Marc-Antoon25 augustus 2009 – 09:42

Waar komt hardcore vandaan?

Bruno: “Het is het allemaal begonnen met bands als Black Flag, Bad Brains en Minor Threat, eind jaren zeventig, begin jaren tachtig... Washington DC is een belangrijke scène geweest. Die bands hebben baanbrekend werk geleverd. Alles was nieuw, alles moest nog ontdekt worden. Nu hebben we een groot circuit van festivalgangers, organisatoren, zalen die geïnteresseerd zijn om hardcore te boeken. Toen was dat helemaal niet zo.”

Welke boodschap wilden die bands uitdragen?

“Ze waren tegen het gevestigde establishment. Ze waren tegen de rock-bands. Hun muziek was veel harder. Het was ook een andere attitude. Maar ik weet niet of de Bad Brains veel boodschap hadden, behalve de rasta-boodschap. Black Flag had wel sociaal geïnspireerde teksten, maar ik interpreteer ze niet als een een politiek geïnspireerde band. Voor Minor Threat hetzelfde, al is hun grote verdienste wel geweest dat ze de hele 'straight edge'-beweging op gang gebracht hebben. Die heeft tot op vandaag veel aanhangers. Maar de echt politieke bands zijn pas later gekomen.”

Je verwijst naar de 'straight edge'-gedachte. Wat houdt die in?

“Ian Mackaye en zijn band Minor Threat wilden zich afzetten tegen bepaalde mensen die het naar hun zin te bont maakten: die dronken, rookten, drugs gebruikten,... Zij stelden: 'Wij hebben dat niet nodig. Wij doen daar niet aan mee. Wij zijn straight edge.'”

Dat is alles?

“Veel mensen denken dat ook vegetarisme daarbij hoort. Dat is voor veel straight edge mensen wel belangrijk, maar het zit niet bij de basisprincipes. De leden van de legendarische straight edge band Slapshot uit Boston, bijvoorbeeld, zijn allemaal vleeseters. Het is eigenlijk vooral: geen drugs.”

Dat is toch een persoonlijke keuze?

“Dat is een persoonlijke keuze, maar ze is door die bands wel met succes uitgedragen over de hele wereld. Zo had je eind jaren 80 ook in België een sterke straight edge scene, opgestart in Kortrijk, die tot op vandaag nog altijd zeer invloedrijk is.”

Is Ieperfest een straight edge festival?

“Neen, maar bij de eerste editie in 1992 speelden er wel bijna alleen straight edge bands. En bijna alle lokale hardcorefans waren straight egde. Voor veel bands was het een quasi-vanzelfsprekendheid om zich als straight edge te profileren.”

“De jaren daarop, vanaf 1995, zagen we dat steeds meer mensen geïnteresseerd geraakten in hardcore. Het circuit groeide. De straight edge-beweging nam niet af in aantallen, maar wel procentueel. In het begin was misschien de helft straight egde, nu nog maar een paar procent. Er spelen dit jaar 68 bands op Ieperfest. Hoeveel volledige straight edge bands zouden daarbij zijn? Misschien 10. Terwijl dat bij de eerste editie 12 van de 15 bands was."

Die associatie "hardcore=straight edge" is dus fout?

"Zeker de dag van vandaag. Hardcore is ook niet meer per se maatschappijkritisch denken. Voor een deel van de aanhangers is dat wel nog zo: hardcore is een levensstijl waarbij ze zich kritisch opstellen ten opzichte van alles wat rondom hen gebeurt. Maar voor een grote groep is hardcore gewoon een jas die ze aan- en uittrekken en aan de kapstok hangen: harde muziek, een strakke broek, een coole T-shirt, tattoos,... Ik denk voor de meerderheid."

Vind je dat jammer?

"Ja en neen. Ja, omdat het jammer is dat niet iedereen zich kritisch opstelt ten opzichte van wat er in de maatschappij gebeurt. Nee, omdat we vroeger met weinig waren. Nu zijn we met zeer veel. Er zijn relatief gezien minder mensen kritisch, maar toch zijn het er in totaal meer dan vroeger. En het positieve is dat hardcorefans die zeggen 'die boodschap kan me geen barst schelen' toch met de ideeën geconfronteerd worden, en er zo toch een zekere invloed van ondervinden. Misschien latent, maar die invloed is er zeker. Ik denk dat dat een goede manier is om mensen met bepaalde ideeën in contact te brengen."

"Vegetarisme bijvoorbeeld. Het is mijn opinie dat we veel minder vlees moeten eten. Als mensen daar via hardcore - want er zijn nog altijd veel bands die daar wél om geven - mee worden geconfronteerd, is dat goed."

Bijzonder aan Ieperfest is ook dat het een niet-commercieel festival is...

"Het is te zien wat je met 'commercieel' bedoelt. Winst maken is inderdaad geen doel op zich. Maar er moet wel geld in het laadje komen om de boel draaiende te houden. Met andere woorden: hoe meer er bij ons op het terrein geconsumeerd wordt, hoe beter. Maar dat is louter om de continuïteit van Ieperfest te kunnen garanderen. En als er iets overschiet gaat dat gewoon naar de twee vzw's die de boel organiseren."

Welke vzw's zijn dat?

"Republiek Vort 'N Vis en Genet vzw. Republiek Vort 'N Vis uit Ieper is twintig jaar geleden door onder andere mezelf opgericht uit onvrede met het toenmalige JOC (Jongeren Ontmoetinscentrum), waar het naar onze mening allemaal te braaf en te afgelikt was. Er waren ook geen goede repetitieruimtes. Daar wilden we ook voor zorgen. Mede door het hardcorefestival is ons centrum al die tijd in leven kunnen blijven, ook financieel. Vort 'N Vis wordt nu wel gesubsidieerd, maar in de beginjaren was dat niet zo. Het was niet evident om de boel draaiende te houden. In het JOC zijn tegenwoordig dingen mogelijk - hardere bands enzo - die vroeger nooit of te nimmer denkbaar waren. Dat is mede omdat Vort 'N Vis de weg geëffend heeft."

"Genet vzw zit in Gent. Als platenlabel ontstaan in 1992, het eerste jaar van Ieperfest. Eerst een tijdje onder dak geweest bij Vort 'N Vis, maar daarna losgekoppeld. Al een aantal jaar mede-organisator van het festival. Ons voornaamste doel is onafhankelijke bands met een boodschap promoten. En we proberen ook het vegetarisch-veganistisch gedachtengoed bij de mensen te brengen. Zonder daarin fanatiek te zijn. We brengen platen op de markt en verdelen ook platen van andere labels. Kleinschalig. Op een bepaald moment is dat vrij grootschalig geweest, maar de markt is klein, en er is steeds minder interesse om platen te kopen, want er wordt veel gedownload. Niemand bij Genet wordt betaald. Alles is vrijwillig."

Weerspiegelt het engagement van een deel van de hardcore bands zich ook in hun teksten? En wat zijn dan de typische thema's?

"Sommige bands zijn zeer politiek-kritisch. Dit jaar speelt Reagan Youth op Ieperfest, een band die een tijdje uit elkaar geweest is maar die nu terug samen is. Opgericht in de jaren 80, toen Ronald Reagan president was van de VS. Zeer kritische teksten tegen het regime. Andere bands pleiten meer voor de 'straight edge'-gedachte. Nog andere trekken eerder mee aan de kar van de dierenrechtenbeweging. Allerhande wantoestanden in de maatschappij worden aan de kaak gesteld."

En niet-geëngageerde teksten, waarover gaan die dan: over de liefde?

"Over de summer of 69 (lacht). Nee, meer over de vrienden en de crew. Hardcore is altijd een beetje 'mijn maten en ik' geweest, zelfs bij meer politiek geïnspireerde bands."

Wat zijn anno 2009 voor jou de belangrijkste hardcore bands?

"Dat is een zeer moeilijke vraag. Het circuit is zeer groot geworden. En wat is hardcore, ondertussen? Dat is een vlag die vele ladingen dekt. Je hebt zoveel subgenres... Maar een zeer populaire band is Terror, die op vrijdagavond speelt. Iedereen is fan van Terror: mensen die kritisch zijn, mensen die niet kritisch zijn,... Madball uit New York blijft ook een zeer belangrijke band."

Naar welke bands op Ieperfest kijk je dit jaar het meest uit?

"Misschien naar de minst evidente bands (lacht). Ik wil zeker An Emerald City zien, een instrumentale band uit Nieuw-Zeeland. En Bandanos, een Braziliaanse band: Zuid-Amerikaanse bands hebben meestal een boodschap. First Blood ook. En Blood Redemption natuurlijk, een band van ons eigen Genet label: ze hebben die dag een CD-release. Raein, een Italiaanse screamoband. Trashtalk uit de VS: harde boel. Nueva Etica, een straight edge band uit Argentinië. En 108, een band die oorspronkelijk zeer hard krishna geïnspireerd was maar daar ondertussen een haat-liefdeverhouding mee heeft opgebouwd. Teveel om op te noemen eigenlijk..."
Voor het volledige programma: www.ieperfest.com