Gisteren ging het Forum officieel van start, om twee uur aan de dokken van Belém. 's Ochtends dacht ik nog dat ik het niet zou halen, door de ondraaglijke hitte was ik onwel geworden. Gelukkig liep ik behulpzame Brazilianen tegen het lijf die mij zagen sukkelen, een gringo zo rood als een kreeft die bijna onderuit gaat in het gevecht tegen de felle zon.

We strompelden naar een artisanaal winkeltje en kochten daar allemaal een strohoed. Dat beetje schaduw deed wonderen. Maar nog geen halfuur later, toen de grote openingmars nog maar net was ingezet, viel de regen met bakken uit de hemel. Mijn hoed diende nu als regenscherm. Het leek alsof de tropische vlaag Belém van de kaart zou vegen. De straten werden kanalen en de manifestanten liepen op water.

Parapluventers deden gouden zaken
Aanvankelijk zocht ik, samen met honderden anderen, beschutting onder een Palestijnse vlag die zo groot was dat zelfs astronauten er vanuit de ruimte niet naast konden kijken. Maar de wil van de regen was sterker, en we werden met z'n allen kletsnat.

Als de sfeer voor de regenbui al goed zat, begon het échte feest pas nu. Onverstoorbaar gaven duizenden en duizenden andersglobalisten uit de hele wereld zich over aan het Braziliaanse regenseizoen. Eventjes was het niet de sociale strijd die Noord met Zuid en West met Oost met elkaar verbond, maar het immense genot van samen onder een verfrissende douche te staan.

Regen gaat altijd voorbij. De plassen water vonden langzaam hun weg naar de riolen en de manifestanten kwamen weer met hun voeten op de begane grond. Het feest ging gewoon door, maar nu weer met de strijdvaardigheid die de sociale bewegingen zo kenmerken.

Nog nooit heb ik zoveel organisaties samen gezien. Zoveel verhalen die wachten om verteld te worden en aanklachten waar de wereld niet naar luistert.

Tegen moderne slavernij
Eén van die gigantische onrechtvaardigheden die mij troffen, was het probleem van de slavernij in Brazilië. Vooral in Pará is het een groot probleem. De afgelopen drie jaar werden hier tienduizend slaven bevrijd.

Moderne slavernij in Brazilië ziet er als volgt uit: in verpauperde streken van het land ronselen gatos arme mensen om op het platteland te komen werken. Met mooie beloften worden ze gelokt naar verafgelegen plaatsen diep in het regenwoud. Ze worden ingezet voor de boskap en de veeteelt en krijgen nauwelijks een vergoeding. Daarvan moeten ze hun eten nog betalen, maar rijst kost hier vijf keer meer dan in de stad en daarom moeten de landarbeiders lenen bij hun werkgever. Zo ontstaat er een schuldenspiraal. Wie vlucht riskeert de kogel, er is toch geen haan die ernaar kraait.

De campagnevoerders willen dat fazendeiros (grootgrondbezitters) die met slaven werken hun land moeten afstaan voor de landhervorming. Dat moet in wetten gegoten worden, zodat recht eindelijk geschiedt en landloze boeren de lap grond krijgen, waar ze al zolang om vragen.

De optocht geeft een beeld van wat er op het Forum allemaal te zien en te horen is. Hoe kan ik dat allemaal in een kleine week in kaart brengen? Het wordt me nu duidelijk dat dit onmogelijk zal zijn. Tenzij ik de tijd zou kunnen stopzetten om een jaar op het Forum te vertoeven en kennis te maken met alle bewegingen en organisaties hier aanwezig.

De slechte invloed van de Belgen
De openingsoptocht eindingde in São Bráz. Daar wapperde de vlag van 't Uilekot. Een bizarre plaats om Filip en Sarah te leren kennen. Ook Famke die het Belgisch Sociaal Forum vertegenwoordigt en Pol van Mayors for Peace waren erbij.

We dronken één pintje en dan een tweede, een derde en een vierde...