Ludo De Brabander17 maart 2006 – 10:42

Het is nu drie jaar geleden dat de Verenigde Staten en hun bondgenoten Irak binnenvielen en militair bezetten. In de aanloop naar de oorlog draaide de Brits-Amerikaanse propagandamachine op volle toeren. Een oorlog was noodzakelijk om Saddams massavernietigingswapens te ontmantelen, de banden met terreurorganisaties door te snijden en - daar hamerde premier Blair zwaar op - om democratie en mensenrechten te herstellen. En zelfs de grootste internationale anti-oorlogsmanifestatie uit de geschiedenis van de mensheid, miljoenen mensen op de been in zevenhonderd steden, konden de neoconservatieven in Washington niet van hun oorlogsplannen afbrengen. Vlak voor het begin van de lente vielen troepen van 'de coalitie' Irak binnen. Zelfs een VN-mandaat hoefde niet meer.

Twee maanden voor het uitbreken van de oorlog schreven we in een opiniestuk in deze krant: ,,De regering-Bush stelt dat alles voor als een makkelijke klus: ze houdt geen rekening met intern verzet tegen een militaire bezetting, noch met de weinig eensgezinde Iraakse oppositie, waardoor het machtsvacuüm nadien reëel blijft''. De titel van het stuk luidde: ,,Oorlog brengt meer chaos en instabiliteit'' (DS 17 januari 2003) .

In meer dan één opzicht heeft de vredesbeweging jammer genoeg gelijk gekregen. De massavernietigingswapens bleken onbestaande, Irak zou pas dankzij de invasie echt het speelterrein worden van terreurorganisaties en de democratie is niet meer dan een holle doos. In de gevangenissen van Irak is folteren, net als onder Saddam, opnieuw schering en inslag. En de VS laten zich daarin niet onbetuigd. Er zijn verkiezingen gehouden, maar wanneer de bevolking gebukt gaat onder geweld en groeiende armoede en vooral bezig is met overleven, hebben die weinig betekenis.

Niet overal wordt de oorlog en de daaropvolgende bezetting als nadelig ervaren. De defensie-industrie in de VS beleeft gouden jaren en constructiebedrijven doen zich tegoed aan superwinsten door overdreven factureren. Onder de oorlogsprofiteurs vallen ook de bedrijven die hun graantje meepikken van een grootschalig Amerikaans privatiseringsprogramma, het beruchte Order 39 van de toenmalige bezettingsadministratie onder leiding van Paul Bremer.

De grote meerderheid van de Iraakse bevolking bedankt voor dat soort democratie. Een geheime opiniepeiling van het Britse ministerie van Defensie die de Sunday Telegraph in oktober 2005 kon inkijken moet hard zijn aangekomen bij de Britse regering. Slechts één procent van de Irakezen gelooft dat de bezettingstroepen de veiligheidssituatie kunnen verbeteren. De enquête onthulde verder dat 82 procent van de ondervraagden ,,fel gekant'' is tegen de bezetting.

De afgelopen weken is pijnlijk duidelijk geworden dat de bezettingstroepen machteloos staan tegenover de recente golf van geweld op burgers. Maar is dat zo?

In de eerste plaats zijn het de bezettingstroepen zelf die verantwoordelijk zijn voor bijna veertig procent van de burgerslachtoffers. Zij zijn het die hele steden als Tal Afar, Al-Qaim, Aanah, Haditha, Hit, Fallujah en Ramadi hebben kapot gebombardeerd. Bovendien bestaat er een vermoeden dat de VS of andere buitenlandse krachten wel eens een aandeel zouden kunnen hebben in de recente golf van geweld op burgers. De aanslag op de moskee in Samarra die het 'sektarische' geweld in de hand heeft gewerkt, is op een uiterst professionele manier uitgevoerd.

Alles wijst op activiteiten van doodseskaders die er alles aan doen om een burgeroorlog uit te lokken. Maar wie heeft er belang bij een burgeroorlog, de chaos of een opsplitsing van het land? De bekende Midden-Oostenjournalist Robert Fisk, die eind deze maand een eredoctoraat krijgt van de Universiteit Gent, is er zoals velen van overtuigd dat de doodseskaders opereren vanuit het Iraakse ministerie van Binnenlandse Zaken. Voor een Australisch radiostation zei hij het volgende: ,,Wie leidt het ministerie van Binnenlandse Zaken in Bagdad? Wie betaalt het ministerie van Binnenlandse zaken? Wie betaalt de militiemannen die deel uitmaken van de doodseskaders? Wij, de bezettingsautoriteiten.''

Vorige week hielden minister van Buitenlandse zaken Condoleezza Rice en Defensieminister Donald Rumsfeld in de Senaatscommissie een pleidooi om nog maar eens 65 miljard dollar vrij te maken als noodbudget voor Irak en Afghanistan. En dat bovenop de 369 miljard dollar die de VS al hebben besteed. Daarbij hoort het verhaal dat de 'coalitietroepen' in Irak nodig zijn om nog erger geweld te voorkomen. Eigenaardige redenering: de bezetting die aan de basis ligt van de chaos, moet nu het land redden van de chaos.

Gaat het om een machiavellistische verdeel- en heersstrategie om het verzet te discrediteren of zit Washington met de handen in het haar? Wellicht beide. Tekenend is dat tal van reconstructieprojecten op de lange baan dreigen te komen wegens gebrek aan middelen. Vanuit Washington klinkt het openlijk dat de VS niet uit zijn op bijkomende budgetten tenzij voor de ,,bouw van gevangenissen''. Houdt dat verband met wat sommige hoge officieren niet langer verhelen, namelijk dat het tijd wordt voor een 'exit'-strategie zonder gezichtsverlies? Iets als: tijd om de bladzijde om te slaan, van Irak een nieuw Somalië te maken en over te gaan naar iets nieuws: Iran, waar opnieuw spanningen worden opgebouwd met dezelfde leugens, manipulaties of verborgen belangen.

Hoewel cynisme en hypocrisie al jaren de hoofdingrediënten vormen van de westerse politiek, blijft de vredesbeweging met de steun van andere organisaties niet bij de pakken zitten. Drie jaar na de desastreuze oorlog en bezetting komen er manifestaties in meer dan veertig landen. De vredesbeweging vraagt dat er onmiddellijk een einde komt aan de bezetting, het folteren, de bombardementen en het geweld tegen onschuldige burgers van welke kant ook.

Irak is beter af zonder de zogenaamde 'coalitietroepen'. Het is tijd voor een ander scenario, een waar de Iraakse soevereiniteit volledig wordt hersteld en een echt klimaat voor vrede wordt gecreëerd. We moeten deze wereld eindelijk verlossen van oorlogsprofeten die die wereld als een economisch wingewest zien. Een nieuwe oorlog, zoals tegen Iran, is geen oplossing, een kernwapenvrije zone in heel het Midden-Oosten en vervolgens de wereld dan weer wel.

Ludo De Brabander

Opiniestuk verschenen in De Standaard van 17 maart 2006

(De auteur is de woordvoerder van het anti-oorlogsplatform, een samenwerkingsverband van meer dan 80 organisaties. Het platform organiseert nu zondag een betoging tegen de bezetting van Irak. )

www.geenoorlog.be