die behandeld wordt als een heilige plaats en niet als het casino dat het in werkelijkheid is. (en net als in alle andere casino's, wint het huis hoe dan ook altijd).

En wat met Madoff’s klanten zelf? Wat dachten ze, dat ze jaarlijks ongelooflijk grote kapitalen terug gingen krijgen van hun investeringen, terwijl geen enkele andere investeerder op deze planeet iets gelijkaardigs kreeg? Sommigen gaven toe dat ze aanvoelden dat er ‘iets mis was’, maar niemand wilde echt vragen waarom er geld in de bomen ging groeien. Ze waren bang dat ze misschien gingen te weten komen dat het eigenlijk niets met tuinieren te maken had. Veel van Madoff’s slachtoffers vertelden onderzoekers dat ze in de loop der jaren veel meer dan de originele investeringen doorgestort kregen. Als ik een gestolen wagen koop van een kerel op straat, zal de politie die auto van mij afnemen. Ik mag nog zeggen dat ik niet wist dat die gestolen was. Als ik wist dat het een gestolen wagen was, dan zou ik moeten brommen voor het ontvangen van gestolen eigendom. Zullen die ‘slachtoffers’ nu hun gewonnen fraudegeld teruggeven? Zal het hoofd van Goldman Sachs (een prestigieuze investeringsbank) onthullen wat hij aan het doen was op de vergaderingen met de voorzitter van de Federal Reserve en de minister van Financiën voor zijn vrijkoping? Zal de ‘Bank of America' ons nu aub vertellen aan wat ze 45 miljard dollar van ons TARP-geld, dat bedoeld was om de crisis om te buigen, gegeven hebben?

Dat is waarschijnlijk een stap te ver. Het is beter om gewoon Bernie op deze lijst zetten.

Michael Moore

Bron: Site Michael Moore