leogargouille25 januari 2009 – 11:13

Wat is het Wereld Forum voor Alternatieven en waarom had ik er nog nooit van gehoord?
VANDEPITTE: “Het eerste Wereld Forum voor Alternatieven (WFA) is in 1997 ontstaan als antwoord op het Wereld Economisch Forum in Davos. Daaruit is later het Wereld Sociaal Forum ontstaan in Porto Alegre. Het WFA is een denktank die alternatieven formuleert voor het kapitalisme. De twee boegbeelden zijn François Houtart en Samir Amin. Samen met een aantal anderen hebben zij dit initiatief opgezet. Het Wereld Forum voor Alternatieven heeft veel minder middelen dan het Wereld Sociaal Forum dat gesteund wordt door grote ngo's en multinationals. Dat kleurt onvermijdelijk de gang van zaken. Dat zie je ook in België: grote vakbonden hebben veel geld en kunnen grote delegaties sturen, terwijl kleine radicalere bewegingen thuisblijven. Dat probleem heeft het Forum voor Alternatieven niet. De deelnemers zijn vooral mensen uit studiecentra en professoren die meestal genoeg middelen hebben om de reis te betalen.”

Wat is het belang van het Forum voor Alternatieven.
VANDEPITTE: “Er wordt veel nagedacht en theoretische arbeid verricht door deelnemers die meestal intellectuelen zijn met een sterke band met de basis. Anders dan het Wereld Sociaal Forum komt het Wereld Forum voor Alternatieven wel naar buiten met een politieke boodschap. De twee fora vullen elkaar perfect aan: Op het ene forum wordt nagedacht over alternatieven, op het andere forum voert men ze uit.”

Welke politieke boodschap kwam er in Caracas uit de bus?
VANDEPITTE: “Een alternatief voor het kapitalisme schud je niet zomaar uit je mouw. Dat is een werk dat nog een aantal bijeenkomsten zal vergen. In verschillende werkwinkels wordt nagedacht over 'werk', 'nieuwe internationale organisaties' en andere thema's. Tijdens die werkwinkels tracht men de verschillen in kaart te brengen en de gelijkenissen te versterken. In de basisteksten van het WFA staat dat we naar convergentie van de bestaande krachten moeten zoeken. En dat vertaalt zich in de slotverklaring.”

Hoe hoog stond de crisis op de agenda?
VANDEPITTE: “Hoog. De slogan die steeds weerklonk was: 'Voor deze crisis bestaan geen kapitalistische oplossingen.' In het kapitalisme zit een foute logica gesloten. Daar kan je wel wat aan sleutelen, maar uiteindelijk zal het altijd uitdraaien op oorlog, crisis, verloedering, verspilling, noem maar op.”

Dat is de diagnose, maar wat is het medicijn?
VANDEPITTE: “Daarvoor is het nog te vroeg. Het Wereld Forum voor Alternatieven heeft nog maar drie keer plaatsgevonden. De volgende stap is de bestaande dynamiek regionaal en sectorieel voortzetten. Zo zal er in de toekomst misschien een forum zijn rond de waterproblematiek en kunnen we een alternatief bedenken voor watervoorziening in de wereld.”

Bestaat dat nog niet?
VANDEPITTE: “Misschien wel. Maar het probleem dat zich stelt is dat ze ofwel in handen zijn van grote ngo's, ofwel van de VN. En het gevolg is dat ze letterlijk verwateren. De regionale opsplitsing is ook belangrijk, want een Europees Forum van Alternatieven zal er compleet anders uitzien dan een Afrikaans of een Latijns-Amerikaans. Elke regio vraagt om andere oplossingen.”

Straks begint het Wereld Sociaal Forum in Belém. Wat moet daar uit de bus komen?
VANDEPITTE: “Je kampt met een systeemcrisis. Er is niet alleen een financieel-economische crisis, maar ook een voedselcrisis, een climaatcrisis en -interessant aan deze tijd- een ideologische crisis. Het kapitalisme verliest aan legitimiteit. Niet alleen door de economische crisis, maar ook door de opkomst van China, het mislukte ontwikkelingsmodel in het Zuiden, de dominantie van de VS met zijn oorlogen. Het ganse model is in crisis. En nu moeten we verhinderen dat die crisis afgewenteld wordt op de zwaksten. De landen van het Zuiden en de arme bevolking van rijke landen zijn het meeste kwetsbaar. Het WSF moet daar een vuist voor breken.”

Heeft de andersglobaliseringsbeweging de wereld veranderd?
VANDEPITTE: “Op mondiaal vlak is de rol van de andersglobaliseringsbeweging zéér belangrijk geweest. Ze heeft het socialisme, dat na de val van de Berlijnse muur van tafel geveegd was, terug op de agenda gezet en ze heeft het bewustzijn aangescherpt. In Latijns-Amerika heeft de andersglobaliseringsbeweging een immense impuls gegeven aan linkse bewegingen. Het Zuiden kreeg ook een groter zelfbewustzijn. Op economisch vlak zitten we op een scharniermoment: de som van het BNP van de groeilanden in de derde wereld wordt groter dan dat van de rijke landen. Als die landen meer economische macht verwerven, zullen ze ook op andere vlakken versterken. Dat zie je nu al: in Doha houdt de derde wereld het been stijf, de invloed van de VS op Latijns-Amerika verkleint, ook Azië houdt de boot af voor de VS en in Afrika wordt de invloed van China groter en die van het Westen kleiner. Het Noorden begint zich protectionistisch op te stellen ten opzichte van het Zuiden. De globalisering werd bejubeld zolang ze in ons voordeel uitdraaide, maar nu ze tegen onze belangen werkt, willen we ervan af.”

Dat kan toch niet allemaal het gevolg zijn van de Battle of Seattle?
VANDEPITTE: “De andersglobaliseringsbeweging is een katalysator geweest die een bepaalde dynamiek op gang heeft gebracht. Er is heel veel veranderd de afgelopen tien jaar. Het een heeft het ander versterkt.”

De verslaggeving over Wereld Sociaal Forum 2009 kan er enkel komen met uw steun!