“Er bestaan nog rechtvaardige rechters in dit land.” Dat het Vlaams Belang zou jubelen na de uitspraak van de Vlaamse Regulator voor de Media (VRM) in de zaak tussen VB-voorzitter Frank Vanhecke tegen de VRT stond in de sterren geschreven. Al neemt de extreemrechtse partij in haar interpretatie van de uitspraak al meteen loopje met de werkelijkheid.

“De VRT heeft de plicht om onpartijdige informatie te verstrekken en wordt daar door de Vlaamse regering en de belastingbetaler ook aardig voor betaald. De VRT moet met andere woorden de omroep zijn van àlle Vlamingen. Ook van die Vlamingen die voor het Vlaams Belang stemmen! Het is goed dat de Vlaamse Mediaregulator dat nog eens met zoveel woorden zegt.” Dat schrijft het Vlaams Belang in een eerste reactie op de VB-website. De Vlaamse mediaregulator gebruikt heel wat woorden, maar niet om te zeggen dat de VRT ook de openbare zender van de VB-kiezers moet zijn.

Frank Vanhecke had een klacht ingediend omdat hij niet was uitgenodigd voor de twee debatten met de zogenaamde kandidaat-premiers Yves Leterme (CD&V), Johan Vande Lanotte (sp.a) en Guy Verhofstadt (VLD). De VRT discrimineert daardoor de Vlaamsnationale ideologische politieke strekking, dixit Frank Vanhecke.

De VRM erkent in de uitspraak dat de VRT over een ruime vrijheid beschikt bij de selectie van de uitgenodigde gasten. Maar dan moet de VRT wel “een redelijke en objectieve verantwoording geven” voor die selectie. En precies daar liep het fout. De VRT heeft blijkbaar aangevoerd dat “de betwiste uitzendingen debatten betroffen “tussen de Vlaamse kandidaat premiers” en dat hij zich hiervoor heeft laten leiden door andere media waarin is “aangenomen dat er drie Vlaamse kandidaten zijn voor het premierschap”, aldus de citaten in de uitspraak van de VRM. Met andere woorden: t'is de schuld van de andere media en wij moeten die achterna lopen. Eerlijk misschien, maar niet meteen de strafste verdediging.

De VRM sabelt die redenering neer. “De vrijheid geboden door artikel 7 van het Mediadecreet, staat er bijgevolg niet aan in de weg dat, in het bijzonder in een verkiezingsperiode, zulks voor de openbare omroep geenszins een vrijbrief kan betekenen om bij het informeren van het publiek via intense aankondigingen en bij het rechtstreeks uitzenden van televisiedebatten, aan dat publiek een dergelijke invulling aan het begrip verkiezingen te verschaffen waardoor de aard zelf van de verkiezingen wordt gedenatureerd en waardoor bij het publiek de indruk kan gewekt worden dat verkiezingen volkomen gepersonaliseerd zijn. In het federale België worden immers geen premiers verkozen, doch wel de vertegenwoordigers van de burgers in de Kamer van Volksvertegenwoordigers en in de Senaat.”

“Doordat de VRT twee televisiedebatten heeft georganiseerd tussen uitsluitend zogenaamde, door andere media, gedoodverfde kandidaat premiers, waarin méér dan een indruk is verwekt dat de inzet van de verkiezingen niet was: de democratische verkiezing van de vertegenwoordigers van de burgers in de Kamer van Volksvertegenwoordigers en in de Senaat, doch een ‘kanseliersverkiezing’, heeft de VRT een niet objectief en derhalve een niet redelijk verantwoord onderscheid gecreëerd voor een gelijke categorie van personen. De gelijke categorie van personen zijn in deze de kandidaten lijsttrekkers van de Senaat. Slechts drie ervan, die als kandidaat premiers zijn opgevoerd, zijn in de kwestieuze debatten aan bod kunnen komen.”

Het is niet voor het eerst dat de VRT en bij uitbreiding ook de andere media voor die aanpak bekritiseerd worden. Die presidentiële campagne was gebaseerd op de strategie van de spindoctors van Verhofstadt en later noodgedwongen ook Vande Lanotte en had weinig uitstaans met de werkelijke gang van zaken in de campagne. De VRT verliest dus een belangrijke zaak tegen de voorzitter van een extreemrechtse partij door een belabberde argumentatie.

De VRT had nochtans perfect kunnen teruggrijpen naar de eigen interne nota “De VRT en de democratische samenleving”. In die nota die in 2001 ook verdedigd werd door de voorzitter van de Raad van Bestuur van de VRT Guy Peeters staat dat het VB “geen politieke partij is als de andere”. “Er moet dus zeer omzichtig worden omgesprongen met het aan het woord laten van vertegenwoordigers van deze bewegingen, zeker in rechtstreekse uitzendingen."

Het zou interessant geweest zijn mocht de VRT die argumenten van onder het stof hebben gehaald. De VRM verwijst nu al naar artikel 111bis van het Mediadecreet. “De programmaopbouw verloopt zo dat hij geen aanleiding geeft tot discriminatie tussen de verschillende ideologische of filosofische strekkingen,” zo luidt dat artikel. Is de interne VB-nota van de VRT in tegenspraak met het mediadecreet en welke tekst moet in dat geval wijken? Dat zou nog eens een relevant debat geweest zijn.