Tuikabelbrug type Lange Wapper nog nergens in de wereld gebouwd

Manu Claeys 07 oktober 2009 – 10:26

Ingenieurs stellen zich vragen bij de technische en financiële haalbaarheid ervan.
Gisteravond nam ik deel aan een Terzake-debat over de Oosterweelverbinding. Als inleiding op dat debat toonde de VRT een filmpje over de Leonard Zakim Bridge in Boston. Gesuggereerd werd dat deze Bostonse landmark vergeleken kan worden met de geplande Lange Wapper. Niets is minder waar. Zowel qua locatie als qua techniek zijn beide bouwwerken onvergelijkbaar.

Locatie

De Zakim Bridge is 400 meter lang en gaat over een rivier (Charles River) i.p.v. over een stad. De Lange Wapper (what’s in a name) is 4,6 kilometer lang en gaat – op 700 meter na (Straatsburgdok) – als klassiek viaduct volledig over land (stedelijk gebied).

Ik ken Boston vrij goed. In de jaren tachtig woonde ik enkele jaren in de VS. Ik kwam toen vaak in Boston. In die periode begon men aan het afbreken van een kilometerslang viaduct dat dwars door de stad ging, langs woonwijken, kantoorparken, groengebieden en dokken. Na de jaren tachtig keerde ik nog een aantal keren terug naar Boston. Ik zag de werken vorderen. Het viaduct werd vervangen door een tunnel. De Bostonians prijzen zich vandaag gelukkig om die ingreep. Men kan er weer ademen, rustig een koffie drinken boven de tunnel, makkelijker van het ene stadsdeel naar het andere gaan, … en van op afstand de Zakim Bridge bewonderen.

In 2006 was ik er voor het laatst. De Zakim Bridge was toen helemaal opgeleverd. Op de plek waar de nieuwe stadstunnel de Charles River bereikt komt de tunnel bovengronds en gaat ze over in de Zakim Bridge – die dus over de rivier gaat.

Techniek

De Zakim Bridge verschilt in nog een ander opzicht van de geplande Lange Wapper. De Zakim Bridge is een korte en krachtige tuikabelbrug, slechts 400 meter lang, met tussen de twee (80 meter hoge) verticale pylonen amper een overspanning van 200 meter. Technisch vormt het bouwen van dergelijke brug weinig uitdaging, omdat het om een korte brug gaat met verticale pylonen.

De Lange Wapper is drie keer langer (1200 meter), met tussen beide (150 meter hoge) pylonen een overspanning van 600 meter. Die pylonen staan bovendien schuin (exentrisch), waardoor de krachten uitgeoefend op die pylonen veel groter zijn dan wanneer ze rechtop zouden staan. Simpel gezegd: de schuine pylonen moeten niet alleen het zware viaduct met alle verkeer erop dragen, maar moeten ook zo verankerd worden dat het viaduct niet kantelt. Ze moeten gewicht dragen en tegengewicht vormen tegelijk.

Het torsen van die gecombineerde krachten leidt tot hoofdbrekens bij de fundering van dergelijke pylonen, vertellen ingenieurs ons. Gefundeerd in rotsgebieden worden de verwachte ‘verplaatsingen’ van krachten beperkt, maar in de kleibodem van Antwerpen is dat niet evident. Een kleine ‘verplaatsing’ van krachten (bewegingen) onderaan in de fundamenten leidt tot grote verplaatsingen bovenaan de pylonen, waar de kabels zijn bevestigd. Om die verplaatsingen op te vangen, moet het brugdek flexibel genoeg zijn.

Momenteel zou nog altijd onderzocht worden hoe men de funderingen van de Lange Wapper precies zal uitvoeren.

Nergens in de wereld werd ooit een dergelijke tuikabelbrug gebouwd voor snelwegverkeer. De techniek van tuikabelbrug met schuine pylonen (zoals in Antwerpen) werd tot nog toe alleen gebruikt voor het bouwen van fiets- en wandelbruggen van maximaal 150 meter lang. Voor een viervaksautostrade met overspanning van 600 meter is dergelijke techniek geen ‘proven technology’. Wel integendeel.

Sommige ingenieurs en architecten houden hun hart vast. Ze vrezen dat deze ‘first’ op technische moeilijkheden zal stoten, die nu al hebben geleid tot het aanpassen van de design (gesloten pylonen i.p.v. de open koppen van de promobeelden) en uiteindelijk wellicht ook tot complexe verankeringstechnieken, met navenante kostenfactuur.

Het is vreemd dat sommige politici zo kritisch staan ten aanzien van de aanleg van een type TBM-boortunnel waarvan wereldwijd momenteel elke drie maanden een exemplaar opgeleverd wordt, maar een blind geloof etaleren in een tuikabelbrug die nog nooit gebouwd werd.

Manu Claeys, voor stRaten-generaal

Niet desinformeren!

Polri, 07/10/2009 – 11:36

Ik ken Boston ook goed.

De brug waarvan sprake (10 rijbanen, tegen 8 bij de Lange Wapper) loopt wel degelijk door dichtbevolkt gebied, veel dichter bevolkt dan het havengebied rond het Straatsburgdok.

De aanloophellingen naar de brug, over land, lopen eveneens door wijken die veel dichter bevolkt zijn dan het stuk van Merksem rechts van het Hardenvoortviadukt.

Een beeld zegt soms meer dan duizend woorden:

Nog nooit in Boston geweest

han, 07/10/2009 – 11:53

Ik ben nog nooit in Boston geweest, Polri, maar even surfen op google leert me dat jouw foto zeer misleidend is.

Je vindt honderden foto's van de brug op flickr: http://www.flickr.com/search/?q=Leonard%20Zakim%20Bridge&w=all

Bovendien kan je via satellietbeelden zien dat de brug helemaal niet gaat over woonwijken,... kijjk zelf op google maps.

Nog interessanter is dat je al gauw op artikels in verband met de problemen en discussie over deze brug:een voorbeeldje uit de BostonGlobe

Over desinformatie gesproken Pol,...

?

christophe, 07/10/2009 – 11:53

"Polri", bedoel je dat er Bostonians op het water wonen?

Een beetje zoals de clochards onder de Pont Neuf in Parijs?

nogmaals een beeld

Polri, 07/10/2009 – 12:16

@ Christophe:

Grappig! Er wonen uiteraard ook geen Antwerpenaars op vlotjes in het Straatsburgdok, noch in holle bomen aan het Noordkasteel.

In beide gevallen gaat de brug zelf over water, en zijn er aanloopstroken die over land gaan.

In Boston liggen brug én aanloopstroken echter veel dichter bij dichtbevolkte wijken dan in Antwerpen. Dat is ook te zien op het google-mapsbeeld dat Han heeft gepost.

Gelukkig staat de technologie voor niets, en kun je op google maps behalve sattelietbeelden ook een 3D zicht oproepen van het uitzicht vanop de brug.

http://maps.google.nl/maps?f=q&source=s_q&hl=nl&geocode=&q=Leonard+Zakim...

Aiaiaiai

han, 07/10/2009 – 12:56

Waar ging dat stuk van Manu Claeys ook alweer over?

"De Zakim Bridge is 400 meter lang en gaat over een rivier (Charles River) i.p.v. over een stad. De Lange Wapper (what’s in a name) is 4,6 kilometer lang en gaat – op 700 meter na (Straatsburgdok) – als klassiek viaduct volledig over land (stedelijk gebied)."

Pol, bedoel je dat lange wapper 3,9 km aanloop nodig heeft om over 700 meter stabrugdok te gaan? Ik begrijp dat de brug 3,9 km over stedelijk gebied gaat, de aanloopstroken moet je daar nog een bijtellen.

Je beseft toch dat het soort verdraaiingen zijn die maken dat Antwerpen wellicht massaal tegen die brug gaat stemmen. Het kleinste kind doorziet ze.

De vraag is bovendien of we Boston en de VS als een voorbeeld moeten nemen op gebied van mobiliteit. Dat is iets dat de VRT Manu Claeys opdrong, maar waar ik toch wel serieus bedenkingen bij heb.

de cijfers

Polri, 07/10/2009 – 13:29

U hecht iets te veel geloof aan de woorden van Manu Claeys, die het gedeelte over water bewust minimaliseert, en het gedeelte over land dramatiseert.

Ten eerste: behalve het stuk over het Straatsburgdok, loopt de brug ook voor ettelijke honderden meters over het dok dat de verbinding legt tussen het Straatsburgdok en het Albertdok en langs de andere kant schuin over het Albertkanaal. Voor zover ik weet, is dat allemaal ook water.

Bovendien heeft de brug inderdaad een lange aanloophelling nodig aan de westkant, omdat hij daar moet overgaan in een tunnel die op de bodem van de Schelde komt te liggen.

Aan de westkant splitst de brug zich in twee om aan te sluiten op beide rijrichtingen van de Ring. Dat zijn de famauze 'viaducten over land'. Ik denk dat Manu Claeys daar ook de verbreding van het viaduct aan het Sportpaleis bijtelt (de afslagstrook naar de brug), om zo aan de 4,7 kilomter te geraken.

Als u vindt dat ik cijfers verdraai, graag een concreet voorbeeld.

En akkoord: de Antwerpenaar zal 'nee' zal stemmen, daar maak ik me niet de minste illusies over. De Antwerpenaar is heel vatbaar voor angstcampagnes, dat hebben de verkiezingsuitslagen van de laatste 20 jaar al lang duidelijk gemaakt.

Misleidend

WALTERito, 07/10/2009 – 14:22

...vond ik Terzake. De situatie in Boston is in niets te vergelijken met die van Antwerpen. In Antwerpen is de brug bvb. onderdeel van de verkeersring die op minder dan twee kilometer van het centrum ligt, in Boston heeft men ook een ring, maar dan op tien kilometer afstand. De brug daar heeft dus een meer plaatselijke functie, terwijl hier de helft van het Europese vrachtvervoer erover zou donderen en zijn vuiligheid en lawaai over de Antwerpenaren zou uitspuien.
Ik hoorde ook Marc Van Peel protesteren dat de bevolking door de tegenstanders van de brug bang werden gemaakt met berichten over fijn stof, en waar men nu niets meer zou van horen (?). Wat doen de brugbouwers? Zij maken de bevolking OOK bang met doembeelden van werkloosheid, verkeersproblemen etc. Duidelijk is dat de argumenten van de BAMmers ingegeven worden door louter financiën en prestige. Er zijn immers al veel beloftes gedaan voor de aannemers van de werken, en de brug is zoveel meer 'zichtbaar' dan een tunnel, wat bijdraagt tot de "uitstraling" van de stad ofte de "skyline". Antwerpen heeft reeds lang een skyline, die vaak gebruikt wordt in publicaties, folders en websites. Daar spelen enkel de Kathedraal, de Boerentoren en de politietoren een rol. Laat ons het er daar bij houden.
Opvallend zijn ook de leugens of "onwaarheden" die door o.a. Van Peel en De Ridder de laatste dagen verkondigd worden.

plat

christophe, 07/10/2009 – 14:31

Wat een platte rethorische truc om het hele diverse neen-kamp in het hoekje van het Vlaams Belang te schuiven.

Big Dig

Polri, 07/10/2009 – 14:50

@ Christophe

Dat is uw eigen interpretatie. Ik zeg enkel dat ze dezelfde tactieken gebruiken, en dat we weten dat de Antwerpenaar daar vatbaar voor is.

@ Walterito

De brug sluit aan op de 'Big Dig', de Ring die vroeger, zoals Manu Claeys uitlegt, bovengronds dwars door het historische centrum van Boston liep.

Dat was inderdaad een vies viaduct, dat letterlijk tussen de huizen lag. Een Antwerps equivalent zou zijn geweest als de Ring in een viaduct over de volledige lengte van de Leien zou hebben gelegen, een beetje zoals de vroegere 'tijdelijke brug' maar dan kilometers lang.

Dat viaduct is ondergronds gebracht, maar met een bovengronds sluitstuk: de Zakim bridge.

Lange Wapper moet alleen over Albertkanaal - niet over dok

GG, 07/10/2009 – 17:16

Als je de foto's, plannen en maquettes van BAM zélf eens goed bekijkt, zal je zien dat die Lange Wapperbrug opzettelijk een zeer bochtige en overbodige omweg maakt om het Straatsburgdok in de lengte over te kunnen steken. Plus twee keer het Albertkanaal. Twee keer nog wel, heen en terug. Dit is allemaal compleet overbodig.

In werkelijkheid moet slechts één takje van de Lange Wapper over het Albertkanaal. Dus een klein brugje van 50m lang zou al volstaan. En even verder heb je ook nog een brugje van 20m lang nodig om over de Royersluis te geraken. Dat is al. Al de rest kan perfect over land, als je die hele brug een paar meter zuidwaarts opschuift. Dus die dure, megalomane tuibrug is sowieso compleet overbodig. En dus ze is sowieso bedrog.

De toegang tot het Kattendijkdok wordt sowieso onbruikbaar voor zeilschepen (die kunnen niet onder de Lange Wapper door); en het Asiadok wordt niet meer gebruikt, dus die toegangetjes kan je evengoed weglaten.

In essentie is de Lange Wapper dus slechts een brug over het Albertkanaal. Een brug van 2500m lang en 160m hoog om het Albertkanaal over te steken op een plaats waar dat 50m breed is...

Kijk gewoon naar de foto's en plannen van BAM zelf: als je die brug een paar meter zuidwaarts opschuift, kan ze volledig over land lopen, afgezien van het Albertkanaal en de Royersluis.

Dus sommige politici denken dat ze de Lange Wapper kunnen vergelijken met de Golden Gate Bridge? En het Albertkanaal met die kilometers brede arm van de Stille Oceaan?

Hoeveel belachelijker kunnen wij ons nog maken in dit achterlijke apenland? Daar konden Mobutu en Idi Amin Dada niet eens aan tippen. Ze gaan nogal met ons lachen, ginder in Afrika.

En bovendien is die hele discussie over de "noodzaak" tot snelle beslissing pure bedrog: als het echt snel moet gaan, maak dan gewoon de Liefkenshoektunnel tolvrij en stuur alle doorgaand vrachtverkeer langs daar. Die tunnel is nu leeg. Dan zijn alle files ook weg. Dus het file-argument is puur bedrog: die files kunnen deze week al weg zijn, als de politici zouden willen, zonder bijkomende brug of tunnel.

Een beeld zegt meer dan duizend woorden...

Jan, 07/10/2009 – 18:29

...dan ben je zeker al meer dan duizend keer belogen...

@ GG Het is wel degelijk de

Polri, 07/10/2009 – 19:04

@ GG

Het is wel degelijk de bedoeling de doorgang tussen het Kattendijkdok en het Straatsburgdok te blijven gebruiken.

Bovendien kun je moeilijk een snelweg maken die over die korte afstand zoveel op en neer wipt: eerst over het Albertkanaal, dan naar beneden om zuidwaarts langs het Straatsburgdok te passeren, dan terug omhoog ter hoogte van de Siberiabrug om dan terug naar beneden te gaan om onder de Schelde te duiken...

Als je het zo bouwt zul je trouwens ook een aantal extra viaducten en/of tunnels moeten bouwen om die gelijkgrondse snelweg te overbruggen.

@polri

Guido Pannekoek, 07/10/2009 – 20:10

"Liefkenshoektunnel "

heb je daar een mening over, meerbepaald over:

"En bovendien is die hele discussie over de "noodzaak" tot snelle beslissing pure bedrog: als het echt snel moet gaan, maak dan gewoon de Liefkenshoektunnel tolvrij en stuur alle doorgaand vrachtverkeer langs daar. Die tunnel is nu leeg. Dan zijn alle files ook weg. Dus het file-argument is puur bedrog: die files kunnen deze week al weg zijn, als de politici zouden willen, zonder bijkomende brug of tunnel."

Btw, uw foto zegt veel over uw bedoelingen hier, na het zionisme ook de lange wapper verdedigen via trucages en nepargumenten, uit wiens hand eet u?

@ Guido Pannenkoek 1.

Polri, 07/10/2009 – 23:57

@ Guido Pannenkoek

1. Liefkenshoektunnel
De Liefkenshoektunnel is géén oplossing voor de oost-west vrachtwagenstroom, tenzij je hem zou aanvullen met zware infrastructuurwerken zoals de aanleg van de Grote Ring en een extra snelweg tussen de expressweg en de E17. Dat is tussen haakjes hetgeen Wim van Hees van Ademloos voorstelt.

2. "Nepargumenten"
Die foto is niet getrukeerd. Als je dat beweert, dan moet je dat ook kunnen aantonen.

3. Uit wiens hand eet ik? Waarom altijd samenzweringen zoeken? Ik zeg gewoon mijn mening.

@ polri 2

Guido Pannekoek, 08/10/2009 – 06:39

1. er staan hier nu twee meningen over de Liefkenshoektunnel, welke moet ik nu geloven?

2. jouw foto laat totaal iets anders zien dan die van Han, trucage is te sterk uitgedrukt, maniupulatief beter?

3. is maar een gedacht

@ guido pannenkoek 3

Polri, 08/10/2009 – 10:10

1. Ik zou zeggen: informeer je op eigen kracht en kies dan welke mening je gelooft ;)

2. Het verschil tussen beide foto's spreekt voor zich. Die van Han is van beneden getrokken en is veel meer ingezoomd op de brug, waardoor je bijna niets ziet van de omgeving. Niettemin zie je ook op de foto van Han een gebouw aan de rechterkant.
Mijn foto is van iets verder en van bovenuit getrokken, waardoor je de omgeving duidelijker ziet.
Han heeft trouwens ook een link naar google maps gepost, die mijn stelling bevestigt (zet hem anders even op streetview).

Met manipulatie heeft dat dus echt weinig te maken.

3. Gedachten zijn vrij. Die van mij ook ;)

manipulatie?

Polri, 08/10/2009 – 10:53

En voor alle duidelijkheid: dit was de terzake-uitzending waar het over ging:

http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/mediatheek/programmas/terzake/2.73...

Als u mijn foto 'manipulatief' noemt, dan noemt u waarschijnlijk ook de volledige reportage manipulatief?

@polri 3

Guido Pannekoek, 08/10/2009 – 18:12

Ter Zake is één en al manipulatie, daar is al genoeg over geschreven hoor :-)

@ Guido 4

Polri, 08/10/2009 – 19:01

Dat is toch geen argument, en dat beseft u toch zelf ook?

Ik denk dat ik ondertussen genoeg mijn punt heb aangetoond: met name dat die brug wel degelijk veel dichter bij het centrum ligt dan de Lange Wapper.

Als u dat wenst te bestrijden, graag, maar dan met argumenten.

@polri 4

Guido Pannekoek, 08/10/2009 – 20:59

das wel een argument polri, ik plaats hier later de linken wel naar de artikelen over ter zake en het manipulatieve ervan, ik vind ze nu even niet meer terug helaas.

En uw argumenten truucje, daar ga ik niet in mee, want bij jou heb jij alleen gelijk en welke argumenten men ook tegen je inbrengt, of je laat ze links liggen, of je gaat er niet op in of je reageert naast de kwestie...

De Winter zou dat ook kunnen zeggen, kom af met argumenten ;-)

@ Guido 5

Polri, 08/10/2009 – 22:45

Wat mij betreft: discussie afgesloten. Ik denk immers niet dat jij artikels hebt waarin wordt beargumenteerd waarom deze specifieke aflevering Terzake - met duidelijke beelden van de ligging van die burg - gemanipuleerd is.

Zoals gezegd: mijn punt is gemaakt: Manu Claeys desinformeerde door o.a. te doen alsof die Zakim Bridge buiten de stad ligt.

Als je daar nog iets verder over te vertellen hebt, kun je me steeds vinden. Anders: het ga je goed ;)

Ik ga me niet moe maken met mij te proberen te verdedigen tegen vage insinuaties.