christophe17 september 2009 – 17:43

Vijf dagen voor bekend raakte dat de Canadees-Oostenrijkse producent van auto-onderdelen Magna samen met twee Russische partners 55 procent van Opel in handen krijgt, titelden alle kranten 'GM gaat aankondigen dat het Opel houdt'. Het bericht was afkomstig van de Duitse krant Süddeutsche Zeitung en was gebaseerd op bronnen binnen de raad van bestuur van GM.

Het was de ultieme poging van GM om de prijs van de overname nog wat op te drijven. Maandenlang hebben de verschillende spelers in het verhaal geprobeerd om de onderhandelingen via gerichte lekken door zogenaamde 'anonieme bronnen dichtbij het dossier' in de juiste richting te sturen.

De bronnen die vorige week de media naar de Noorderlaan in Antwerpen deden hollen om er de werknemers te laten reageren op het overlijdensbericht waren niet anoniem. De eerste was John Smith, hoofdonderhandelaar bij het Amerikaanse General Motors.

Een laffe natrap, zo klasseerde het ABVV de uitspraak. “We zijn niet onder de indruk van de uitspraken van Smith over Antwerpen. Het vertrouwen tussen ons en Magna blijft overeind”, reageerde de onvermoeibare Rudi Kennes, hoofdafgevaardigde van ABVV-Metaal en ondervoorzitter van de Europese Ondernemingsraad van Opel.

Voorbarig
Daarom kwam het des te harder aan toen ook Magna-baas Siegfried Wolf begin deze week liet uitschijnen dat Opel Antwerpen dicht moet. Maar de onheilspellende titels op alle nieuwssites bleken voorbarig.

Wolf had immers verwezen naar het concept van Magna dat dateert van mei. Daarin is Antwerpen de enige fabriek die met sluiting bedreigd wordt. Maar, zo voegde Wolf er aan toe: “Ik heb er op gewezen dat we er alles zullen aan doen, en wellicht zit er een mogelijkheid in het uitvoeren van opdrachten. We zullen dat zeer nauwkeurig onderzoeken en alle ondersteuning aanbieden.”

Wolf zinspeelt hier op de alternatieve scenario's die circuleren. Opel Antwerpen zou auto's of onderdelen kunnen maken voor Opel of andere merken. Dat zou misschien onder de koepel van Magna kunnen gebeuren, maar het kan ook als zelfstandige fabriek.

IG Metall
Het kan vreemd klinken, maar eigenlijk maakt het niet zoveel uit wat GM of Magna zegt. Veel belangrijker zijn de uitspraken van Klaus Franz, voorzitter van de Europese ondernemingsraad van Opel. “Een sluiting van Antwerpen zal niemand accepteren”, liet die weten op een Duitse radiozender. Hij herinnerde er aan dat de Europese ondernemingsraad altijd Europees handelt.

“De fabriek in Antwerpen had al twee keer gesloten moeten zijn en we hebben dat telkens tegengehouden”, zei Franz nog. Ook de voorzitter van de Duitse vakbond IG Metall hield woensdag een pleidooi voor het behoud van alle fabrieken. Hij noemde dat zelfs een voorwaarde voor het welslagen van de onderhandelingen over besparingen. Magna wil met de vakbonden een besparingen van 1,2 miljard euro afspreken.

De vakbonden bij Opel hebben inderdaad een traditie hoog te houden. Bij het zogenaamde Olympia-plan, het saneringsprogramma uit 2001 waarbij 1500 banen werden geschrapt, werd de herstructurering gespreid over de zeven Opel-fabrieken in Europa. In 2007 hingen er ook al onweerswolken boven Opel in Antwerpen. De Opel Astra moest uit Antwerpen verdwijnen. Er kwam een Europese actiedag en Antwerpen kreeg uitzicht op nieuwe modellen.

En om te tonen dat het niet bij woorden blijft: op 23 september komt de Europese ondernemingsraad naar Antwerpen. Op de parking van de fabriek zal er dan een Europese meeting zijn met delegaties uit alle landen waar Opel een vestiging heeft.



Vijf vragen over de verkoop van Opel aan Magna
Hoe ziet de deal er uit?
Het Canadees-Oostenrijkse Magna, één van 's werelds grootste leveranciers van auto-onderdelen, krijgt samen met twee Russische partners 55 procent van Opel/Vauxhall in handen. Die twee Russische partners zijn autobouwer Gaz en de door de Russische staat gecontroleerde bank Sberbank. GM behoudt een minderheidsaandeel van 35 procent. De overige 10 procent komt in handen van de werknemers.

Waarom heeft GM zolang geaarzeld?
GM gaf de voorkeur aan een andere kandidaat-overnemer, het investeringsfonds RHJ International. Wellicht hoopte GM om een stevig gesnoeid Opel later terug te kunnen kopen van RHJ International. GM zag het ook niet echt zitten om met de Russen in zee te gaan en de Russische autobouwer Gaz zo toegang te geven tot de technologie van Opel. De Amerikaanse autoreus is zelf heel actief op de Russische markt. De Chevrolet van GM is zelfs het tweede best verkochte merk in Rusland. GM heeft zelfs even met het idee gespeeld om Opel dan maar toch in eigen handen te houden.

Waarom dan toch een akkoord?
De Duitse regering wou enkel met geld over de brug komen als GM in zee ging met Magna. En het gaat om veel geld. De regering-Merkel belooft anderhalf miljard dollar aan leningen en 3 miljard dollar in de vorm van garanties. Magna betaalt slechts een half miljard euro voor de deal. Dat de deal er nu komt, is mooi meegenomen voor Merkel. Op 27 september zijn er federale verkiezingen in Duitsland. De deal met Magna is ook een overwinning van de vakbonden bij Opel. Die stuurden al maanden heel hard aan op een overname door Magna, de enige kandidaat met een serieus industrieel plan, aldus de vakbonden.

Is dit een definitief akkoord?
Sberbank blijft voorzichtig. “Dit is een belangrijke tussenstap, maar nog geen definitieve stap”, reageerde de Russische bank. De onderhandelingen dreigen nog moeilijk te worden. De intentieverklaring alleen al telt meer dan duizend bladzijden. GM-onderhandelaar John Smith hoopt de deal rond te krijgen voor eind november. GM wil ondermeer dat er grenzen gesteld worden aan de overdracht van technologie aan Gaz. Opel wordt ook de toegang ontzegd tot de Amerikaanse markt en zou geen auto's in China mogen verkopen tot 2015. Ook de Duitse oppositiepartijen, van de liberalen tot de groenen en Die Linke, vrezen dat de onaangename details pas na 27 september bekend zullen raken.

Waarom wou GM af van Opel?
De autogigant kampt zelf met enorme financiële moeilijkheden. GM vroeg op 1 juni uitstel van betaling aan (onder het zogenaamde Chapter 11). Nog geen veertig dagen later verrees een nieuw afgeslankt GM, met de Amerikaanse overheid als meerderheidsaandeelhouder. Jaren van wanbeheer brachten GM aan de rand van de afgrond. Terwijl ook de Amerikaanse consumenten steeds vaker op zoek gingen naar goedkopere en milieuvriendelijker auto's, bleef GM voluit de kaart trekken van de dieselverslindende sleeën. Maar ook Opel doet het niet goed. De autobouwer kijkt aan tegen een grote overcapaciteit. Door de crisis zakte het aantal verkochte Opels met 16 procent in de eerste helft van dit jaar. En dat ondanks de vijf miljard euro die de Duitse regering uittrok voor schrootpremies. Duitsers konden een premie van 2.500 euro opstrijken als ze een auto van negen jaar of ouder inruilden voor een nieuw exemplaar.