Oxfam Solidariteit: "Sociaal drama bij Volkswagen, de investeerder beslist…"

Chantal Nijssen (Oxfam Solidariteit)28 november 2006 – 10:51

Over het sociale drama bij Volkswagen in Vorst werd al heel wat gezegd en geschreven, het ene al zinniger dan het andere. Wat daar gebeurt, sluit nauw aan bij de problematiek die Oxfam-Solidariteit aankaart in haar campagne over investeringen en waardig werk.

Investeringsakkoorden zijn zowat de ’moederakkoorden’ van de economische liberalisering. De principes die daarin opgenomen zijn, scheppen de basisvoorwaarden voor alle andere handelsdossiers, of het nu gaat om handel en investeringen in landbouw, in diensten of in industriële goederen.

Om het met de woorden van Renato Ruggiero, voormalig Algemeen secretaris van de Wereldhandelsorganisatie, te stellen: “Investeringsakkoorden zijn de mondiale economische grondwet.”

In de campagne van Oxfam-Solidariteit over investeringen ijveren we voor een investeringsklimaat dat rekening houdt met het recht op bescherming tegen investeringen die nefaste gevolgen hebben op sociaal, ecologisch en ontwikkelingsvlak.

We kunnen vandaag spreken van een “race-to-the-bottom”: landen wedijveren met elkaar om investeringen aan te trekken door de sociale standaard zo laag mogelijk te houden. Minimumlonen die niet gerespecteerd worden, contracten die niet opgemaakt hoeven te worden, sociale wetgeving die door de vingers wordt gezien,… Het zijn elementen die buitenlandse investeerders kunnen verleiden om hun productieproces te delocaliseren van Noord naar Zuid of van Zuid naar Zuid.

Het flexibiliseren van de arbeidsvoorwaarden (in Duitsland besloten de arbeiders van Volkswagen langer te werken voor hetzelfde loon, in België gaan 4.000 jobs bij Volkswagen teloor) is de Noordelijke variant daarvan. In heel wat landen in het Zuiden betekent deze race-to-the-bottom dat arbeiders misschien wel een job hebben, maar een zeer onzekere job en zeker geen waardige job.

Op termijn is de toekomst van de Volkswagenarbeiders in Duitsland even onzeker als die van de mensen in de afdeling in Vorst. Wie zal Volkswagen tegenhouden om morgen auto’s in Korea te assembleren? En daarna van Korea naar China te trekken? De mythe dat arbeiders in het Zuiden de concurrenten zijn van de arbeiders in het Noorden is hardnekkig. Dit is misschien correct op korte termijn, maar op middellange termijn zitten we wel degelijk allemaal in het zelfde bootje.

Ook België sluit asociale investeringsakkoorden af België en de Europese Commissie sluiten bijna dagelijks bilaterale investeringsakkoorden af met derde landen, velen daarvan in het Zuiden. In deze akkoorden zijn de voorwaarden vervat om sociale drama’s zoals bij Volkswagen in Vorstmogelijk te maken. Het is niet nochtans niet erg moeilijk om in die akkoorden andere voorwaarden in te bouwen, het is gewoon een kwestie van politieke wil.

De Belgische beleidsmensen klinken dan ook nogal hypocriet als ze de schuld voor het Volkswagendrama bij de Duitse vakbond leggen. Het zijn namelijk diezelfde politici die erop aandringen om de investeringsakkoorden die België afsluit achter gesloten deuren te onderhandelen en ze op een drafje door het parlement te jagen. Het zijn dezelfde Belgische politici die Delcredere steunen in zijn geheimhoudingspolitiek. Mogen we aandringen op enige coherentie?

Premier Guy Verhofstadt vroeg alle ministeries coherent te zijn met de Millenniumdoelstellingen. Maar hoe kan men coherent zijn als men enerzijds lippendienst bewijst aan de campagne van 11.11.11. over die Millenniumdoelstellingen en anderzijds honderden investeringsakkoorden afsluit die dergelijke sociale bloedbaden mogelijk maken?

Meer info op www.oxfamsol.be.

Economische "realiteit"

Berber, 28/11/2006 – 13:46

In dit statement gaat men ervanuit dat Chinese en Europese arbeiders rechtstreeks concurreren. Dat is misschine waar in een ideale wereld, waar afstanden geen rol spelen maar dat is niet waar in de echte wereld waar afstanden wel degelijk een rol spelen. Als Volkswagen fabriken bouwt in China dan is dat niet om Europese wagens te bouwen maar vooral om de locate markt te bedienen. Die markt wil trouwens ook andere (veel goedkopere) auto's. De tweede reden waarom Volkswagen daar fabrieken wil bouwen is omdat het op die manier geen rekening moet houden met invoertaksen. Ten derde worden ook fabrieken in andere landen gebouwd omdat men op die manier geen probleem heeft met de veranderingen in de relatieve sterkte van de lokale munt. Dat er in de fabriek in Vorst minder wagens wordt geproduceerd is een gevolg van de overproductie, d.w.z. voor de lokale Europese markt.

Als Europa inderdaad een eenheidsmarkt wordt dan betekent dat voor Belgie dat onze arbeiders, bedienden, etc. hun sociale verworvenheden zullen zien worden afgebouwd. In Italie, bv. bestaat er geen minimumloon, geen algemene werkloosheid, etc. ... In Duitsland bestaat dat alles wel maar profiteert men van een algemeen angstklimaat (China zal straks alles doen!). Dat klimaat wordt gecreeerd. China zal nooit alles doen, zoals ook Spanje, Japan, etc. nooit alles heeft gedaan.

Dat betekent natuurlijk niet dat er in China niet moet worden gewerkt aan serieuze arbeidsvoorwaarden, werkloosheidssteun, etc. ... Maar nu hebben velen daar niets. Dat betekent dat ze naar de steden trekken om niet om te komen van de honger. Daarom ook aanvaarden ze om zeer veel te werken voor zeer weinig. Idem dito voor de Poolse bouwvakkers die naar Belgie komen.

Hoe waardig werk creeren op deze planeet voor iedereen heeft soms ook te maken met een mentaliteitswijziging. Nu kijken, ook in Belgie, zeer veel "ietwat gestudeerde mensen" neer op arbeiders en ze vinden het dan ook logisch dat die mensen minder verdienen. Er is daar niets logisch aan maar het is een zich-zelf versterkend proces. Arbeiders zouden zeer veel moeten verdienen want ze doen zwaar en soms vuil werk.