leogargouille11 oktober 2009 – 01:41

In de gloednieuwe documentaire South of the Border gaat Oliver Stone hard van leer tegen de mediaconcerns van zijn land. Hij neemt het op voor Hugo Chávez, Evo Morales en andere Zuid-Amerikaanse presidenten die als dictators afgeschilderd worden door de Amerikaanse media. Stuk voor stuk verbrijzelt hij de leugens die nieuwszenders als CNN en FOX de wereld in sturen, Stone gaat na wat er zich écht afspeelt in de achtertuin van de VS. Het resultaat is een film die je moet gezien hebben.

Chávez op een kinderfiets
Eerst trekt Oliver Stone naar Venezuela, het land waar president Chávez sinds 2003 oliedollars inzet om de armoede in te perken. De cineast en de president zitten samen in een vliegtuig. Hugo Chávez neemt een groot blad en een dikke stift en schrijft in koeien van letters 'Irak', tekent een pijl en schrijft vervolgens de woorden 'olie' en 'oorlog'. Tenslotte schrijft hij Venezuela en trekt een pijl naar datzelfde woord 'olie'. Voor Hugo Chávez bestaat er geen twijfel, het draait allemaal om olie. Als Condaleezza Rice Venezuela een 'negative force in the region' noemt, dan is dat alleen maar omdat het de VS niet zint dat de regering Chávez de oliesector zelf wil controleren. Moeiteloos staaft Oliver Stone die stelling aan de hand van nieuwsbeelden en uitspraken van Amerikaanse hoogwaardigheidsbekleders die hun mond voorbij praten.

Na enkele dagen is de sfeer tussen beide heren -Chávez en Stone- vriendschappelijk. Ze gaan samen naar de plek waar de Venezolaanse president geboren is. Chávez fiets moeizaam een paar rondjes over een graspleintje waar ooit het huis van zijn armoedige jeugd gestaan heeft. De kinderfiets breekt in twee en er wordt uitbundig gelachen.

Coca kauwen met Evo Morales
Vervolgens vliegt de filmploeg verder zuidwaarts naar Bolivia, het land waar Evo Morales -als eerste indiaanse president- de ambitie koestert zijn land te hervormen zodat het welzijn verbetert van de inheemse bevolking, de mijnwerkers en de meest achtergestelde lagen van de bevolking. Morales vertelt hoe hij vroeger als boerenleider meermaals achter tralies terechtkwam en gefolterd werd. Maar hij zegt het allemaal met een vriendelijke glimlach, zonder ook maar een spoor van rancune. De Boliviaanse president betreurt hoe de Latijns-Amerikaanse strijd tegen het neoliberalisme, het kolonialisme en het imperialisme zo gecriminaliseerd wordt.

Na een babbel over politiek wil de cineast van de president leren hoe je coca kauwt. Een verzoek waar Evo Morales, die de helft van zijn leven cocaboer was, geen neen op kan zeggen. Tenslotte eindigen beide heren met een vriendschappelijk partijtje voetbal in de tuin.

Het IMF en de tangocrisis
De volgende stop is Argentinië. De filmmaker wil weten welke rol het IMF speelde in de tangocrisis van 2001. President Cristina Kirchner legt uit hoe de opgelegde liberalisering en privatisering het land kapotmaakten. De werkloosheid in Argentinië bedroeg 25%, 65% van de bevolking leefde in armoede en 30% in extreme armoede.

Lula
In Brazilië hoort Oliver Stone een eerder gematigde stem. President Lula heeft niets tegen de VS, hij wil dat beide landen op voet van gelijkheid staan. Lula is optimistisch over de toekomst van zijn land. Brazilië heeft zijn schulden bij het IMF en de Club van Parijs netjes afbetaald en heeft nu zelfs een reserve staan van 260 miljard dollar. Over de vraag wat de nieuwe Amerikaanse president te doen staat, moet Lula niet lang nadenken. Eén: Stop het embargo tegen Cuba. Twee: Haal de troepen weg uit het Midden-Oosten. En drie: Nodig Hugo Chávez uit voor een bezoek aan de VS. Waarop Lula da Silva en Hugo Chávez, die het interview bijwoonde, elkaar innig omhelzen. Een gebaar dat symbool zou kunnen staan voor de Latijns-Amerikaanse integratie die aardig opweg is.

En nog eens drie presidenten...
De nieuwsgierige filmmaker is niet meer te stoppen en reist vervolgens naar Paraguay waar hij Fernando Lugo ontmoet, een bisschop en aanhanger van de bevrijdingstheologie die het schopte tot president van Paraguay. In Equador praat hij met Rafael Correa. Deze president wil de VS basis in Manta weg uit zijn land. Als de VS dat weigeren, heeft Equador recht op een militaire basis in Miami, vindt hij. Tenslotte eindigt Oliver Stone zijn reis in Cuba, waar zestig jaar geleden allemaal begon met de Cubaanse Revolutie. Raúl Castro verzekert hem dat de Cubanen klaar zijn voor de volgende vijftig jaar.

In South of the Border wordt de energie zichtbaar die zich als een olievlek over Latijns-Amerika verspreidt. Het is een niet te missen film over een continent dat er radicaal voor kiest zijn eigen koers te varen.