Alain Platel: Joodse gemeenschap moet Israël onder druk zetten

Alain Platel05 maart 2008 – 15:18

"Het zou dus, naar mijn gevoel, van ongelooflijk veel moed getuigen indien die Joodse gemeenschap Israël onder druk zet om naar constructieve oplossingen te zoeken. Want daar wringt ook het schoentje: Israël beschikt namelijk wél over de macht om naar een vreedzame oplossing te zoeken. De Palestijnen niet, die zitten al 60 jaar in een vreselijke wurggreep en kunnen niks anders dan radicaliseren en blind om zich heen slaan", schrijft choreograaf / theatermaker Alain Platel.

Al sedert 1996 werkt het Gentse dans- en theatergezelschap Les Ballets C. de la B. hier in eigen land samen met Joodse artiesten en sedert 2001 ook met Palestijnse artiesten in de Bezette Gebieden. Telkens wanneer we naar de West Bank gaan voelen we aan den lijve de ondraaglijkheid van de situatie (zie verslagen daarover op onze website www.lesballetscdela.be) en telkens opnieuw overvalt ons een gevoel van hopeloosheid: dit conflict is nog lang niet opgelost. Integendeel!

Er zijn de voorbije jaren wel periodes geweest van relatieve vrede in het gebied, maar ter plaatse is het onmogelijk de fundamentele onrechtvaardigheden te ontkennen: de muur is bijna klaar en wordt aan de kant van Israël door landschapsarchitecten zorgvuldig gecamoufleerd, niets wijst er nog op dat de checkpoints tijdelijk zijn (ze gelijken meer en meer op de Europese “péages”), er worden nog steeds nieuwe illegale Joodse nederzettingen gebouwd op Palestijnse grond en er zijn het dagelijkse geweld en de discriminatie tegen de Palestijnen die gewoon doorgaan. Het is al lang geen nieuws meer.

Toch moet het duidelijk zijn dat er zich in Gaza (en binnenkort zeker ook in de West Bank) voor de zoveelste keer een immens drama aan het afspelen is. En het is dank zij een “verspreking” van Matan Vilnai, onderminister van defensie in de Israëlische regering (hij sprak een “Shoah” uit over de Palestijnen in Gaza ...) dat er opnieuw enige verscherpte aandacht is voor deze zaak. Maar toch weer onvoldoende. Zelfs in het zeer degelijk programma “Phara” op Canvas, werd gisteren aan Michaël Freilich, hoofdredacteur van het tijdschrift “Joods Actueel”, niet eens gevraagd of hij denkt dat de Joodse gemeenschap in het buitenland iets kan doen om het geweld in Israël te stoppen, laat staan een reactie te geven op de bloedige gebeurtenissen van het voorbije weekend in Gaza .

Nochtans geloof ik dat daar “een” mogelijkheid tot kentering ligt. De Israëlische regering luistert al lang niet meer naar de Internationale Gemeenschap, legt élke resolutie naast zich neer en hertaalt élk protest tegen hun gewelddadig optreden naar een ontkenning van hun recht op zelfverdediging of een teken van de heropleving van het antisemitisme. Ook het verzet van binnenuit blijft een zeer moeilijke zaak. Vraag maar aan Ilan Pappe (een Joods-Israelische professor die omwille van zijn fundamentele kritiek op de Israëlische bezettingspolitiek zijn land is moeten ontvluchten), de filmmaker Avi Mograbi, dirigent Baremboim (die een Joods-Arabischs symfonisch orkest leidt) of de vredesbeweging Betsleem …

Stel dat de Joodse gemeenschappen in het buitenland openlijk en duidelijk de agressieve bezettingspolitiek van de Israëlische regering bekritiseren. Dat de druk op deze regering om radicaal van tactiek te veranderen, komt vanuit de eigen gemeenschap … Want het kan toch niet dat de hele Joodse gemeenschap lijdzaam blijft toekijken hoe de regering in Israël systematisch de mogelijkheid op een vreedzame oplossing voor het conflict keldert. Het kan toch niet dat zij akkoord gaat met het feit dat 1 dode aan Israëlische kant kan gewraakt worden met 105 doden (waaronder meer dan de helft burgers en kinderen) aan de andere kant. Het kan toch niet dat de Joodse gemeenschap deze vormen van excessief geweld op en de permanente onderdrukking van een volk goedkeurt?

Het zou dus, naar mijn gevoel, van ongelooflijk veel moed getuigen indien die Joodse gemeenschap Israël onder druk zet om naar constructieve oplossingen te zoeken. Want daar wringt ook het schoentje: Israël beschikt namelijk wél over de macht om naar een vreedzame oplossing te zoeken. De Palestijnen niet, die zitten al 60 jaar in een vreselijke wurggreep en kunnen niks anders dan radicaliseren en blind om zich heen slaan. Dat laatste is trouwens één van de meest angstaanjagende tendensen die ik de voorbije jaren in de Bezette Gebieden kon waarnemen: een snel groeiend aantal Palestijnen dat enkele jaren terug blééf geloven in een vreedzame en constructieve oplossing voor de regio, radicaliseert nu uit pure wanhoop.

Namens Les Ballets C. de la B
Alain Platel, regisseur

Les Ballets C. de la B. is mede ondertekenaar van de Palestinian Campaign for the Academic and Cultural Boycott of Israël (www.pacbi.org)

Reactie van Hans Knoop in De Standaard

Alima, 05/03/2008 – 20:24

een bewonderenswaardige zelfbeheersing

Bij de Israëlische militaire operatie in Gaza zijn de afgelopen dagen meer dan honderd Palestijnen om het leven gekomen. Het aantal niet aan de strijd deelnemende burgers dat slachtoffer is geworden, bedraagt volgens waarnemers ter plekke hooguit tien. Dat betekent dat negentig procent van de slachtoffers Hamas-strijders waren, of strijders behorend tot andere terroristische organisaties.

Met de beste (of slechtste!) wil van de wereld kun je het aantal onschuldige slachtoffers dus niet excessief of disproportioneel noemen. Als je rekening houdt met de extreem moeilijke omstandigheden waaronder het Israëlische leger in de dichtst bevolkte regio ter wereld heeft moeten opereren, is het aantal onschuldige burgers dat bij de operatie om het leven is gekomen zelfs bijzonder laag te noemen.

Van een schending van het humanitair en internationaal recht door Israël is dan ook geenszins sprake. Israël heeft nadrukkelijk de inzet van zware militaire middelen in woongebieden achterwege gelaten. Zo is er bijvoorbeeld geen gebruik gemaakt van artillerie of zware mortieren. Van zware pantservoertuigen, waaronder tanks, is alleen gebruik gemaakt ter bescherming van Israëlische militairen en niet om daar dood en verderf onder burgers in woongebieden mee te zaaien.

Als we de door Israël ingezette militaire macht en middelen willen beoordelen, mogen we ook niet uit het oog verliezen dat deze operatie plaatsvond na maandenlange raketbeschietingen door Hamas op Israëlische woongebieden in de westelijke Negev-woestijn.

Anders dan de Israëlische actie waren die raketbeschietingen alleen op de woongebieden van onschuldige burgers gericht. Bij de Israëlische militaire reactie kwamen helaas, maar onvermijdelijk ook enkele onschuldige burgers om het leven kwamen waren de dagelijkse raketbeschietingen van Hamas uitsluitend gericht op het treffen van onschuldige Israëlische burgers.

Nu kun je tegenwerpen dat in ruim twee jaar (na de Israëlische ontruiming van Gaza) slechts veertien burgers bij die beschietingen om het leven kwamen, daar waar in enkele dagen meer dan honderd Palestijnen door Israëlisch vuur werden gedood. Maar door die cijfers tegenover elkaar te zetten creëer je een vals beeld. Hamas beschikt over de door Iran geleverde Grad-raket, die een bereik heeft van een kleine 25 kilometer. Daardoor leven ruim 180.000 Israëlische burgers dagelijks onder de vijandelijke beschietingen. Sinds Israël zich ruim twee jaar geleden uit Gaza terugtrok zijn er bijna 8.000 raketten afgevuurd. Dat maakt het leven van onschuldige burgers tot een hel en heeft een ontwrichtend en traumatiserend effect op de bevolking. Buiten de veertien dodelijke slachtoffers zijn ruim driehonderd Israëlische burgers door de beschietingen gewond geraakt, waarvan een substantieel aantal met blijvende letsels tot gevolg.

Volgens het internationaal recht heeft een regering niet alleen het recht, maar zelfs de plicht zorg te dragen voor de veiligheid van haar burgers. Als dat niet anders kan dan met militaire middelen, dan is dat volgens datzelfde internationaal recht ook volstrekt geoorloofd. Vraag blijft dan alleen of de inzet van militaire middelen al dan niet proportioneel is geweest. Op basis van de koele cijfers, en de bijzondere omstandigheden op het terrein in aanmerking genomen, kunnen we alleen maar besluiten dat Israël beheerst heeft opgetreden en dat veel landen die nu kritiek hebben op de actie, in het verleden rigoureuzer te werk zijn gegaan. Wat te denken van China dat met tanks op studenten schoot? Wat te denken van de Navo, die bommentapijten op steden in Servië legde en, last but not least, wat te denken van de VS, die bij het beleg van Faluja in Irak ernstige oorlogsmisdaden pleegden?

Zeker als je er in de beoordeling rekening mee houdt dat Israël strijdt tegen een terroristische organisatie (en niet tegen een staat of een regulier leger) dat als hoogste doelstelling de vernietiging van de Joodse staat nastreeft, kun je niet anders dan concluderen dat er van disproportioneel geweld geen sprake is geweest, wel van een bewonderenswaardige zelfbeheersing.

Hans Knoop was jarenlang correspondent in Israël voor o.m. De Telegraaf, Avro en BRT.

Antwood op Alain Platel

Alima, 07/03/2008 – 16:38

Mijnheer Platel,

Israël is een onafhankelijk democratisch land, spijtig genoeg het enige in het Midden Oosten, en moet de les niet worden gespeld noch door een choreograaf, noch door de joodse gemeenschap van België.

De joodse gemeenschap van België acht het ongepast kritiek te krijgen van personen die de cultuur misbruiken door Israëlische en Amerikaanse vlaggen te verbranden tijdens een optreden en op deze wijze haat verspreiden d.m.v. het culturele podium.

Sinds Israël zich heeft teruggetrokken uit de Gaza strook en dit op vraag van de Internationale Gemeenschap, werden op het zuiden van Israël zo’n 3000 Qassam-raketten afgevuurd die daar dood, paniek en vernieling zaaien onder de Israëlische bevolking. IEDER land heeft de PLICHT haar burgers te verdedigen en geen ENKEL land zou dit lijdzaam ondergaan. Iedere democraat en rechtlijnige burger kan daar begrip voor opbrengen.

Iedereen heeft recht op zijn eigen mening en zijn eigen sympathieën.

Het is echter duidelijk dat uw “dringende vraag aan de joodse gemeenschap” van België een flagrant manoeuvre is om het conflict van het Midden Oosten in België te importeren en daardoor de joodse gemeenschap te stigmatiseren.

Namens het FORUM der Joodse Organisaties,
Kouky Frohmann
Voorzitter

Diane Keyser
secretaris generaal

Lezersbrief als reactie op Alain Platel

Alima, 07/03/2008 – 16:40

Alain Platel, regisseur van Les Ballets C.de le B., weigert op te treden in Israël. Dat is geen heldendaad. Heeft hij al een uitnodiging ontvangen voor een optreden in Mekka? Misschien weet hij niet dat 'christenhonden' daar geweerd worden als de pest, zeker als ze een 'decadente' kunst beoefenen als moderne dans.

Platel verbaast er zich voorts over dat de Jood Freilich in Phara geen vragen krijgt over de toestand in Gaza. In dezelfde logica moet elke Arabier de vraag voorgeschoteld krijgen wat hij denkt over courante mensenrechtenschendingen in de Arabische wereld: zelfmoordaanslagen, stenigingen, seksuele verminking van meisjes, groepsverkrachtingen, ophangen van homo's, enzovoort..

Yves Van de Steen (Aalst)