Mohamed Ridouani30 oktober 2008 – 17:10

Het idee van een etnische jobmarkt voor hoogopgeleide allochtone Vlamingen is om verschillende redenen verwerpelijk en er vallen bovendien enkele lessen uit te trekken. Want ironisch genoeg, zo blijkt, zit Vlaanderen perfect op schema in het oerklassieke integratieproces van minderheden (vandaag vooral van Turkse en Marokkaanse origine). Zo stel ik vast dat er stilaan een allochtone elite opstaat die er vooral op gericht is goed voor zichzelf te zorgen en zich duidelijk van de brede kansarme massa afschermt.

De integratie van minderheden is steeds een heikel punt en brengt geregeld maatschappelijke stress met zich mee. En hoewel Vlaanderen geen uitzondering is op dit punt lijken we niet te leren van het verleden. Integendeel, we worden alsmaar beter in het camoufleren van de problemen door ze te verzuipen in een groter geheel.

In plaats van integratie van minderheden heet het nu diversiteit. Een containerbegrip dat naast allochtone Vlamingen ook nieuwe migranten, holebi's, vrouwen, senioren en gehandicapten viseert teneinde hun inclusie in de samenleving te verbeteren. Als nieuwbakken schepen (ik koos in 2007 voor de politiek na vier jaar bedrijfsconsulting) was ik absoluut een believer. Ontnuchterend was het te beseffen dat aan droombeelden geen acties worden gekoppeld.

Diversiteit als streefbeeld is eerbaar en nodig, maar wordt in de praktijk niet uitgevoerd met een samenhangend en effectief integratiebeleid. Op enkele uitzonderingen na is het ganse diversiteitsverhaal een lege doos gebleven. De wolligheid waarmee het begrip 'diversiteit' beladen is, heeft hiertoe bijgedragen en beperkt het ganse integratieverhaal tot vooral culturele initiatieven. Socio-economisch gebeurt er weinig, tenzij voor de goedopgeleide allochtoon.

Dit probleem van onoverzichtelijkheid wordt versterkt doordat ook binnen elke doelgroep verschillen bestaan. De noden van nieuwe migranten (zijnde taalopleiding en werk) zijn in geen geval te vergelijken met de uitdagingen van tweede en derdegeneratie allochtone jongeren, geboren en getogen Vlamingen (zijnde onderwijsachterstand en identiteit).

Het zorgt er ook voor dat we uiterst voorzichtig moeten zijn met statistische gegevens rond die doelgroepen. Ik trek de cijfergegevens die KifKif aanhaalt - werkloosheid bij hoogopgeleide allochtonen stijgt sterker (DS 24 oktober) - dan ook serieus in twijfel, aangezien VDAB geen bevestiging kan geven over de juistheid ervan.

Het is tijd dat we meer realisme en nuchterheid in het integratiedebat brengen door de zaken te benoemen zoals ze zijn en door verschillende doelgroepen verschillend te benaderen. En de aandacht moet in de eerste plaats gaan naar het ondersteunen van de zwaksten in hun emancipatie en niet naar de elite van allochtonen die het 'gemaakt' hebben. Die reflex zou ik ook verwachten van een intellectueel platform als KifKif.

En juist daar knelt het schoentje met het initiatief van de jobbeurs. Die trekt welopgeleide tweede en derdegeneratie jongeren aan die eigenlijk het topje van de ijsberg zijn en waarvan de inclusie op socio-economisch vlak in Vlaanderen een evidentie is. En indien dat niet zo is en deze afgestudeerde jongeren (vaak toptalent) geen eerlijke kans krijgen op een job, dan gaat het om discriminatie en racisme en moet dát hard aangepakt worden. De bestrijding van die twee uitsluitingsmechanismen laat je niet over aan de goodwill van enkele bedrijven.

De waarheid is dat de visvijver aan goed opgeleid allochtoon talent voor bedrijven eigenlijk zo goed als leeg is. De KifKif-beurs vult voor één dag deze vijver en wekt op die manier de indruk dat er werkelijk een engagement aanwezig is bij de overheid en de deelnemende bedrijven rond tewerkstelling van allochtonen.

Een grootschalig onderzoek van de universiteit Antwerpen wees uit dat 55 procent van Turkse en Marokkaanse allochtonen onder de armoedegrens leeft. Daarnaast behaalt meer dan de helft van de jongeren geen diploma secundair onderwijs. Zie daar een gapende sociale achterstand die ons voor zowel een economisch als moreel probleem plaatst. KifKif, als belangrijke bestrijder van het culturele stigma dat allochtonen achtervolgt, is zeer goed op de hoogte van deze enorme kansarmoede en brengt dit ook regelmatig ter sprake. Nu nog handelen vanuit de overtuiging.

Mohamed Ridouani is schepen in Leuven en bestuurslid van VlaamsProgressieven