Straatsburg, 4 april 2009

Wegversperringen in de stad

's Morgens vertrek ik en Nieves van de toeristencamping in het noorden van Straatsburg. We gingen op zoek naar een internetcafé om een laatste poging te wagen om onze twee video's alsnog te publiceren. De rest vertrok al met de mobilhome om die iets dichter bij het centrum te parkeren. Een uur later, zonder succes. We besloten het op te geven en de video's morgen te publiceren als we terug in België zijn. We zitten buiten de stad en vandaag is alle openbaar vervoer in heel Straatsburg opgeschort. We proberen te liften. Een paar straten verder was het raak. Een jonge kerel gaf ons een lift en dropte ons vlakbij het centrum.

We wandelen de grote lanen op en zien overal robocoppolitie en rijen politiecombi’s in de zijstraten. Het was een bevreemdend zicht. Het centrum ligt er verlaten bij. Geen auto's en bijna geen volk op straat. Af en toe passeert er een colonne combi's en waterkanons langs. Boven ons horen we helikopters, de ene na de andere. Waarschijnlijk de staatsleiders die naar de plechtigheden voor de NAVO worden overgevlogen. Op de hoek van een rode zone straat komen we iemand tegen die een beetje over zijn toeren is. "Ik kan mijn huis niet binnen," zegt hij. Hij vertelde dat hij twee weken op vakantie is geweest en de badge om door de checkpoint van zijn buurt te geraken, is blijkbaar per post opgestuurd. Hij kan niet door de checkpoint om die te gaan zoeken in zijn brievenbus en zit met de handen in het haar. Eén van de robocops in zijn straat verwijst hem door naar het commissariaat enkele straten verder.

Eén van de blokkades in het centrum

We horen in de verte sambadrums en proberen in de richting van het geluid te lopen. Onderweg komen we een wegversperring tegen. De robocops houden iedereen tegen ook de inwoners die boodschappen gaan doen. Sommigen worden doorgelaten. We zwaaien met de perskaart en leggen uit dat we speciaal naar hier zijn gekomen om verslag uit te brengen en we ook maar onze job willen uitvoeren. Uiteindelijk worden we doorgelaten na de waarschuwing dat de richting die we uit willen wel heel gevaarlijk is en het op eigen risico is. Best intimiderend als je zo'n robocops vlak voor u krijgt die je bang maakt. We wandelen verder en zien voor ons een kruispunt bezet door een 250-tal activisten en clowns. Eén van de clowns vertelt me dat ze het kruispunt al van 7h00 's Morgens bezetten. Ze zijn de nacht voordien al in kleine groepjes van de actiecamping vertrokken en sommigen hebben in de buurt gelogeerd. "We zijn omsingeld geweest door een enorme politiemacht. Ze probeerde ons van het kruispunt te jagen met traangas maar we bleven zitten," zei de clown.

Op weg naar de betoging

De groep is aan het wachten op een andere groep van 500 activisten die aan de andere kant van de stad ook een invalsweg blokkeerden. Na een uurtje horen ze dat die groep al vertrokken is richting betoging. Het is nog bijna drie kwartier stappen naar het vertrekpunt van de betoging. We besloten bij de blokkadegroep te blijven en met hen naar de betoging te wandelen. Het risico is groot dat we verhinderd worden door de politie maar dan hebben toch het verhaal van de groep.

Politiecordon duwt de activisten net voor de brug

En inderdaad aan de pont d'anvers een brug, dichtbij het vertrekpunt worden we plots omsingeld. Er komen enkele honderden robocops toegelopen helemaal in gevechtsuitrusting met traangasgeweren in aanslag. We zien enkele tientallen politiewagens en waterkanons de brug oprijden. Plots worden we zonder enige aanleiding met peperspray en traangas bespoten vanuit de passerende politiecombi's. Ook ik en Nieves krijgen peperspray in ons gezicht. Gelukkig heb we een bril op waardoor onze ogen een beetje beschermd werden. Mijn adem wordt afgesneden, ik moest hoesten, mijn ogen traanden en mijn gezicht pikt. Snel water drinken en over mijn gezicht gieten en dat van Nieves. Een clown naast me heeft traangas in haar ogen gekregen en begint te roepen van de pijn. Een aantal andere clowns komen haar te hulpen en wassen haar ogen met water. Nieves filmt hen.

Kort nadien komt de een cordon robocops met hun schilden richting activisten en duwen hun letterlijk weg het kruispunt. De sambagroep blijft spelen en de activisten zingen "this is how democracy looks like". Een slogan die helemaal raak was bij dat beeld van de de dreigende zwarte front van robocops met hun schilden vlak voor de bonte groep van clowns en andere vredesactivisten in hun lichte kleurrijke zomerkledij. Ik stelde me die vraag, zeker nadat ik zelf peperspray in mijn gezicht heb gekregen. Deze groep van een 250-tal activisten was volledig geweldloos aan het betogen en worden geprovoceerd door een immense politiemacht. Er wordt op alle manieren verhinderd dat ze betogen. Is dit democratie?

Politiecordon aan de eerste brug Pond d'Anvers, achter hun de rookwalm van het afgebrande hotel aan de andere kant van de brug

De brug, pont d'anvers begint meer en meer op een warzone te lijken. Op de brug verschijnen colonnes politiecombi's en robbocops, bovenons cirkelt een helikopter. In de verte zie ik een dikke bruinzwarte rookwalmen opstijgen. Iemand vertelt me dat aan de overkant van de brug het Ibishotel en een douanepost in brand is gestoken. We worden door de politie de brug opgeduwd en aan de andere kant door een andere cordon tegengehouden. De voorste cordon duwt ons meer en meer naar voren. De mensen worden tegen elkaar geperst. Een aantal willen weg uit de benarde situatie maar worden door de politie geslagen met de matrak. Een oude man uit de buurt die vriendelijk vroeg om te passeren omdat hij iets aan zijn hart heeft wordt wordt weggeduwd. Anderen willen over een hek klimmen om weg te komen maar worden door de politie eraf gesleurd.

Verschillende buurtbewoners beginnen van hun oren te maken omdat ze ook in de massa gevangen zitten. "Is dit waarvoor we belastingen betalen," roept iemand. Een oudere vrouw uit de buurt is verontwaardig. "Het is schandalig, eerst sluiten ze heel onze stad af en nu wordt onze vrijheid van beweging beperkt. De winkeliers hebben al de ganse week geen klanten omdat bepaalde zones voor het publiek afgesloten zijn," zegt ze. Eerder al voor we ingesloten waren was ik even aan het keuvelen met een vrouw die met haar zoontje meewandelde. Ze vertelde me dat haar zoon van zes al de ganse week vroeg wat er aan de hand was daarom dacht ze hem mee te pakken om even te gaan kijken naar de betoging. Ook zij kreeg haar aandeel traangas. "Het wordt te gevaarlijk voor mijn zoon zei ze", en ging door.

Opvallend was wel de solidariteit van de buurt met de vredesactivisten. Onderweg naar het eerste kruispunt waar we vast zijn komen te zitten waren overal mensen uit hun ramen aan het wuiven. Ook de voorbije dagen zag ik heel wat mensen die de acties van de activisten steunden. De jonge gasten uit de sociale woonwijken begroeten de activisten en wijzen hun wegen en uitwegen door hun wijk of naar de volgende brug om politiecordons te omzeilen. Ook het blackblock werd de afgelopen dagen door de jonge gasten op gejuich onthaald. "Eindelijk mensen die het durven opnemen tegen de politierepressie", zegt een jonge gast me. Af en toe komen er groepjes jonge gasten uit de wijken de betoging even vervoegen. "Het is een spektakel dat we hier niet zo vaak zien," zegt een ander.

Ook een politiecordon op de tweede brug Pont Vauban

Enfin om mijn verhaal verder af te maken. We werden uiteindelijk door de politie aan de brug opgehouden tot 15h00. Ondanks de provocaties is de groep heel rustig gebleven. De sambagroep hield de sfeer erin en de clowns zorgden voor wat humor om de gespannen situatie te breken. Uiteindelijk besloot de groep terug te keren en een andere brug te nemen. We wandelen heel de weg naar de Pont Vauban. Ook daar staat ons een politiecordon op te wachten. Iemand van de voorste groep onderhandelt met de politie. We mogen niet door langs die brug. De enigste mogelijkheid om aan de overkant te geraken volgens de politie is om een omweg te maken van 4km dwars door de smalle straten van een sociale woonwijk naar de volgende brug. Blijkbaar een tactiek om de activisten te vermoeien en op te houden tot de betoging aan de andere kant voorbij is. Enfin de mensen zijn uiteindelijk op de Pont Vauban gebleven tot een uur of zes om nadien druppelsgewijs af door te gaan. Ze hoorden dat de betoging aan de overkant voorbij is. Ook wij vertrekken op zoek naar onze camper die ergens in het centrum geparkeerd is. We kregen een sms van Jan met het adres van de parking. Het is een eindje wandelen merken we als we op de kaart kijken aan een bushalte.

De Belgen op de terugweg, helemaal onder de indruk van de ravage op de betoging

Onderweg naar de camper zie ik plots aan de overkant groepje lopen met vlaggen van Vrede vzw en Intal. Ha een deel van de Belgische groep die vandaag met de bus van Vrede over en weer kwam voor de betoging. We gingen erop af. Ze vertelde ons dat de betoging helemaal uit de hand is gelopen. De betoging heeft een half uur geduurd en is nadien volledig geëscaleerd in een clash tussen politie en blackblocker waar de vredesactivisten de dupe van zijn geworden. De politie heeft met traangas geschoten op heel de betoging. "We zijn er snel uit kunnen ontsnappen," zei George Spriet van Vrede vzw. Later terug op de camper komen Marc Antoon, Jan en Habib toe die allemaal op de betoging waren. Hun verhalen zijn onwaarschijnlijk. Als ik de foto's van Jan bekijk lijkt het net of de betoging in Irak is gebeurd en niet in Frankrijk. Hij heeft traangasbommen vanuit een helikopter zien smijten en moest verschillende stenen van blackblockers ontwijken. Ook Marc Antoon en Habib zijn vast komen te zitten in de clash en hebben verschillende maal traangas in hun gezicht gekregen. Ook toen ze wegwandelden van de betoging. Huh foto's en onze video volgen snel.

UPDATE:
Bekijk hier de video van de dag

Bekijk hier al de reportages