De Sabeniens waren met enkele honderden komen opdagen voor deze herdenking. Al werden er drankjes en hapjes geserveerd, een feestelijke bijeenkomst was het helemaal niet. Voor de Sabeniens werd hun bedrijf met medeweten van de politiek leeggezogen door het Zwitserse SWISSAIR. De wonden zijn lang nog niet geheeld en er wordt nog zeer verbitterd teruggekeken.

“Dit is een echt schandaal. Reeds in '97 luidden wij de alarmklok over vermogenstransfers van SABENA naar SWISSAIR. Vandaag moet ook de curator deze vermogenstransfers bevestigen in zijn zoektocht naar de schuldvraag, " aldus Filip Van Rossem. De ex-SABENA-piloot die 5 jaar geleden niet uit de media weg te denken was, kijkt ook met spijt terug naar de strijd die ze hebben gevoerd. “We waren verdeeld, de piloten, het grondpersoneel, de cleaning, ... We trokken allen aan een andere kar. Met de piloten trokken we reeds lang aan de alarmbel maar ook bij de vakbonden kregen we geen gehoor. Enkel Maria Vindevoghel had oren naar onze analyse en problemen. Vandaag stellen we vast dat verschillende professoren en ook de curator dezelfde vaststelling maken die wij reeds in '97 maakten." De ex-SABENA-piloot was ook bijzonder scherp voor de politieke wereld die volgens hem SABENA jarenlang heeft gebruikt als een melkkoe. “In het jaar 2000 waren de inkomsten die de overheid haalde uit SABENA meer dan genoeg om alle investeringen van die overheid in de afgelopen 7 jaar terug te betalen," aldus Van Rossem. (Volledige toespraak van Filip Van Rossem)

Curator Christian Van Buggenhout bevestigde even later in een toespraak inderdaad de kritieken. Toch begon hij zijn toespraak met de heugelijke mededeling dat ze er in slaagden om 5.670 werkplaatsen over te dragen. Dat is een cijfer dat iets minder optimistisch is dan dat van de bonden die stellen dat “zo'n 6.500 mensen terug aan de slag zijn en er nog 1.100 mensen geen werk hebben gevonden".

Voor de curator moeten er uit het faillissement ook lessen getrokken worden voor de toekomst. Uit zijn onderzoek blijkt immers dat heel wat kaderleden kritiek hebben geüit terwijl andere bewust hebben meegewerkt aan de uitverkoop van SABENA aan de Zwitsers. Maar voor de curator is het duidelijk dat het kader de problemen zag en wist dat het verkeerd zou aflopen. Hij hekelt hun gebrek aan verantwoordelijkheidszin maar nog meer deze van de beheerders van SABENA en de vele filialen, die het allemaal hebben laten gebeuren. “Ze wisten bijvoorbeeld dat SABENA de aankoop van 34 nieuwe Airbus-toestellen niet kon dragen."

“We zijn nu bezig met de historische fase van de zoektocht naar de verantwoordelijken en dan moeten we naar Zwitserland gaan kijken." De curator geeft wel aan dat die zoektocht niet eenvoudig is, ook al omdat men in Zwitserland heel wat informatie afschermt.

“We mogen niet aanvaarden dat de liberalisering van de luchtvaart synoniem blijft van deregulering en flexiblisering. Van dalende werkgelenheid en stijgende werkdruk. Van een race to the bottom, ten koste van het personeel, ten koste van de klanten en te lange leste te van de veiligheid."

Luc Cortebeeck, ACV-voorzitter stelde dan ook dat de vakbeweging voor vier grote uitdagingen staat om het tij te doen keren.

Als eerste ziet hij een sterkere en betere internationale samenwerking. Cortebeeck verwees daarbij naar de oprichting van de nieuwe wereldvakbond (IVV), waarin hij een instrument ziet om betere internationale samenwerking en solidariteit te organiseren.

De tweede uitdaging: een betere erkenning en bescherming van de syndicale rechten. Daarbij verwees de ACV-voorzitter naar de juridische strijd die Maria Vindevoghel uitvecht met flightcare. “Werkgevers die in een ander tijdperk leven, die denken dat ze een bedrijf kunnen runnen tegen de werknemers in plaats van met de werknemers, die zullen ons op hun weg vinden."

Met de derde uitdaging begaf Cortebeeck zich op gekend terrein, hij pleit namelijk voor een betere begeleiding van werknemers die getroffen worden door een herstructurering of faillissement. Cortebeeck hekelde de onverschilligheid van de federale regering over het lot van de duizenden Sabeniens en bedankte een beetje verrassend maar toch zeer uitdrukkelijk de curator voor diens bekommernis en inzet voor de werknemers.

Voor het ACV heeft de luchthaven van Zaventem zeker toekomst en kan er ook nieuwe werkgelegenheid gecreëerd worden. Maar dan moet er wel gebroken worden met de huidige aanpak: “We zijn beland in een 'gouvernement des juges', waar de bedrijvigheid van de luchthaven totaal afhankelijk wordt van de grillen van gerechtelijk procedures. Met overheden die erin falen een duidelijk en rechtszeker kader te ontwikkelen." Cortebeeck roept de politieke wereld dan ook op om kleur te bekennen en klare taal te spreken zodat werknemers weten voor wie ze kiezen tijdens de komende federale verkiezingen.