Indymedia.be is niet meer.

De ploeg van Indymedia.be is verhuisd naar DeWereldMorgen.be waar we samen met anderen aan een nieuwswebsite werken. De komende weken en maanden bouwen we Indymedia.be om tot een archief van 10 jaar werk van honderden vrijwilligers.

Bananenrepubliek

Bananenrepubliek

Ik wil niet opnieuw zeuren over die verkiezingen, maar het blijft een tragikomische gebeurtenis en mensen sporen me de hele tijd aan om over dit of dat aspect van de stembusgang te schrijven. Een paar dagen na de verkiezingen omschreef Lilita Carrió, de zilveren medaillewinnares, Argentinië als een ‘bananenrepubliek’. Overdreven, denk je dan. Argentinië is al lang geen prille democratie meer en Lilita toont zich hier als een slechte verliezer. Bovendien zijn alle bananen die je hier vindt afkomstig uit Ecuador.

Maar Lilita heeft uiteindelijk zelden ongelijk. Ze beschuldigt ministers aan de lopende band van corruptie, wordt meteen weggelachen en blijkt het na een paar maanden bij het rechte eind te hebben. Dus als ze op de avond van de verkiezingen zegt dat er fraude is gepleegd, dan kan je vermoeden dat er iets van aan is. Je kan Lilita veel dingen verwijten, maar eerlijk is ze wel. Journalisten vragen haar of ze Cristina gebeld heeft om haar te feliciteren met haar overwinning. Nee, want ik zou het toch niet menen, antwoordt Lilita dan. En of ze, als leidster van de oppositie, bij Cristina op bezoek zal gaan? Gewoon om een foto te hebben met haar?, werpt Lilita terug. Ik heb het wel voor ‘La Gorda’, het dikkerdje.

Zondagavond was Lilita te gast in ‘Tres Poderes’, een televisieprogramma over politiek. Eén van de weinige programma’s waarin je ook wel eens kritiek hoort op de regering. Vroeger waren er meer, wordt me verteld, maar de regering geeft veel geld aan de televisiestations via voorlichtingsspots en dreigt vaak om de kraan dicht te draaien als deze of gene presentator niet snel van het scherm wordt gehaald. ‘Tres Poderes’ bestaat wel nog. Voorlopig, want in de uitzending van zondag kwam de regering niet in een allerbest daglicht te staan.

Sinds kort heeft de Arabische nieuwszender Al-Jazeera een kantoor in Buenos Aires. En dus wou het station een reportage maken over de verkiezingen. Een correspondente van Al-Jazeera slaagde erin iets te doen wat geen Argentijns nieuwsmedium ooit lukte: vastleggen op film hoe politieke partijen stemmen ‘kopen’. Het systeem werkt als volgt. Stemmen doe je door in het donkere kamertje (meestal een verduisterd klaslokaaltje waar je als enige naar binnen gaat om je stem uit te brengen) het stemformulier van de kandidaat naar keuze in een envelop te steken en deze – na het verlaten van het kamertje – in de stembus te stoppen. Bij het openen van de stembus en het tellen van de stemmen zijn steeds vertegenwoordigers aanwezig van de politieke partijen.

Wie graag zijn stem wil verkopen, contacteert één van de vele tussenpersonen waarmee partijen werken. Je kan tot 50 pesos (zo’n 11 euro) krijgen als je je stem verkoopt. Om betaald te worden moet er natuurlijk wel een bewijs zijn van je uitgebrachte stem. Daarom spreken de kiezer en de tussenpersoon een manier af om het stemformulier op een bepaalde manier te vouwen. Je neemt dus in het donkere kamertje het formulier van Cristina (want het is vooral haar partij die dat soort ‘truken’ uithaalt), vouwt het op een vooraf afgesproken manier dicht en steekt het zo in de envelop. Bij het tellen van de stemmen registreren de vertegenwoordigers van de partijen de verschillende ‘vouwpatronen’ (want elke tussenpersoon heeft zo zijn eigen methode) en zo weten zij hoeveel stemmen elke tussenpersoon heeft weten te kopen. De partijen betalen de tussenpersoon en die moet dan maar uitzoeken hoe hij zijn kiezers-klanten betaalt.

Argentijnen zijn ingenieus! Maar van globalisering hebben ze geen kaas gegeten. Al-Jazeera kon dat hele proces registreren door één van de tussenpersonen een tijdje te volgen. Die tussenpersoon vond dat geen probleem omdat Al-Jazeera niet uitzendt in Argentinië en niemand hier dus te weten kon komen wat zij uitvreet. Maar dan komt zo’n reportage natuurlijk op YouTube terecht en duurt het nauwelijks enkele minuten voor iemand in Argentinië dat in de gaten heeft. De reportage die nooit vertoond zou worden in Argentinië was zondag al te zien in ‘Tres Poderes’. Globalisering heeft ook zo zijn goede kanten.

In dezelfde uitzending kwam ook het verhaal van een man aan bod die op de dag van de verkiezingen ging stemmen maar naar huis werd gestuurd omdat hij, tot zijn eigen verbazing, al gestemd had. En dus trok ‘Tres Poderes’ naar de gemeente Malvinas Argentinas, waar het feit had plaatsgevonden, op onderzoek. Malvinas is de gemeente in de rand rond Buenos Aires waar Cristina haar beste uitslag behaalde: 61 procent van de stemmen. Het is ook een gemeente waar het lokale bestuur tot dezelfde partij behoort als Cristina. En het is ook de gemeente, zo wist ‘Tres Poderes’ uit te zoeken, waar zelfs de doden nog gaan stemmen. Want niet alleen prijken op de kiezerslijsten burgers die Malvinas al een tijdje hebben ingeruild voor het Nirvana; die overleden burgers staan bovendien op de verkiezingsdag op uit de doden om hun burgerplicht alsnog te vervullen. Hoe kan dat? Simpel. Wie overlijdt of zijn identiteitskaart vernieuwt, geeft zijn oude identiteitskaart terug aan de gemeente die deze hoort te vernietigen. Maar blijkbaar heeft ‘iemand’ die identiteitskaarten verzameld en ze gebruikt om zondag te gaan stemmen in naam van anderen. Ingenieus! Hoeveel ‘valse’ stemmen er op die manier zijn uitgebracht weet niemand. Noch wie daarvoor verantwoordelijk is. Onmiddellijk na de verkiezingen kende de regering overigens een reeks subsidies toe aan een aantal gemeenten, waaronder Malvinas Argentinas. Maar dat moet toeval zijn, niet?

Kortom, als Lilita zegt dat Argentinië een bananenrepubliek is, dan heeft ze wel een beetje gelijk. Maar dat is niet eens het meest verontrustende. Stel je voor dat je in België een dergelijke reportage te zien krijgt, dat de bewijzen van verkiezingsfraude zo zichtbaar worden gemaakt. Dan is het land toch te klein? Dan rollen er toch koppen? Niet hier. Mensen halen hun schouders op. Dat soort van kleinschalige fraude (want het lijdt tot een verschil van hooguit een procentje meer of minder) behoort tot de folklore van het land. De tango, de empanada en sjoemelen, dat is Argentinië.

Tomas

Gepost door Tomas
06.11.2007