Minister Vandenbroucke doet deze keer wel geld in rook opgaan

Gerd Callewaert04 april 2009 – 23:55

Vorige zomer werd het pijnlijk duidelijk dat Vlamingen die afstuderen als psycholoog aan de door het Vlaams ministerie van onderwijs erkende "Open Universiteit Vlaanderen" i.s.m. de Nederlandse Open Universiteit, afstuderen met een in Vlaanderen waardeloos diploma, aangezien hetzelfde onderwijsministerie naderhand deze diploma's weigert te erkennen. Na lang aandringen engageerde minister Vandenbroucke zich in het najaar van 2008 om het probleem op lange termijn structureel op te lossen. Hij weigert evenwel een overgangsmaatregel uit te werken voor wie nu nog steeds met een waardeloos diploma opgescheept zit, hoewel elk van deze afgestudeerden minstens 15.000 euro neertelden voor het behalen van het diploma in kwestie. Een aantal gedupeerden hebben zich verenigd en hekelen dan ook de houding van de terzake van de minister.

Geheel conform zijn strategie als partijvoorzitter ten tijde van het Agusta-schandaal (maar voor zover we weten toen net niet ten uitvoer gebracht door zijn ondergeschikte), is huidig Vlaams minister van onderwijs Vandenbroucke (SP-A) er in geslaagd deze keer wel effectief geld in rook te doen opgaan. Alleen gaat het deze keer niet om smeergeld ten aanzien van de partijkas, maar betreft het de aanwending van middelen opgehoest door de Vlaamse belastingbetaler -jaarlijks 600.000 euro- en door de vele gedupeerden die individueel minstens 15.000 euro armer werden gemaakt door het gevoerde beleid betreffende de Open Universiteit Vlaanderen als hefboom om ook werkenden volwassenen de kans te geven te studeren op universitair niveau.

Potentiële en zittende psychologiestudenten werden door de OU Vlaanderen jarenlang voorgelogen dat zij via het aangeboden universitair afstandsonderwijs een psychologiediploma konden verwerven met identiek dezelfde waarde als zijn Vlaamse equivalent en dus dezelfde kansen op tewerkstelling als psycholoog in Vlaanderen. Zij werden/worden hiervoor begeleid door de Vlaamse universiteiten zelf die hiervoor extra subsidies krijgen om eigen personeel in te zetten. Ook de briefwisseling ten aanzien van de studenten gebeurde/gebeurt steeds op papier van de Vlaamse begeleidende universiteit waarvoor de student had/heeft gekozen. De Open Universiteit is tevens een door de Vlaamse overheid erkende instelling in het kader van het Vlaamse systeem van opleidingscheques voor werkenden. Alle elementen bleken/blijken dus aanwezig te zijn om het geloof te behouden in het aanvatten van een universitair traject, ideaal te combineren met werk en gezin, dat leidt tot een gelijkwaardig Vlaams diploma.

Groot was dan ook de verbazing van heel wat recent afgestudeerden in de psychologie, toen bleek dat het ministerie van onderwijs hun diploma niet als gelijkwaardig erkent en dit op advies van de Vlaamse faculteiten psychologie en de beroepsgroep zélf. Nog groter was hun verbazing toen ze ontdekten dat de organisatie "Open Universiteit Vlaanderen" slechts een virtueel bestaan kent en dus eigenlijk een bewust gecreëerde fictie is om studenten zand in de ogen te strooien, en dit onder aansturing van een "ministeriële werkgroep Open Hoger Onderwijs".

Er werden vorig jaar dan ook heel wat signalen uitgestuurd om de oplichting en het onrecht aan te klagen en een aantal gedupeerden werden in oktober, na lang aandringen echter, toch ontvangen op het kabinet onderwijs. Er werd voor iedereen een erkenning op niveau van Vlaamse master uit de brand gesleept, echter zonder inhoudelijke specificatie zodat deze erkenning binnen de beroepsuitoefening van de psychologie nog steeds geen enkele waarde heeft. 15.000 euro betalen voor een attest van de Vlaamse overheid dat iemand in staat is geweest universitair onderwijs te volgen, is meer dan duur betaald. En welke masters zijn dit dan? Master in de mestverwerking, urineanalyse, enz.?

Verder werd het engagement gegeven dat de criteria rond aanvaardbare beroepservaring om alsnog een inhoudelijke gelijkwaardigheidserkenning te verkrijgen, vrij vlug zouden worden herzien (binnen de drie weken volgens het kabinet). Tot op heden is dit engagement dode letter gebleven en wordt nog altijd op verduidelijking gewacht. Voor de rest werd afgesproken dat er naar oplossingen op lange termijn wordt gezocht, zodat de problemen voor toekomstige gediplomeerden ondervangen worden in hun studietraject en dus opgelost zijn. Zo moet een gemengd Nederlands-Vlaamse commissie gaan uitmaken wat nu juist de essentiële verschillen zijn tussen de Nederlandse en Vlaamse opleidingen en worden pistes van bi-diplomering bekeken.

Uiteraard juichen de gedupeerden deze definitieve oplossingen toe, alleen lost het niks op aan hun huidig, acuut probleem: zij willen als echte psycholoog aan de slag, maar kunnen en mogen dit niet (op straffe van een boete of een gevangenisstraf). Hier wringt dus het schoentje: de minister, die met zijn beleid actief meehielp zand in de ogen te strooien, weigert een duurzame tussenoplossing te bieden aan degenen die nu hun diploma niet erkend krijgen in Vlaanderen. Nochtans is hij de eindverantwoordelijke betreffende de gelijkwaardigheidserkenning en zijn de opgevraagde adviezen bij de Vlaamse faculteiten psychologie niet bindend: hij kan ze gewoon overrulen, zonder daarbij de vigerende wettelijke bepalingen te schenden (aangezien deze reglementeringen expliciet bepalen dat de adviezen niet bindend zijn). Daarnaast bestaan er voor deze adviezen geen kwaliteiscriteria, zodat de adviezen vaak tegenstrijdig zijn zodat serieuze vragen kunnen gesteld worden bij de kwaliteit er van. Bovendien is de minister ook eindverantwoordelijk voor de al eerder genoemde ministeriële werkgroep, die de hele boel al jaren aanstuurt en al die tijd deed alsof er geen vuiltje aan de lucht was.

In gans dit verhaal heeft de minister ook steeds geweigerd uit zijn ivoren toren te komen en de gedupeerden persoonlijk te spreken. Eén gedupeerde schreef de minister over zijn dossier een brief op 10/10/2008. Vandaag, 04/04/09, wacht hij nog steeds op een antwoord... Er zijn echter bewijzen naar boven gekomen dat de minister zélf reeds in augustus 2006 (en vermoedelijk al eerder, zie bijvoorbeeld de onderhandelingen in verband met de hervorming tot bachelor/master en de oprichting van de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie) op de hoogte werd gebracht van deze problemen en dus al die tijd verzuimd heeft tijdig in te grijpen om de problemen voor de aanzwellende groep afgestudeerde psychologen op te vangen. Hij kan zich dus niet blijven wegstoppen achter het beleid van zijn voorgangers, wat ook wel eens als argument voor de aanhoudende problemen wordt aangehaald. De tientallen gedupeerden zagen hun investering van minstens 15.000 euro in rook opgaan, om nog maar te zwijgen van de subsidies van 600.000 euro jaarlijks die de Vlaamse universiteiten binnenrijven voor het in stand houden van de virtuele OU Vlaanderen en het betalen van het begeleidend personeel.

Niet alleen deze hardwerkende en studerende Vlamingen zijn dus opgelicht, ook de Vlaamse belastingbetaler betaalt het gelag voor een zaak die niet rendeert, aangezien de meeste Vlamingen die voor de Open Universiteit kiezen, kiezen voor de opleiding psychologie. Heel wat begrotingsbeginselen werden hier dus geschonden, maar blijkbaar is er in het rijke Vlaanderen niemand die van dergelijke zaken wakker schijnt te liggen gezien de ondraaglijke lichtheid waarmee men dit dossier behandeld.

Door deze virtuele geldverbranding door de bevoegde minister zagen de gedupeerden hun zuurverdiende geïnvesteerde centen dus in rook opgaan en voelen zij zich als mens opgebrand: investeren in een uiteindelijk waardeloos diploma brengt nu éénmaal enorme schade toe op financieel, sociaal, professioneel en last but not least gezondheidsvlak. Leg het maar aan je naaste omgeving uit dat het diploma waar je zo hard voor hebt gewerkt en heel wat voor hebt opgeofferd, geen fluit waard is en voor geen cent rendeert in je professioneel leven.

Hoewel de gedupeerden de kabinetsmedewerkers onderwijs heel dankbaar zijn voor het ter harte nemen van het probleem, willen zij hierbij toch het totale gebrek aan empathie van de minister zelf aanklagen, aangezien hij uiteindelijk beslissingen tot tussenoplossingen of overgangsmaatregelen kan nemen en dit pertinent weigert. En zelf maar pochen met zijn Oxford diploma. De gedupeerden vragen zich dan ook terecht af of het wel erkend zou zijn door zijn eigen ministerie van onderwijs? Of ging ook hier weer geld in rook op, op kosten van de partijkas?

Kortom, zoals de gedupeerden het zien is het niet meer dan fair dat zij van een degelijke overgangsmaatregel kunnen genieten. Bij deze roepen zij de minister voor de zoveelste keer op dit te doen en vragen zij het kabinet de gedane beloftes in oktober 2008 na te komen.

De volledige achtergrond van het verhaal is te vinden op www.bloggen.be/apouv .

Alumni Psychologie Open Universiteit Vlaanderen,

verduidelijking graag

Tom, 05/04/2009 – 20:12

Je schrijft "Nochtans is hij de eindverantwoordelijke betreffende de gelijkwaardigheidserkenning". De grondwet (gecoordineerd, art. 24 §5) stelt echter dat de erkenning van scholen een bevoegdheid is van de wetgevende macht (de wet of het decreet), niet van de uitvoerende macht (minister). Kan je specifiëren welke eindverantwoordelijkheid de minister hier draagt?

"Er zijn echter bewijzen naar boven gekomen dat de minister zélf reeds in augustus 2006 [...] op de hoogte werd gebracht van deze problemen en dus al die tijd verzuimd heeft tijdig in te grijpen [...]" Dit vind ik wel erg vaag, voor een artikel waarin je de verantwoordelijkheid van de minister wil demonstreren. Je betoog zou veel winnen bij duidelijke omschrijvingen van die bewijzen.
Een basisprincipe in het onderwijsbeleid is: de overheid subsidieert de instelling en erkent de diploma's - daar staat tegenover dat de school gecontroleerd wordt door de inspectie. Je verhaal spreekt over subsidie; er zou dus erkenning van de diploma's aan vast moeten hangen. En interessante vraag lijkt mij dan: hoe zit het met die inspectie?

"En zelf maar pochen met zijn Oxford diploma. De gedupeerden vragen zich dan ook terecht af of het wel erkend zou zijn door zijn eigen ministerie van onderwijs? Of ging ook hier weer geld in rook op, op kosten van de partijkas?" Je bent boos, OK, maar zo'n uitlating getuigt niet van academische niveau...

Tot slot: "Na lang aandringen engageerde minister Vandenbroucke zich in het najaar van 2008". We zijn al april 2009. Wie afstudeerde in najaar 2008 had al heel lang aan het werk kunnen zijn. Als je dan toch over "oplichting" spreekt, en je meent wat je schrijft, dan wordt het volgens mij wel eens tijd om de minister te dagvaarden in plaats van op http://www.bloggen.be/apouv/ over de Vlaamse ombudsdienst te zitten zagen.

verduidelijking

Gerd, 05/04/2009 – 22:30

Beste Tom,

de regelgeving rond de gelijkwaardigheidserkenning van buitenlandse diploma's stipuleert duidelijk dat dit de bevoegdheid is van de minister, die dit op zijn beurt delegeert naar de administratie.

De subsidiëring betreft de organisatie van het virtuele samenwerkingsverband tussen de Vlaamse UNiversiteiten dat zich profileert als "Open Universiteit Vlaanderen". Er worden, door wat de opleidingen betreft de inhoudelijke samenwerking met de Open Universiteit Nederland, Nederlandse diploma's afgeleverd. Wat de psychologiestudenten al die jaren werd onthouden aan belangrijke informatie, of voor wie vermoedens begon te krijgen werd het in hun gezicht ontkent in de Vlaamse studiecentra, was dat een Nederlands psychologiediploma nooit gelijkwaardig kan worden erkend in Vlaanderen omwille van een theoretisch verschil in studieduur. De Vlaamse Universiteite ontvangen subsidies voor het organiseren van de OU Vlaanderen en de uitbating van de Vlaamse OU-studiecentra. Aangezien Nederland de diploma's aflevert, zegt Vlaanderen: het is een Nederlands probleem, in Nederland zegt men: het is een Vlaams probleem want wij hebben niks te maken met de Vlaamse studiecentra. Dus of je hier zo maar inspectie opkunt afsturen weet ik niet, en aan de reactie van de Vlaamse ombudsman te zien is het blijkbaar niet aangewezen deze geldstroom in vraag te stellen.

Misschien getuigt een cynische uitlating op het moment zelf niet van een academisch niveau, maar zo'n uitlatingen worden ingegeven door het maandenlange opbouwen van frustratie door compleet genegeerd te worden door de beleidsverantwoordelijken. Bovendien legt het de vinger wel op de wonde: is dit buitenlands diploma erkend door Vlaanderen of niet (veel kans van niet, want vorig jaar verschenen er nog berichten in de media dat zelfs Oxford diploma's niet erkend geraken in Vlaanderen) En als we het dan toch over niveau hebben: de ervaring heeft ons geleerd dat bepaalde Vlaamse lieden van het hoogste academisch niveau nogal neerbuigend doen over die studenten en afgestudeerden van de Open Universiteit, want het betreft slechts "minderwaardig afstandsonderwijs". Verder werd ons door hen ook letterlijk gezegd dat we het zelf maar hadden moeten weten en dat we uiteindelijk toch een masterdiploma hebben, ongeacht of dit nu bruikbaar is in Vlaanderen of niet. Trek zelf je conclusies over het niveau van degenen die vanuit hun machtige academische positie zulke uitspraken doen.
Wat de bewijzen betreft, dit gaat om studenten diet het volgende hebben getuigd: in aug. 2006 werd het academiejaar van de OU Nederland geopend in Brussel, met als gastpreker minister VDB. Op dat moment waren er studenten aanwezig die links en rechts van net afgestudeerden hadden gehoord dat er problemen waren met het diploma. Er werd toen door de topaanwezigen van zowel Vlaamse als Nederlandse kant beloofd het probleem aan te pakken. In de studiecentra bleef men echter in alle toonaarden de problemen ontkennen en in de wervingscampagnes die toen op gang werden getrokken werd de gelijkwaardigheid van alle OU-diploma's (behalve rechten, maar dit is evident gezien de verschillende rechtstelsels in Belgie en Nederland)dik in de verf gezet.

Wat werk betreft: zonder gelijkwaardig verklaard master diploma kunnen wij niet werken als psycholoog in Vlaanderen. In theorie zouden we een gelijkwaardigheidserkenning kunnen krijgen als we een jaar voltijdse werkervaring als psycholoog kunnen voorleggen. Maar aangezien we niet het juiste diploma hebben, kunnen we dus niet aan de slag en kunnen we de compensatiemaatregel dus nooit toegepast krijgen.
Uiteraard kunnen we wel aan het werk op functies waarvoor enkel een masterdiploma, zonder specifiactie van inhoud wordt gevraagd, maar uiteindelijk hebben we gestudeerd om in de sector van de psychologie aan de slag te kunnen. We willen het gelijkwaardig diploma dat ons altijd werd voorgespiegeld in de publicaties en in de studiecentra.

Tenslotte willen we met de blog "zagen" over het feit dat het kabinet gedane beloftes niet nakomt en ons nu compleet negeert, en willen we tezelfdertijd aangeven dat zowel de politiek als de administratie de potjes liever gedekt houden.
Wat dagvaarden betreft: dit lijkt ons een dure aangelegenheid en we zijn een niet-kapitaalkrachtig groepje, misschien heb je tips voor een pro bono advocaat?

Mvg