Na de Taliban kwam in het land opnieuw wat leefruimte, maar voor vrouwen veranderde niet veel. Zij mochten weer af en toe naar school en hier en daar zelfs wat werken. Pas sinds de oprichting van het Vrouwencentrum kregen de Afghaanse vrouwen in Istalif echte kansen om zich te ontwikkelen. “Het is verontwaardiging die Jennie Vanlerberghe naar Afghanistan dreef”, vertelt Rik Van Cauwelaert, hoofdredacteur van Knack.

Het opstarten van het project verliep niet zonder slag of stoot. “Vooral de eerste drie jaren waren ontmoedigend. We kregen vaak tegenwind van de plaatselijke Mollah”, vertelt Jennie Vanlerberghe. “Op een dag besloot hij het Vrouwenhuis te sluiten. Daarom probeerde hij tijdens bijeenkomsten in de moskee mannen te overtuigen hun vrouwen niet meer naar het Vrouwenhuis te zenden. Toen heb ik heel nederig met hem gepraat en gepolst naar zijn problemen met het Huis. Ik mocht niet langer lippenstiften uitdelen en foto's nemen. Maar zijn grootste ergernis was dat de vrouwen die uit het huis kwamen, lachten. Dat wordt namelijk verboden door de Sharia. Toen dacht ik: val dood. Vandaar ook de titel van het boek: “Lach niet, Khanoem”.”

Jennie Vanlerberghe trok naar Afghanistan en bleef daar plakken, omdat zij vindt dat de Afghaanse vrouwen de meest vernederde zijn van de hele wereld. Daarenboven leven zij in een zeer onveilig gebied.

Het Vrouwenhuis staat in Istalif, op een plaatsje nauwelijks 50 km verwijderd van Kabul. In een rapport van de VN lees je dat het dorp diepe sporen draagt van de furie van de Taliban. Ze verwoestte huizen, vernielde boomgaarden en verdreef de bewoners, waardoor het dorp een tijdje een spookdorp werd. Niet enkel de gebouwen leden onder het geweld, ook de mensen.

Nog steeds is het er gevaarlijk. “We proberen niet te provoceren en zeker niet de held uit te hangen. Voortdurend zijn we op onze hoede. We zijn bang, maar het probleem van het gevaar krijgt teveel aandacht. Zo wordt het een sensatie. Het was voor ons een grote uitdaging respect te krijgen van de mannelijke bevolking. In het begin spuwden de mannen op ons, nu groeten ze minzaam...”, aldus Vanlerberghe.

Volgens Vanlerberghe kwam nu haar droom uit na een ommekeer in het project. In 2006 betrok het Vrouwenhuis ook mannen bij de organisatie. Want het zorgde voor wreven dat de vrouwen sneller ontwikkelden dan de mannen. “Maar we hebben wel een deal”, vertelt Vanlerberghe. “De mannen mogen enkel deelnemen aan landbouwlessen en taallessen als zij hun vrouwen naar het Huis laten komen. Vanaf 2006 richtten we ons op families en bereiken we dagelijks 500 mensen.”

Het is de bedoeling dat Afghanen binnen ongeveer twee jaar de leiding van het Huis volledig op zich nemen. Dat is doenbaar, want het naaiatelier, het keramiekatelier en de landbouwprojecten brengen geld binnen. “Op dit moment staat een hele toffe Afghaanse man aan het hoofd, hij is de projectmanager.”, zegt Vanlerberghe.

De auteur hoopt dat de lezer van haar boek het echte leven in Afghanistan leert kennen. De momenten van angst, maar ook die van overwinning, zodat fobieën wegtrekken. Vanlerberghe is trots dat ze met haar team een klein stukje wereld heeft veranderd.

“In december kwamen we op bezoek in Istalif en riepen de vrouwen ons “we are strong now, we are strong now” toe. Dat is prachtig”, glundert de auteur.

Op dit moment is het volgens Vanlerberghe in Afghanistan niet gevaarlijker dan enkele jaren geleden. Wel zou de politiek, waaronder de Belgische politiek, meer retoriek moeten bieden op lange termijn. “Politici moeten een toekomstperspectief voor ogen houden en dus niet enkel tijdelijke maatregelen nemen. Ik denk trouwens niet dat de militairen op dit moment goed bezig zijn in Afghanistan”, zegt Vanlerberghe.