R. Luxemburg15 december 2009 – 14:38

Ik wens deze aanhef te beginnen met een christelijk parabel, omdat dit in wezen de essentie vormt van een eeuwenoude tegenstelling tussen de concrete realiteit en het hoogdravende zelfbevestigende denken. Een kritische analyse is gestoeld op het eerste, de reproductie van een dominant discours op het tweede. Een kritische analyse gaat uit van de politieke tegenstellingen zonder zichzelf te moeten beroepen op bovenmenselijke, vaststaande principes. Het zijn de acties van groepen die namelijk de principes vestigen, en dus deze realiteit vormgeven. Elke andere bewering heeft als gevolg dat de zaak op zijn kop wordt gezet. En dit is wat er gebeurd met de aanhangers van het “vrije meningsuiting”-discours. Deze gaan ervan uit dat momenteel de wereld een stukje beter is geworden door een organisatie zoals de NSV toe te laten. Dat rechtse verenigingen gretig gebruik maken van dit stukje retoriek, kan niemand verbazen. Indien iedereen enige intellectuele eerlijkheid bezit, gaan we akkoord met het feit dat zij deze gebeurtenis als voordelig zien voor hun eigen belangen en ideeën. Dit is compleet te begrijpen, en zowel links als rechts erkennen de fundamentele ideologische tegenstelling in hun politiek handelen. Maar er bestaat ook nog een derde groep die zich louter op het ideële veld begeeft en hierdoor het dominante discours napraat. We weten allemaal wie dit zijn: L², Minos en ’t Zal Wel Gaan. En deze verdienen een waardevolle les in de geschiedenis van het politieke bedrijf.

De notie van democratie is geen synoniem voor harmonisch leven, maar juist haar negatief spiegelbeeld. Indien iemand de genealogie van de politiek wil opsporen, dan komt men sowieso uit bij het antieke Griekenland. De bakermat van het westers democratisch denken. En deze wisten verdomd goed dat democratie het spel der belangen was. Ze hadden hiervoor ook een naam: de agon. Een topologisch concept dat beschrijft hoe de machtsconflicten zich kunnen ontwikkelen. Indien de polis wil blijven voortbestaan, moeten deze conflicten de meest transparante vorm aannemen. Dit is de essentie van de politiek, bij de Grieken en ook wat er zich momenteel afspeelt in de Academia. Indien dit niet gebeurt, waarschuwden onze antieke voorouders, ontstaat er een verrottingsproces dat de initieel vooropgestelde harmonie doet verdwijnen, maar ditmaal incluis de essentie van het politieke, namelijk het agonale denken. En dit is wat er zich momenteel afspeelt. L², ’t Zal Wel Gaan en Minos beweren zich te beroepen op hogere idealen, maar staan wel haast letterlijk in de bruine smurrie. Zij aanzien zichzelf als postpolitiek en daarom apolitiek, waardoor we dreigen te vergeten wat het conflict, het reële, nu daadwerkelijk inhoudt.

Bepaalde personen zullen nu beweren dat dit louter op de man spelen is. Het zij zo. Maar laten we eerlijk zijn: we hebben hier te maken met een wel zeer speciaal diertje. Organisaties die zich in wezen niet durven affirmeren aan een bepaald perspectief, zij mijden angstvallig hun coördinaten in het politieke mijnenveld. Zij staan aan de rand van de gapende kloof van het Niets, terwijl ze bewust zijn van het feit dat het voornoemde besluit haar eigen belangen niet zal aantasten. Zij kunnen zichzelf niet representeren als een politieke entiteit, en weigeren dit ook pertinent te doen. En tegelijkertijd weten ze dat een goedkeuring van de NSV haar eigen belangen niet zal schaden. Waren zij immers niet voorbij de politiek, en dus ook niet onderhevig aan de veranderende omstandigheden van het politieke conflict? Minos riep zichzelf uit als een postpolitieke vereniging, scharend achter een lege huls verpakt in een retoriek over een geografische entiteit. L² heeft zichzelf altijd aangeboden als een alternatief, maar dan wel eentje die haar eigen grijswaarden exalteert tot een glorierijke toekomst. Arme centrumfetisjisten. Tenslotte hebben we nog onze vrijzinnige vrienden, steeds hamerend op het feit dat zij staat voor het doorbreken van taboes. Een stel borsten projecteren op een scherm blijkt een noodzakelijk alternatief te zijn om haar eigen politieke maagdelijkheid te behouden. Wat hen dus bindt, is wat het PFK niet is: het verdedigen van een postpolitieke notie van conflict. Het is dan ook met de nodige dosis ironie dat men kan vaststellen dat zij geen politieke meerwaarde biedt, waardoor hun lidmaatschap van het PFK louter een formeel akkoord behelst. Zij hebben dan ook alle belang om onder de mom van de “vrije meningsuiting” het conflict te herleiden tot een procedurele leegte, terwijl ze hun handen wassen in de zaligmakende onschuld.

Ik pleit dan ook voor een fundamentele intolerantie. Een intolerantie tegen dit hemeltergend denken waarin ideële zelfverblinding leidt tot zeer wezenlijke veranderingen in het politieke conflict. De troefkaart van de “vrije meningsuiting” wordt bekeken als de politiek van het minste kwaad. Misschien hopen deze organisaties wel dat de NSV zichzelf omvormt tot hun ideaalbeeld, indien ze dit überhaupt bezitten. Het is een tragedie om te veronderstellen dat indien zij de aanvraag niet goedkeuren, de realiteit plotseling een neerwaartse spiraal zou vertonen. Vijanden van de “vrije meningsuiting” worden geplaatst in de categorie autoritair, mensen en groepen die zich tegen beter weten in niet willen affirmeren aan hun schijnbaar onbetwistbare axioma’s. Helaas dat zij door deze strategie, het verhinderen van de agonale essentie van de democratie, meer en meer het spiegelbeeld worden van wat zij zopas hebben toegelaten. Er schuilt een totalitair monster in haar discours: een apolitieke PFK waarin harmonie niet ter discussie staat, waar ideologie onder de mat wordt geveegd. Dit terwijl natuurlijk het minste kwaad onder de vlag van de “vrije meningsuiting” trots alle stormen doorstaat. En indien u toch besluit de ogen te sluiten, kan u zich nog altijd laven aan de immer kritische Schamperreporter.