Tom03 juni 2009 – 10:55

Ik zie kerstavond 2009 al helemaal voor me: we klagen steen en been, dat onze hospitalisatie-verzekering zo duur is. Dat we armer zijn geworden met ons “verhoogd” pensioen, door dure elektriciteit, gas, water, bankrekening... Dat ons pensioenfonds met aandelen, warm aanbevolen door de zelfstandige kantoorhouder, nu net een dip had toen we met pensioen gingen. Dat we ons postpakket in het volgende dorp moeten gaan afhalen, sinds ons dorp geen postkantoor meer heeft. Dat de postbode verdwenen is, en de postbezorger onze brieven maar half in de bus steekt. Dat de computer onze postronde uittekent, en ons zoveel bergop doet rijden. Dat het onderwijs binnenkort geld krijgt per afgeleverd diploma, 't zal wat worden! Dat de Schepen voor sociale zaken – een socialiste, tedju! – wilde besparen op het loon van tante, een alleenstaande moeder, poetsvrouw in het ziekenhuis.
Het is eindelijk eens wat anders dan leuteren over de maffe regels van het gemeentelijk containerpark, maar het refrein blijft gewoon hetzelfde: onze politiekers vertegenwoordigen ons niet. Wel het grote geld, maar ons niet.

Er zijn nu zondag WEL kandidaten, hele kieslijsten zelfs, die spreken over het postkantoor, de energieprijs, pensioenen zonder speculatie, een overheidsbank, dienstverlening, volksverheffing, en jawel: een vermogensbelasting om jobs te scheppen in de zorgsector. Maar ge moet daarvoor wel verder kijken dan de acht lijsten waar de staatstelevisie het alleen maar over heeft. Want de software die de VRT heeft gekozen voor haar stemtest “kan slechts acht partijen aan”... Ge zou denken dat ze met al die reclamegelden zouden kunnen investeren in een deftige stemtest, maar zo werkt dat duidelijk niet!

Uw stem mag dus niet verloren gaan

Als ge dan toch geld moet uitgeven aan een briefje van de dokter*, geef dan iemand een volmacht, die is gratis. Als ge niet met de stemcomputer uit de voeten kunt, laat uw (klein)kind dan voor u gaan stemmen, die kent daar alles van, van computers. En als ge dan toch een bewijs vraagt voor uw verblijf in het buitenland: een volmacht is sneller geregeld dan dat bewijs zelf.

Drie vereisten

Ge kunt niet thuisblijven omdat ge geen goesting hebt. Verhofstadt heeft wel eens gezegd dat hij het niet erg zou vinden – maar hij vond het ook niet erg dat uw postkantoor dicht ging, verstaat ge? Wie volmacht geeft moet (1) zelf kiezer zijn, een (2) geldige reden hebben om niet zelf te gaan stemmen EN (3) een bewijs daarvoor hebben:

• Zieken of gebrekkigen die niet naar het stembureau kunnen (gebracht worden). Bewijs: een attest van de dokter.
• Wie werkt of dienst heeft tijdens de stemming, of voor werk/dienst in het buitenland is. Bewijs: attest van de werkgever.
• Schippers, marktkramers of kermisreizigers en de gezinsleden die bij hen wonen. Bewijs: attest van de burgemeester van de gemeente waar men ingeschreven is.
• Wie “ten gevolge van een rechterlijke maatregel in een toestand van vrijheidsbeneming verkeert” maar nog wel stemrecht heeft. Bewijs: bewijsstuk van de inrichting.
• Wie omwille van zijn/haar geloofsovertuiging niet naar het stembureau kan. Bewijs: attest van de religieuze overheid.
• Studenten, om studieredenen. Bewijs: een attest van de directie van de school.
• Wie om andere dan de hiervoor genoemde redenen, de dag van de stemming niet in zijn woonplaats is wegens een tijdelijk verblijf in het buitenland, en zich bijgevolg in de onmogelijkheid bevindt zich in het stembureau te melden. Bewijs: een attest van vaststelling door de burgemeester (of zijn gemachtigde) van de woonplaats. Die gebeurt op basis van de nodige bewijsstukken, of, bij gebrek aan bewijsstukken, op basis van een verklaring op erewoord. De aanvraag voor dat attest moet worden ingediend bij de burgemeester van de woonplaats ten laatste op zaterdag 6 juni 2009, als het loket op het gemeentehuizen dan geopend is, tenminste.

Wie mag de volmacht uitvoeren?

(1) Iedere andere kiezer mag de volmacht uitoefenen (zijn/haar naam staat wel op de volmacht, je moet dus wel iemand aanduiden). Vroeger moest dit een verwante van zijn, maar dat is sinds 2002 niet meer nodig. Het is wel handig als je iemand aanduidt die in hetzelfde kiesbureau stemt, dan hoeft die maar één keer aan te schuiven. De stem gebeurt namelijk (2) in het bureau vermeld op de oproepingsbrief.

Een belangrijke beperking is wel dat (3) iedere kiezer slechts 1 volmacht mag uitoefenen. Dit wordt voornamelijk gecontroleerd door de stempel met de tekst "heeft bij volmacht gestemd" op de oproepingsbrief van diegene die de stem gaat uitbrengen. Deze moet dus (4) ook zijn eigen oproepingsbrief meenemen!!

Samenvatting: benodigdheden voor stemmen met een volmacht

Vooraf, voor de volmacht:
1) een kiezer die niet gaat stemmen, om een geldige reden
2) een bewijsstuk voor die geldige reden. Als het gaat om een verblijf (niet voor werk, dus een zogenaamd 'plezierverblijf') in het buitenland: een attest van de burgemeester, verkregen op basis van bewijsstukken of een verklaring op erewoord.
3) een volmachtformulier, gratis te verkrijgen op de gemeente (soms zelfs via de website van de gemeente).
Er is dus geen stempel, handtekening, toelating of dergelijke nodig om een volmacht te geven. Als u het volmachtformulier heeft, hoeft u dus niet naar het gemeentehuis te gaan.

Bij het stemmen op 7 juni, in het kiesbureau waar de volmachtgever had moeten stemmen:
1) de oproepingsbrief van diegene die niet stemt (volmachtgever)
2) het volmachtformulier, ingevuld met naam, de voornamen, de geboortedatum en het adres van de volmachtgever en van de gemachtigde, en door beiden ondertekend.
3) het bewijsstuk. In geval van een 'plezierverblijf' in het buitenland is dat het attest van de burgemeester. In alle andere gevallen (werk, ziekte, student...) is dat het bewijsstuk van de werkgever, dokter, school...
4) uw eigen identiteitskaart, natuurlijk. Ga nooit van huis zonder.
5) uw eigen oproepingsbrief.
6) en niet vergeten zelf ook te gaan stemmen, in uw eigen kiesbureau...

Opgelet
U zou niet de eerste zijn die het hele land doorkruist met een volmacht, om toch niet te mogen stemmen. Zonder uw eigen oproepingsbrief kan u niet stemmen voor iemand anders. De stempel "heeft bij volmacht gestemd" op uw eigen oproepingsbrief is namelijk de enige manier om te controleren dat u niet meer dan één volmacht uitoefent.

Wanneer een oproepingsbrief een uur vermeldt (bv. stemmen tussen 10 en 11 uur), is dit slechts een aanbeveling voor een vlot verloop van de stemming. Iedereen kan stemmen zolang het bureau open is (zie oproepingsbrief).

Deadlines
Een attest van de burgemeester, bij een 'plezierverblijf' in het buitenland, kan u zaterdag nog aanvragen, zolang (en als!) het loket van de gemeente open is. (Op zondag verblijft de betrokkene namelijk in het buitenland).
Gaat het om een andere reden dan een 'plezierverblijf' in het buitenland en heeft u een bewijs, dan kan u de volmacht nog op zondag downloaden, invullen, samen ondertekenen en gaan stemmen.

Alvast gezellige feesten gewenst.

===

Wettekst: De volmacht wordt geregeld in artikel 147bis van het kieswetboek

* behalve wanneer u een forfait betaalt voor uw dokter, zoals bij de dokters van Geneeskunde voor het Volk.

Volmachtformulieren vindt u hier: http://verkiezingen.fgov.be/index.php?id=1381&L=1