leogargouille10 december 2009 – 02:00

De klimaattop in Kopenhagen was nog maar net begonnen of er was al een gelekt document dat voor de nodige commotie zorgde. De 'Deense tekst' is een ontwerptekst opgesteld door vertegenwoordigers van het Verenigd koninkrijk, de Verenigde Staten en Denemarken. De inhoud van dit werkstuk werd met hevige reacties onthaald bij de ontwikkelingslanden.

De 'Deense tekst' wil afstappen van het principe dat de rijke landen vanwege hun historische schuld moeten opdraaien voor de klimaatverandering. Ontwikkelingslanden worden verplicht om uitstootreducties te realiseren, hoewel dat niet in het origineel VN-klimaatakkoord staat. Tegen 2050 zouden arme landen niet meer dan 1,44 ton CO2 per inwoner mogen uitstoten, terwijl inwoners van rijke landen bijna het dubbele mogen uitstoten: 2,67 ton.

Vertegenwoordigers van ontwikkelingslanden reageren emotioneel. “We worden gevraagd om een zelfmoordpact te ondertekenen,” zegt Lumumba Di-Aping, onderhandelaar voor de G77. “Ik ben er absoluut van overtuigd dat wat westerse regeringen doen onaanvaardbaar is voor het westerse middenveld.” Het feit dat de 'Deense tekst' rijke landen meer uitstootrechten toekent dan arme landen noemt hij 'kolonialisering van de lucht'.

Maar ook de algemeen aanvaarde drempel van twee graden opwarming stelt Lumumba Di-Aping in vraag. Bij een mondiale opwarming van 2 graden Celcius, zal de temperatuurstijging in Afrika 3,5 graden bedragen volgens het laatste IPCC-rapport. Afrika wordt gevraagd een akkoord te aanvaarden dat uitgaat van 2 graden opwarming in ruil voor 10 miljard dollar. “Ik zou nog liever doodgaan dan een akkoord te ondertekenen dat mijn volk in de afgrond brengt.”

Ook in Zuid-Amerika wordt verontwaardigd gereageerd op het onderhandelingsklimaat in Kopenhagen. “Wall Street wordt beter behandeld dan Moeder Aarde,” zegt Pablo Solon, de Boliviaanse ambassadeur voor de VN. Daarmee verwijst hij naar de gigantische middelen die vlot vrijkwamen om de banken te redden, terwijl het klimaat op veel minder bijval kan rekenen.

In de ontwikkelde landen woont slechts 20% van de wereldbevolking, maar zij zijn verantwoordelijk voor 75% van de historische broeikasgassen. Ontwikkelingslanden vinden het onaanvaardbaar dat de ontwikkelde landen hun klimaatschuld willen delen met de ganse wereld. “Wij zullen ons krachtdadig verzetten tegen elke poging om de historische schuld te ontwijken of te elimineren. Als we het klimaatprobleem hier willen oplossen moeten we de harmonische relatie tussen mens en natuur herstellen, die het kapitalistisch systeem heeft verbroken.”

Over de gelekte 'Deense tekst' zei Pablo Solon: “Dit onderhandelingsproces waar we al twee jaar aan werken, wordt plots vervangen door een document dat door een paar landen werd opgesteld die plots op het toneel verschijnen. Wij willen transparante onderhandelingen waarbij alle landen aan bod komen.”

Volgens Ivo de Boer, de uitvoerend secretaris van de VN-Kaderconventie over Klimaatverandering (UNFCCC) was er geen reden om verontwaardigd te zijn: “Dit was een informeel document dat aan een aantal mensen werd gegeven ter consultatie.” Maar of die woorden volstaan om het geschonden vertrouwen van de ontwikkelingslanden te herstellen zal de komende dagen moeten blijken.