Liga voor Mensenrechten vzw07 december 2009 – 13:10

De databewaringsrichtlijn, Richtlijn 2006/24/EG, verplicht telecomoperatoren en internetproviders om verkeers- en locatiegegevens te bewaren zodat die beschikbaar zijn voor het onderzoek, de opsporing en vervolging van ernstige criminaliteit. Het gaat meer bepaald om alle gegevens betreffende de betrokken personen, de datum, het tijdstip, de duur en de omvang van een telefoongesprek, een SMS-, of e-mailbericht, alsook de gebruikte technologie en de locatie ervan. Men wil met andere woorden weten wie met wie, wanneer, voor hoe lang, en van waar gebeld, geSMSt, of ge-e-maild heeft. Daarnaast moeten ook de gegevens inzake de toegang tot het internet worden bewaard; bijvoorbeeld wanneer en van op welke computer (en dus vanuit welke plaats) u in- of uitlogde op het internet.

In een uiteenzetting aan de Commissie die vandaag werd gepubliceerd , wijst AK Vorrat op het feit dat “de richtlijn heeft geleid tot minder vrijheid voor burgers, tot een constante dreiging dat informatie over onze persoonlijke contacten, gebruik van mobiele telefonie en internet wordt verkocht, kwijtgespeeld of op een andere manier schade berokkent, alsook tot hogere abonnementsgelden voor telecommunicatiediensten en tot minder competitie.”

In een juridische klacht tegen de richtlijn die Ierland in 2006 indiende bij het Europese Hof van Justitie en die vandaag publiek werd gemaakt op het internet , wees Ierland op het feit dat vele landen aanvankelijk geen databewaringsregime kenden en dat “geen enkele kwestie gerelateerd aan de interne markt kon rechtvaardigen dat een lidstaat verplicht werd telecomoperatoren gegevens te laten bijhouden indien dergelijke verplichtingen voorheen nog niet bestonden onder de wetgeving van de lidstaat in kwestie”.

Gerechtshoven in verschillende lidstaten hebben, of zullen, zich moeten buigen over klachten ingediend door burgers en telecomoperatoren die aanvoeren dat de willekeurige opslag van communicatiegegevens een schending uitmaakt van het fundamentele recht op privacy. Zo hebben de Grondwettelijke Hoven van Roemenië en Bulgarije reeds geoordeeld dat de wetgeving inzake de algemene bewaarplicht ongrondwettelijk is. Het Duitse Federale Grondwettelijke Hof organiseert op zijn beurt in december hoorzittingen in verband met de klachten van 34.000 Duitse burgers . Ook in Ierland is er een rechtszaak hangende en in de Tsjechische Republiek wordt momenteel een verzoekschrift voorbereid om in te dienen bij het Grondwettelijke Hof.

“In een mijlpaal arrest van vorig jaar verklaarde het Europese Hof voor de Rechten van de Mens dat de Britse databank met DNA-gegevens en vingerafdrukken illegaal was omwille van het feit dat ‘de algemene en ongedifferentieerde aard van de bevoegdheid om gegevens op te slaan […] een disproportionele inbreuk uitmaakt’ op het recht op privacy en ‘niet kan worden beschouwd als noodzakelijk in een democratische samenleving’ . Dit geldt ook voor een algemene en ongedifferentieerde opslag van informatie met betrekking tot persoonlijke contacten, het gebruik van mobiele telefonie en internet” besluit juridisch expert Patrick Breyer van AK Vorrat. “Anonimiteit is van essentieel belang voor vele activiteiten in een democratische staat. Het onderwerpen van burgers aan een continue registratie van met wie zij in contact treden, dreigt de democratie te ondermijnen of zelfs te vernietigen terwijl de maatregel ogenschijnlijk wordt ingezet om de democratie net te verdedigen. De Commissie moet nu een einde maken aan deze Big Brotherwet.”

“EDRi en haar leden voeren reeds jaren campagne tegen deze richtlijn aangezien zij van mening zijn dat een dergelijke bewaarplicht noodzakelijkerwijs ‘a hazardously invasive act’ is. Communicatiegegevens zijn veel meer dan een eenvoudige weergave van wie met wie wanneer belt. Verkeersgegevens worden nu gebruikt om associaties tussen mensen in kaart te brengen en, belangrijker nog, om activiteiten en voornemens van mensen in kaart te brengen” brengt Meryem Marzouki van EDRi in herinnering. “Met het groeiende gebruik van enorme nationale databanken, en de huidige plannen voor interoperabiliteit op Europees niveau en volledige toegang voor politionele doeleinden, maakt de databewaringsrichtlijn de weg vrij voor een verdere uitbreiding van de doeleinden, waarbij gegevens die oorspronkelijk enkel verzameld werden voor de vereisten van een bepaalde dienstverlening nu worden ingezet voor het toezicht op burgers en sociale controle, en in het ergste geval voor inlichtingendoeleinden. Dit is onaanvaardbaar in een democratische samenleving en moet nu beëindigd worden”.

De Liga voor Mensenrechten, de Ligue des droits de l’Homme, de Orde van Vlaamse Balies, de Ordre des Barreaux Francophones et Germanophone en de Algemene Vereniging van Beroepsjournalisten in België (AVBB - AGJPB) ondersteunen deze oproep van EDRi en AK Vorrat aan de Europese Commissie om de databewaringsrichtlijn in te trekken. Zij deden eerder een gelijkaardige oproep aan de Belgische wetgever waarbij gevraagd werd de databewaringsrichtlijn niet om te zetten naar Belgisch recht en de regering de opdracht te geven initiatieven te nemen om deze Europese richtlijn ongedaan te maken of minstens grondig bij te sturen.

Meer informatie in verband met deze richtlijn en onze bezwaren ertegen vindt u op www.bewaarjeprivacy.be. Via de bijbehorende petitie op http://www.bewaarjeprivacy.be/nl/petitie kunnen bezorgde burgers hun ongenoegen uiten. Deze petitie zal na afloop worden aangeboden aan de betrokken ministers De Clerck, Turtelboom en Van Quickenborne van de federale overheid en aan de nationale volksvertegenwoordigers en senatoren die uiteindelijk over de plannen voor een algemene bewaarplicht zullen moeten stemmen.

Het originele persbericht kan u raadplegen op: http://www.vorratsdatenspeicherung.de/content/view/343/1/lang,en/.