Marc Vandepitte31 januari 2007 – 17:06

Sinds 1956 (je leest het goed), het prille begin van de gewapende opstand tegen de dictator Batista, is hij met de regelmaat van een klok dood verklaard. Het gerucht was in het begin van de gewapende opstand zo hardnekkig dat ze er een journalist van de New York Times, Herbert Matthews, hebben moeten bijhalen om het tegendeel te ‘bewijzen’. Sindsdien is hij al tientallen keren ofwel dood verklaard ofwel ernstig ziek, telkens hij bijvoorbeeld één of meerdere weken niet in het openbaar verschijnt. Sinds de ziekte van afgelopen zomer gaat het in crescendo: om de haverklap herhaalt een bekend Westers blad of TV-station dat de Cubaanse president op sterven ligt, kanker heeft, terminaal is, …

Maar hij wil maar niet doodgaan. Het verloop van Fidels ziekte hangt niet af van de Westerse media, gelukkig maar. Voorbije maandag was Chávez op bezoek bij hem. De beelden waren gisteren te zien op Cubavisión. Fidel zag er stukken beter dan de vorige beelden die we van hem te zien kregen. Hij is duidelijk aan het recupereren. Hij had een twee uur durend onderhoud met de Venezolaanse president.

Het hele verhaal leert ons veel over de Westerse mainstream media en welk impact die hebben op het doorsnee publiek. Vorige week kreeg ik een bericht van een familielid op reis in Cuba. Hij had op CNN gehoord dat Fidel voor zijn leven vocht. ‘Hoe lang zal het nog duren?’ vroeg hij zich bezorgd af want hij wilde zijn duur betaalde reis niet laten ontsieren door een eventuele rouwperiode. Hij voegde er nog aan toe, ‘Ik vraag het je, want hier kan je de media niet vertrouwen.’ Vreemd toch, het is de zoveelste keer dat CNN en de mainstream media dergelijke wilde geruchten de wereld insturen die achteraf compleet onwaar lijken te zijn. Omgekeerd hebben de Cubaanse media over de gezondheidstoestand van Fidel nog nooit één woord foutief bericht, ze kunnen zich dat trouwens absoluut niet veroorloven t.a.v. hun bevolking. Zoiets komt hoe dan ook snel aan het licht en het zou hun nooit vergeven worden. De laatste berichtgeving over Fidel’s nakend einde was overigens hilarisch. Het bericht van CNN ging voort op een uitspraak van Chávez dat hij ‘voor zijn leven vocht’, en dat was gebaseerd op een telefoongesprek van Chávez met de “stervende”… Hallo?

En toch blijft mijn familielid steevast CNN en de rest vertrouwen en geloven, en omgekeerd de Cubaanse media totaal onbetrouwbaar vinden. Hoe hardnekkig kan je de werkelijkheid blijven negeren, hoe krampachtig kunnen vooroordelen zich nestelen? De psychologie heeft er een term voor, cognitieve dissonantie: alles wat niet past binnen je ideologisch interpretatiekader wordt genegeerd of verdraaid tot het weer klopt. Het is een krachtig mechanisme dat zeer efficiënt wordt gebruikt door de grote mediagroepen die, ofwel in handen zijn van big business ofwel binnen de krijtlijnen moeten werken van de politieke overheden (aan wie ze legitimatie moeten schenken in ruil voor overheidssteun). Het mechanisme is meesterlijk beschreven door Chomsky onder andere in ‘Manufacturing consent’.

Download:

fidel-castro-hugo-chavez-1.jpg