KoenCalliauw12 november 2008 – 18:30

Vlaams minister president Kris Peeters is voorlopig de strafste: "Vlaanderen verliest een icoon" ! Wannes wou géén "icoon" zijn. En zeker geen "Vlaams". Hij was een gewone mens met een grote bewondering voor de straatzangers die op markten en pleinen over moord en doodslag, verloren liefdes, vieze pastoors en politieke schandalen zongen. Ze waren zijn eerste inspiratiebronnen. Met hun scrabeuze teksten. Wannes verfoeide de "moraal" van het katholicisme.

NAZI LAARZEN.

Een " Vlaams icoon "? Wannes droeg zijn "klak". Maar had minachting voor alle overheden, het "gezag" met hoge hoed of "klak", zoals de flikken. Wim was een vrij man. Dat in de eerste plaats. Dat voelde "het volk", dat hem respecteerde. Dat zich herkend in zijn liederen en er koude rillingen van krijgt. De Wannes is één "van ons". Wim Van de Velde was geen opportunist, geen populist, géén "Flamingant". Hij hààtte dat woord. Hij hààtte de "Vlamingen" van het Vlaams Belang, de rechtstreekse erfgenamen van het nazisme. Hij hààtte de seperatisten van het "NVA". Hij hààtte "lederhose" en een dreigend Bayeren aan de Noordzee. Hij kon er niet over zwijgen, van in zijn jeugd. Hij droeg de sporen van de oorlog levenslang mee.

Hij was als kind bijna het slachtoffer van een Duitse V2. Dat vertelde hij me meermaals toen ik puber was en hij een vroegwijze twintiger. In zijn, onze hoofden bleven de laarzen van de nazi's en hun Vlaamse meelopers in onze stad, nadreunen. Wannes was een verdraagzame, vredelievende linkse humanist. Maar geen doetje. Hij kon in woede uitbarsten wanneer hij het over de "Vlaamsche beweging" had. Of zoals die andere "ambetante" Antwerpenaar, Robbe De Hert, het zegt: "Een zachte mens, met liedjes als mokerslagen". Bart Peeters: "Vergelijk hem liever met Gabriel Garcia Màrquez dan met Katastroof". Hij was veel meer dan een dialect zanger. Het Antwerps dialect was het "voertuig" van zijn universeel protest, zijn woede. Het had ook Engels, Berbers of Chinees kunnen zijn.

De Vlaams minister van Cultuur Bert Anciaux (Vl.Pro.) kon niet achterblijven: " ... bij uitstek de volkskunstenaar van Vlaanderen..." Bij uitstek ? Wannes was bij uitstek een internationalist, een anti fascist, een vijand van racisme en nationalisme. Zeker van het "Vlaams nationalisme". Hij wist tot wat nationalisme leidt. Hij was "bij uitstek" een van de Vlaamse mainstream afwijkende wereldburger. Hij wondt daar geen doekjes om. Kris Peeters en Bert Anciaux zijn "bij uitstek" de "Vlaamsche ratten" die het erfgoed van Wannes Van de Velde afschuimen.

Wannes: "Blijft weg van de middenweg, ge kunt er alleen uw poten verbranden..." Op zijn laatste plaat, over het dorp Doel: "Want die ons regeren / zij kenen de weg / om later hun handen te wassen".

"AL ANDALUS"...

Hij had de pest aan de arrogante, dikke nekken mentaliteit van te veel "Sinjoren". Van hun luidruchtig gebral over de "de boerkes" van West Vlaanderen en Limburg. Van hun bekrompen minachting voor "de Walen". Antwerpen is een provinciestad. Antwerpen is zoals àlle steden en dorpen doordesemd met het bloed van talloze volkeren, culturen. Antwerpen is al ééuwen lang een multicultureel nest. Ramsey Nasr in "De Morgen": " Voor Wannes was de metropool een echte havenstad. Je moest hem horen vertellen over de Spaanse en Griekse invloeden die de geschiedenis van Antwerpen hadden bijgekleurd. Je moest hem Antwerpse teksten gecombineerd met Griekse melodieën of Spaanse ritmes horen zingen". Wannes groeide op in de buurt van het Schipperskwartier met haar "rode lichtjes" en zeelui die de "lange omvaart" deden.

Zo kén ik de Wim, toen wij in de vroege sixties in de zon op de drempel van "Het Pannenhuis" zaten en hij Spaanse ritmes met handgeklap liet horen. Geobsedeerd. Zoals hij zei aan Eric Rinckhout ("De Morgen"): "Ik wilde flamencogitaar spelen om deel te hebben aan dat mysterie. Flamenco is iets religieus, een ritueel". "Al Andalus"... Hij leerde me "Al Andalus" kennen. De grootse, verdraagzame Moslim cultuur op het Iberisch Schiereiland, die honderden jaren duurde. Tot de kerk van de Paus de "Honden van de Heer" (Dominicanen) losliet. Hij bracht dat mysterie over op zijn publiek. Nooit zag ik "de Wim" een Vlaamse klompendans doen... "De Wim" is geschiedenis en toekomst.

"HET DWAALLICHT"...

Antwerpen is een gefrusteerde, schizofrene stad. Niemand die dat beter verwoordde dan Willem Elschot. De op iets "groots" beluste middenstander Laarmans uit "Kaas". Diezelfde Frans Laarmans in "Het Dwaallicht". Waar hij met een paar Afghaanse zeelui 's nachts door de stad dwaalt, op zoek naar "Maria Van Dam". Een hoer ? Kader Abdolah in "Knack": "Voor de Afghanen is zij een parel, onbereikbaar, maar voor Laarmans is zij een "knap" mokkel dat de Afghanen bedrogen heeft. Een hoer, net als Fathma in Bombay...", waar Laarmans dan weer over fantaseert. Laarmans, kleinburgelijk én dromend van kosmopolitische heilsverwachtingen in één Antwerpenaar. Burgemeester Patrick Janssens is er nu de perfécte copy van. Beluister het bekendste lied van Van de Velde: "Ik wil deze nacht in de straten verdwalen...". Op zoek naar Maria Van Dam ? Naar Fathma ?

Wim was een kind van arbeiders en een internationalist. Hij vertegenwoordigde het beste van "het volk". En dat "beste" zit niet in het Vlaams Nationalisme, het "Flamingatisme", de katholieke kerk en de bruine pest waarvoor die staan. Aan Eric Rinckhout zei hij: "Antwerpen is mijn wereld". Later zou hij gekscherend zeggen dat hij in het dialect zong omdat zijn Engels niet goed genoeg was". Wannes liet zich door élke cultuur beïnvloeden. Ook door de blues platen op onze "Juke Box" in het "Pannenhuis". Big Bill Broonzy, John Lee Hooker, Muddy Waters,... Die we met Ferre Grignard en "Milleke Fingertips" uit zijn band, grijs draaiden. Een straat verder brulden de stoottroepen van de toenmalige Volksunie, de VMO, "sieg heil !", in "De Leeuw Van Vlaanderen".

"ON EST AVEC VOUS..."

De "Vlaamsche ratten" zetten hun recuperatie pogingen in... Wannes was een beleefde man. Hij kon veel hebben. Maar hij was en is ook onze woordvoerder, van het ongeregeld tuig. Hém laten recuperen betekend ook de recuperatie van ons leven. Wannes had bij leven zijn standpunten duidelijk gemùaakt. Nog enkele citaten uit dat intervieuw van Erc Rinckhout in "De Morgen":

"Mijn generatie heeft Breendonk gekend, heeft beseft dat dat de extreem rechtsen waren en dat hun volgelingen de mannen zijn die het nu in Vlaanderen goed doen. En dan doe je het in je broek, hé".

Over zijn optreden tijdens "0110" : "En ook de Afrikanen laat je eindelijk eens zien dat je mét hen bent. Wees niet bang, on est acec vous".

Zijn vader was arbeider bij de Ford Motor Company. Hij zong ook. Wim hoorde als kind spot en strijdliederen. Wannes: "Ik spreek nu over de jaren dertig, de periode van de opkomst van het VNV en Rex. Het Vlaamse volkslied is destijds verketterd vanwege de recuperatie door extreem rechts".

Blijf met je poten van het levenswerk van "de Wim" af, "Vlaamsche ratten" !

Luister: http://indymedia.be/nl/node/30376 - "De flamingant ne me traîtez".

http://luisinpels.wordpress.com .