christophe01 maart 2007 – 18:30

Bij Handicap International genieten ze nog altijd na van de succesvolle conferentie in Oslo waar 46 landen een verklaring tekenden die clusterbommen in de ban doet. “We hadden stilletjes gehoopt dat een dertigtal landen wel bereid konden gevonden worden om een verklaring te tekenen. Het werden er 46. En wat voor een verklaring dan nog: een pleidooi om in 2008 een wettelijk bindend verdrag te sluiten, een oproep om clusterbommen regelrecht te verbieden en de belofte om getroffen gemeenschappen te helpen,” zegt Stan Brabant van Handicap International.

Hoe verklaart Handicap International dat onverwachte succes? Brabant: “België heeft als klein land toch wel het verschil gemaakt. Het werk van enkele parlementsleden dat vorig jaar resulteerde in een wet die clusterbommen verbiedt, is bepalend geweest. Na de oorlog in Libanon is ook de sensibilisering bij het publiek gegroeid en natuurlijk is er ook het jarenlange werk van de internationale coalitie van NGO's. Het is het toonvoorbeeld van een geslaagde internationale campagne.”

Volgens Brabant konden de NGO's ook putten uit de ervaring van de campagne tegen anti-persoonsmijnen. Het Verdrag van Ottawa, waarin aangedrongen wordt op een verbod op anti-persoonsmijnen is dit jaar trouwens precies tien jaar oud. Het Verdrag kreeg twee jaar later een internationale wettelijke basis en werd ondertussen al door 153 landen geratificeerd. “Die campagne is echt een model geworden,” aldus Brabant.

De volgende stap in de campagne tegen clusterbommen is de conferentie van Lima in Peru in de lente van dit jaar. Daar zullen de onderhandelingen over het verdrag beginnen. “Eens er een goede tekst is, moeten we land per land werken om het verdrag te laten tekenen,” zegt Brabant. De VS, die tot de grootste producenten van clustermunitie ter wereld behoren en die ook clusterbommen hebben ingezet in Irak, verwierpen meteen de verklaring van Oslo. Toch is Brabant niet pessimistisch. “Het Verenigd Koninkrijk doet wel mee en dat kan de VS blokkeren. Als ze weer met het Verenigd Koninkrijk willen optrekken, zullen ze geen clusterbommen meer kunnen gebruiken.”

Clusterbommen zijn controversiële wapens omdat ze geen onderscheid maken tussen burgerlijke en militaire doelwitten. Volgens een onderzoek van Handicap International is 98 % van de slachtoffers een burger. 27 % zijn kinderen. Clusterbommen vallen op enkele meter van de grond uitéén in honderden kleinere bommetjes die ook jaren later nog slachtoffers maken.