Van Ignacio Ramonet krijg ik “Le Krach parfait”, zijn allernieuwste boek over de crisis. In het Hilton Hotel komt Evo Morales recht op mij afgelopen, alsof we een afspraak hadden en 's avonds maken vijf linkse Latijns-Amerikaanse presidenten resoluut komaf met 500 jaar “dependencia”. Het Forum was de katalysator en het andersglobalisme de vonk waarmee het allemaal begon.

Een ongewone dag in het Crowne Praza Hotel. Ignacio Ramonet excuseert zich omdat we het interview zullen moeten inkorten. “Ik heb afsproken met Lula, weet je.” Om het goed te maken schenkt hij mij zijn laatste boek over de “crisis van de eeuw en de heropbouw van de toekomst.” Hij tekent “Pour Leo Broeks, avec amitié, Ignacio Ramonet”. Zelfs een groot journalist als hij maakt al eens een schrijffout.

Ignacio Ramonet

Ramonet is niet alleen de invloedrijke ex-hoofdredacteur van Le Monde Diplomatique -'s avonds wordt hij twee keer door Chávez geciteerd-, hij heeft ook meegebouwd aan zowat alle bakens van hoop van de 21ste eeuw.

In 1997, toen Thailand in een crisis terecht kwam die oversprong op andere landen, riep Ramonet op om speculatie -de boosdoener van de financiële malaise- aan te pakken. Een jaar later werd Attac opgericht, waar hij tot op vandaag erevoorzitter van is. Attac stond mee op de barricaden in Seattle, de geboorteplaats van het andersglobalisme. Tenslotte bedacht hij de slogan die tot de dag van vandaag blijft inspireren: “Een andere wereld is mogelijk”.

In Latijns-Amerika maakt de tijd grillige sprongen, Lula is te laat, bijgevolg neemt Ramonet rustig de tijd voor het interview met Indymedia.be.

De rest van de dag verloopt chaotisch. Ik snel naar het Hilton hotel voor een perskaart. De grote toespraak met de vijf linkse presidenten van Zuid-Amerika willen we voor geen goud missen. Zeker niet omdat de avond in het teken staat van “Latijns-Amerika en de uitdaging van de crisis”.

Het wil maar niet lukken met mijn handgeschreven perskaart van Indymedia.be. Maar hier in Latijns-Amerika is nee niet altijd nee. Over alles kan gediscussieerd worden. Grote persagentschappen nemen met alle gemak hun accredidatie in ontvangst aan een tafeltje tussen de cocktailbar en het zwembad. De papperassen laten ze doen door loopjongens die uren in een rij moeten staan die begint in de lobby van het hotel. Met veel overtuigingskracht en vier uur van mijn kostbare dag, krijg ik toch toegang tot dit historisch event.

In het Hilton hotel heerst een drukte van jewelste. Journalisten verdringen elkaar van zodra geruchten rondgaan dat Lula of een andere president in aankomst is. Wanneer Evo Morales de lobby binnenkomt, loopt hij recht op mij af en schudt mij de hand alsof we een afpraak hadden. Eventjes ben ik sprakeloos, tot wanneer andere journalisten mij uit de weg drummen. Chávez komt erbij, slaat zijn arm om Morales zijn schouder en zegt: “Kom Evo, we zijn hier weg.” Samen lopen ze het hotel uit en de trappen af naar de limousines en het leger veiligheidsmensen en medewerkers die hen staan op te wachten.

Ik heb nog even de tijd om naar het Forum te rennen waar ik afgesproken had met mijn oude vrienden van Rede Alerta Contra o Deserto Verde, een netwerk tegen de groene woestijn van eucalyptusmonoculturen. Ivonette en Winnie hebben enorm veel betekend in de propagandastrijd die gevoerd wordt tussen sociale bewegingen en ngo's bij ons die eucalypusmonoculturen verkopen als heraanleg van het regenwoud en de speculatie van carbon credits zien als een groene stap naar de duurzame toekomst. De Duitse Jutta Kill van Fern beschrijft de schaamteloze greenwash met dezelfde helderheid waarmee Naomi Klein de Shock Doctrine uitlegt. Hoewel het thema niet nieuw is ben ik toch overdonderd. Die ochtend waarschuwde Ramonet trouwens nog voor een mogelijke bubble op de 'groene' beurs. Ik maak een afspraak met Jutta voor een interview, maar bedenk mij: mijn kostbare tijd mag ik niet besteden aan iemand die ik in Europa ook kan zien. Een keer per maand komt ze naar Brussel, misschien kunnen we een interview aan een lezing koppelen zodat ook ngo's bij ons wakker geschud worden.

Evo Morales

De lange dag eindigt met de toespraken van de vijf presidenten over de uitdaging van de crisis in Latijns-Amerika. Morales (Bolivia), Correa (Ecuador), Lugo (Paraguay), Chávez (Venezuela) en Lula (Brazilië) laten er geen twijfel over bestaan: de malaise is door speculatie in het rijke Noorden ontstaan, waarom moet het arme Zuiden dan mee de kosten dragen? Allemaal zweren ze het wildkapitalisme resoluut af.

Chávez, die door onze media als dictator bestempeld wordt, krijgt hier een daverend applaus dat nog steeds nazindert in mijn oren. Hij, Morales, en Correa nemen geen blad voor de mond en willen een absolute streep trekken onder 500 jaar paternalisme en onderdrukking van het Noorden. Lula heeft het over een tijd die definitief komaf maakt met de dictaturen van destijds en wil de toekomst in de handen van het Latijnse volk leggen.

Deze presidenten willen het neoliberalisme verdrijven uit het continent en zien in regionale integratie en soevereiniteit toekomst. Zoals Lula zegt: “Onze landen zijn verschillend en wij presidenten zijn verschillend, maar dat mag geen samenwerking in de weg staan. We moeten naar elkaar toe groeien en op gelijke voet met elkaar onderhandelen.”

De Braziliaanse president Lula

Wanneer zullen onze media zonder vooroordelen beginnen schrijven over Latijns-Amerika en afstappen van de penseé unique die de onderwerping en vernedering van het Zuiden goedpraat in naam van de vrije markt? Waarom passeert berichtgeving over sociale thema's altijd door een filter die Westerse belangen behartigt? Waarom toont de mainstream media zo weinig interesse in deze speciale editie van het WSF? Zijn 'échte duurzaamheid', sociale rechtvaardigheid en soevereiniteit van landen en regio's dan niet belangrijk voor een oplossing van de crisis of gaan we na een cosmetische ingreep gewoon verder en wachten we tot wanneer de volgende bubble uiteenspat?