Marc-Antoon28 april 2009 – 01:25

Het verzoek was nochtans gebaseerd op het 'besluit Batson' van datzelfde Hooggerechtshof uit 1986, dat stelt dat juryleden niet mogen worden geselecteerd op basis van hun huidskleur, wat bij Mumia's proces kennelijk is gebeurd. Het is slechts één van de onregelmatigheden die Amnesty International in 2000 oplijstte. Amnesty maakt brandhout van Mumia's proces.

Opgesloten, niet monddood
Als jongeling sloot Mumia Abu-Jamal zich aan bij de Black Panthers. Later, als geëngageerd journalist in Philadelphia, liep hij in de weg van de politie. In de periode van het bewuste schietincident dat tot zijn veroordeling leidde (1981) bracht hij regelmatig verslag uit over het repressieve politieoptreden tegen de radicale zwarte beweging MOVE. (Hun kantoor werd later vanuit een politiehelicopter gebombardeerd en beschoten, met 11 doden als gevolg).

“They not only want my death, they want my silence”, aldus Mumia. Maar vanuit de dodencel blijft hij schrijven en radio maken.

Drie maal per week mag hij 15 minuten telefoneren. Die tijd gebruikt Mumia om 'spoken essays' in te spreken voor Prison Radio en interviews te geven. Hij schrijft ook boeken. Z'n laatste, pas verschenen, heet Jailhouse Lawyers (2009). Het vertelt het relatief onbekende verhaal van gevangenen die andere gevangenen juridische bijstand geven – op basis van kennis verworven door zelfstudie. Angela Davis, zelf een ex-politiek gevangene, schreef het voorwoord (dat kan je hier lezen).

Symbool
Davis is een oud-leerlinge van de marxistische filosoof Herbert Marcuse (1898-1979). Na haar vrijlating werd ze prof in 'de Geschiedenis van het bewustzijn'. Ze ziet in de Amerikaanse gevangenissen, die uitpuilen van African-Americans, de rechtsreekse uitlopers van de slaverij ('the institutional memory of slavery'). (Een interessant interview daarover vind je op Al-Jazeera.)

In elk geval is Mumia een symbool – van doorzettingsvermogen en verzet (“Without Struggle, There is Nothing”) én van het institutionele racisme in de VS. In de woorden van de bekende Amerikaanse social critic Noam Chomsky (2002): “Mumia's zaak staat symbool voor iets veel breder. Het VS-gevangenissysteem is gewoonweg een instrument in de class and race war. Klasse en ras zijn in de VS zo sterk gelinkt dat je ze moeilijk uit elkaar kan houden.” Hij vervolgt: “Een groot deel van de arme bevolking wordt gewoonweg opgesloten. De hele golf van opsluitingen is een neoliberaal programma om af te geraken van 'overbodige' mensen. Zie hoe de gevangenisbevolking sinds 1980 is gestegen. Voordien was ze ongeveer even groot als in de rest van de geïndustrialiseerde wereld. Nu is ze vijf tot tien keer groter.” (Ook de analyse van Loïc Wacquant gaat in die richting.)

Groeten uit Chiapas
Mumia Abu-Jamal is ook een internationaal symbool. Hij kreeg voor z'n verjaardag een lange brief van “Subcomandante Insurgente Marcos”, het bekende (gemaskerde) gezicht van de Zapatisten. Deze inheemse opstandelingen maakten in 1994 van het Mexicaanse Chiapas een autonome regio. Ze worden zwaar bestreden door het Mexicaanse leger maar ze houden stand. “Misschien vraagt U zich af hoe wij U kennen”, schrijft Marcos. “We hebben over U geleerd door de internationale mobilisaties onder de noemer 'Millions for Mumia'”

Na een uitvoerige vergelijking met de strijd van de Mapuche in Chili en de Navajo en Leonard Peltier in de VS, besluit Marcos: “Misschien dachten de machthebbers in Noord-Amerika dat ze de gerechtigheid en de rede konden schenden, de geschiedenis geweld aandoen en de waarheid verduisteren (...) Ze hebben zich vergist (...) Vandaag spreekt en schreeuwt U door alle stemmen die Uw verjaardag vieren zoals elke verjaardag gevierd zou moeten worden – door te strijden.”