Marc-Antoon07 juli 2009 – 20:08

“De rijke landen hebben jarenlang hun welvaart kunnen opbouwen op basis van koolstofintensieve industrieën", aldus Van Hauwermeiren, beleidsmedewerkster Klimaat en Duurzame Ontwikkeling. "Dat heeft bijgedragen tot de globale klimaatverandering. Die zorgt nu voor een negatieve impact op heel wat gebieden die van belang zijn voor ontwikkeling: watervoorziening, gezondheid, landbouw. Het is vooral het Zuiden dat daarvoor de prijs betaalt."

Verantwoordelijkheid
Een pijnlijk voorbeeld is het verband tussen de klimaatverandering en de voedselcrisis. “De opwarming van het klimaat heeft gevolgen voor de opbrengst van een aantal landbouwgewassen. Rijst en mais - twee gewassen die voor heel veel mensen in de wereld basisvoedsel zijn - ondervinden dat nu al, vooral in Sub-Sahara Afrika en India. Dat vormt een bedreiging voor de voedselzekerheid van meer dan 200 miljoen mensen. Het betekent ook een financieel verlies.”

“We vragen dus dat de G8 hun historische verantwoordelijkheid voor dat probleem zouden erkennen”, vervolgt ze. “Vooral ook omdat zij over het geld beschikken om er iets aan te doen. De rijke landen moeten zich ertoe verbinden om zelf hun uitstoot van broeikasgassen met 40 procent te verminderen tegen 2020, én ze moeten middelen ter beschikking stellen van de arme landen, zodanig dat die hun eigen uitstoot kunnen verminderen en zich kunnen aanpassen aan de gevolgen van de klimaatvernadering. Er is 150 miljard dollar nodig.”

Legitimiteit?
Zijn de ontwikkelingslanden eigenlijk uitgenodigd op de G8? “Op de G8 zelf niet: dat zijn enkel de VS, Groot-Brittanië, Frankrijk, Duitsland, Japan, Italië en Canada plus Rusland. Maar donderdag komt de G5 erbij: Brazilië, China, India, Mexico en Zuid-Afrika, om vooral rond klimaat te vergaderen. Die groep wordt daarna nog eens verbreed tot het Major Economies Forum, met Australië, Indonesië, Zuid-Korea en ook de Europese Unie. Pas vrijdag worden ook de Afrikaanse landen gehoord.”

En wordt er naar het Zuiden geluisterd? “Er is natuurlijk een enorm overwicht van de rijke landen. Dat wordt nu, uit noodzaak, opengetrokken naar de G5 - omdat men ook wel weet dat er geen klimaatakkoord zal mogelijk zijn zonder dat er langs twee kanten beloftes gedaan worden. Maar de minst ontwikkelde landen (MOL) vallen bij die onderhandelingen natuurlijk volledig uit de boot,” zegt Van Hauwermeiren.

“Eigenlijk zijn de Verenigde Naties het forum waar dergelijke zaken moeten worden besproken”, benadrukt Van Hauwermeiren.

Op weg naar Kopenhagen
Toch hoopt Oxfam door de G8 gehoord te worden. “Deze G8-top is een tussenstop in de aanloop naar de VN-klimaattop in Kopenhagen, in december. We zien eigenlijk te weinig politieke wil bij de G8 om hun uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Vandaar dat we actie voeren om hen te beïnvloeden. Als de G8 haar verantwoordelijkheid niet opnemen om samen met de G5 tot een rechtvaardig klimaatakkoord te komen, dan zien we problemen in de aanloop naar Kopenhagen,” voorspelt Van Hauwermeiren.

Maar hoe realistisch is het om te verwachten dat de G8 het klimaatprobleem dat ze gecreëerd hebben ook echt gaan helpen oplossen?

“Ik denk dat er een stok achter de deur is,” zegt Van Hauwermeiren. “De G8 weten dat er nooit een klimaatakkoord zal komen als ze niet over de brug komen met middelen voor de ontwikkelingslanden. En het probleem wordt steeds dringender. De klimaatverandering leidt tot het schaarser worden van de natuurlijke hulpbronnen. Dat zal leiden tot conflicten. Op termijn kan zich dat ook tegen de G8 keren.”