han25 november 2005 – 13:23

Twee maanden lang namen ruim 5.000 werknemers van 166 verschillende werkgevers deel aan ‘Fiets naar Kyoto’, een fietspromotiecampagne van Bond Beter Leefmilieu vzw (BBL). Ze fietsten samen 1,5 miljoen km bijeen. “Fietsen is milieuvriendelijk, gezond en bovendien goedkoop” was de slogan. De campagne zorgde voor een duurzaam effect: 25% van de werknemers geeft aan dat ze effectief vaker hebben gefietst tijdens de campagne en 90% van deze groep is van plan dit ook na de campagne te blijven doen.

De campagne liep in 2004 proef in 3 steden: Antwerpen, Gent en Leuven. Toen fietsten ruim 1.000 werknemers van 50 werkgevers in 1 maand 176.289 woon-werk-kilometers bijeen. Dit jaar werd de campagne uitgebreid. 72 lokale besturen gaven het goede voorbeeld door hun eigen personeel aan te zetten om meer te fietsen. Naast de lokale besturen namen 94 privé-bedrijven deel aan de campagne, waaronder 36 entiteiten van de Vlaamse Gemeenschap (VDAB, UZ Gent ...).

“Fiets naar Kyoto” is een knipoog naar het Kyoto-protocol. Door de auto thuis te laten komt er minder CO2 in de atmosfeer en draagt elke fietsende werknemer bij aan het realiseren van de Kyotodoelstellingen. In Vlaanderen neemt 73% de auto en slechts 13% de fiets om zich naar het werk te verplaatsen. In Nederland is het aandeel van de fiets dubbel zo groot. Ongeveer 25 tot 30% neemt er de fiets naar het werk. “Dit moet in Vlaanderen ook kunnen”, meent BBL, “gezien 48% van de werknemers op maximum 10 km van het werk woont.” Ter vergelijking: de gemiddelde woon-werkafstand van de deelnemers aan de campagne bedraagt 13 km.

Doel bereikt
Het doel was om minstens 4.000 werknemers te overtuigen om samen 1,2 miljoen kilometer van en naar het werk bijeen te fietsen. Dit opzet werd ruimschoots overschreden: uiteindelijk registreerden 4.909 fietsers gedurende 2 maanden hun kilometers. Dit maakt dat er 1,48 miljoen kilometers werden afgelegd, een gemiddelde van 302 km per werknemer. Hierdoor overbrugden de fietsende werknemers 158 keer de afstand Brussel-Kyoto.

Een gemiddelde auto in Vlaanderen produceert zo’n 200 gram CO2 per kilometer. Dit betekent dat de werknemers 296 ton CO2 hebben uitgespaard door de auto thuis te laten.

Waarom nemen werknemers de fiets?
Het is niet uit gebrek aan een auto of rijbewijs dat werknemers hun fiets nemen om zich naar het werk te verplaatsen. Maar liefst 91,5% van de deelnemers heeft een of meerdere auto’s ter beschikking.

Uit de evaluatie blijkt dat werknemers vooral om gezondheidsredenen de fiets nemen: 81% gaf dit als voornaamste motief aan. Andere belangrijke motieven zijn: goed voor het leefmilieu (79,5%), graag fietsen (67,8%) en goedkoop (64%). Opvallend is ook dat 48% van de werknemers de fiets kiest om sneller op het werk te geraken. Vooral in stedelijke gebieden is de fiets vaak een stuk sneller dan de auto.

Campagne heeft ook effect op andere verplaatsingen
De meerderheid van de fietsende werknemers gebruikt de fiets ook voor andere verplaatsingen. De fiets is populair om boodschappen te doen (83%), een recreatieve fietstocht te maken (78%) of iemand een bezoekje te brengen (68%). 17% van de werknemers gaf aan dat ze door de campagne hun fiets ook vaker zijn gaan gebruiken voor andere verplaatsingen.

BBL pleit voor bijkomende inspanningen
Campagnes als ‘Fiets naar Kyoto’ zetten werknemers aan tot een hoger fietsgebruik. Toch is er meer nodig. BBL roept alle betrokken partijen op om blijvend te investeren in het verhogen van het fietsgebruik. Zowel de bedrijven, de wegbeheerders als de Vlaamse en federale overheid beschikken over tal van instrumenten om het fietsgebruik te stimuleren.

Op het verlanglijstje van de deelnemers staan (in dalende volgorde van belangrijkheid):

• mentaliteit veranderen (o.a. door sensibilisatiecampagnes)

• meer fietsvoorzieningen in de bedrijven (opbergkastjes, douches …)
• verkeersveiligheid van fietsroutes verbeteren
• meer en betere fietsenstallingen
• verhogen van het comfort van de routes (brede, effen fietspaden e.a.)
• ter beschikking stellen van bedrijfsfietsen
• fietsvergoeding voor werknemers

Campagne 2006
Volgend jaar wordt de campagne verder uitgebreid. BBL wil zo nog meer mensen overtuigen van de voordelen van de fiets en de baten voor het milieu. In 2006 loopt de campagne van de ‘Week van de Zachte Weggebruiker’ tot de ‘Week van Vervoering’, namelijk van 11 mei tot 22 september 2006.