Marc-Antoon21 april 2008 – 16:34

“45 euro per maand in Cambodja en 40 euro in Vietnam... de mensen kunnen daar niet van leven,” zegt Frieda De Koninck, de coördinator van de Schone Kleren Campagne.

“Maar de werknemers kunnen niet zelf opkomen voor een hoger loon, want de vakbonden worden tegengewerkt. In Honduras is er een vakbond opgericht in een fabriek die T-shirts maakt voor de nationale voetbalploeg. Na vier dagen waren 55 van de 58 oprichters van die vakbond ontslagen... We zien ook fabriekssluitingen waarbij werknemers een jaar later nog steeds geen ontslagvergoeding ontvingen, zoals 19.000 werknemers overkwam in Indonesië,” vertelt De Koninck.

Wie is de schuldige: de producenten in die arme landen of de sportmerken?
De Koninck: “De producenten zijn zeker mee verantwoordelijk. Als je weet dat één op zes paar sportschoenen gemaakt wordt in een vestiging van Yue Yuen, dan kan je moeilijk beweren dat die producent geen verantwoordelijkheid heeft: hij heeft een enorme economische macht, daar begint het. Maar ook de sportmerken zijn verantwoordelijk. Als je kijkt naar hun gigantische winsten.... Hun winstmarges zijn sinds de vorige Spelen met meer dan vijftig procent gegroeid. De merken hebben dus een enorme economische macht. Zij bepalen waar ze hun bestellingen plaatsen en onder welke voorwaarden. Ze zijn zeker mee verantwoordelijk voor de arbeidsomstandigheden.”

Vier jaar geleden zijn jullie begonnen met de PlayFair 2008 campagne. Wat hebben jullie tot nu toe bereikt?
De Koninck: “De sportmerken werken nu meer samen met vakbonden en ngo's. Een aantal bedrijven, zoals Adidas en Nike, heeft ook haar volledige lijst van leveranciers bekend gemaakt. Dat maakt het makkelijker om te onderzoeken hoe het gesteld is met de arbeidsomstandigheden. Maar er zijn ook een aantal terreinen waarop de strijd blijft steken. De aankooppraktijken van de grote merken bijvoorbeeld: waar een producent vroeger 15 dollar voor een paar sportschoenen kreeg, krijgt hij er nu nog maar 11. Dat betekent natuurlijk minder marge om een deftig loon te betalen... Een ander probleem is dat alles wordt bekeken vanuit een businessperspectief: er worden enkel verbeteringen in de arbeidsomstandigheden doorgevoerd als dat economisch rendabel is. Wat ook stagneert is het recht op organisatie: de merken dwingen dat onvoldoende af bij hun leveranciers.”

Wat gaan jullie daartegen doen?
De Koninck: “We hebben een aantal doelstellingen gedefinieerd tegen de winsterspelen in Vancouver in 2010 en de Zomerspelen in Londen in 2012. We willen dat sportmerken eisen dat hun levernaciers schriftelijk aan hun personeel laten weten dat ze recht hebben op organisatie. Dat moet gebeuren bij dertig procent van de levernaciers tegen 2010 en bij alle leveranciers tegen Londen 2012.”

Jullie zijn niet voor een boycot?
De Koninck: “Nee, want welk sportmerk zou je boycotten, tenzij allemaal? Dan heb je geen sportschoenen en dan hebben de mensen geen werk. Dat lijkt ons zinloos. En de Olymische Spelen boycotten doen we ook niet. We denken niet dat dat een goede strategie is om ons doel te bereiken.”

www.playfair2008.org
www.schonekleren.be