Nick, thea16 april 2009 – 17:55

“Ik ben opgelucht dat er niets ergs gebeurd is”, vertelt dokter Vanobberghen, die de hongerstakers al verschillende weken opvolgt. “Het is belangrijk dat de mensen nu eerst recupereren. Ze hebben veel kilo’s verloren, hun spieren zijn zwak, ze zijn nog duizelig en hun maag moet stilletjes terug aan voedsel wennen. Dat is een langzaam proces. We hebben hen dat gisteren met handen en voeten uitgelegd, en dat was moeilijk, omdat ze zo blij waren.” De arts legt uit waar de vluchtelingen op moeten letten.“Dag één en dag twee mag je alleen maar afgekookte groentesoep en thee à volonté drinken. Een beetje wit brood eten kan ook geen kwaad. In het begin is het de bedoeling dat ze frequent kleine hoeveelheden opnemen. Per twee dagen mag er iets bijkomen. Na een week zullen ze ongeveer terug normaal kunnen eten.”

Drie maanden

“De medische opvolging is dus zeker nog niet gedaan”, zegt dokter Vanobberghen. “Ik ga vandaag nog terug om certificaten te tekenen die een bewijs moeten vormen dat ze effectief meegedaan hebben aan de hongerstaking. Met dat bewijs zullen ze een oranje kaart krijgen, waarmee ze drie maanden in België mogen verblijven.

Het krijgen van een oranje kaart, wil nog niet zeggen dat alle problemen zijn opgelost voor de hongerstakers. “Ze zullen zeker nog een week in de parking blijven, misschien zelfs twee ”, vertelt Pol Van Camp, die woordvoerder is van de vzw Recht op Migratie. “Ze blijven daar tot ze effectief de verblijfsvergunning voor drie maanden hebben gekregen. Want er worden wel beloftes gemaakt, maar die worden nooit op papier gezet. Vele mensen die hier verblijven hebben ook hun job opgezegd, of zelfs hun appartement. Zij hebben op dit moment dus geen inkomen en ook geen onderdak.” Toch bleef niet iedereen in de garage. “Er zijn gisterenavond enkele hongerstakers terug naar huis vertrokken, maar ik denk dat ongeveer driekwart daar gebleven is”, vertelt dokter Vanobberghen. “Veel mensen kunnen nergens anders terecht.”

Mager resultaat

Het resultaat van de hongerstaking is bijna nihil te noemen. Dokter Vanobberghen weet dat ook. “Ik denk wel dat ze beseffen dat ze niet het allerbeste gekregen hebben. Maar iedereen was toch blij dat ze konden ophouden. Je had er moeten bij zijn gisteren. Het was euforie en gejuich alom.” Pol Van Camp vult aan: “De staking heeft niet veel opgebracht. Wij en vele anderen hebben hen dit ook altijd afgeraden,maar goed, ze hebben ervoor gekozen, omdat ze geen andere uitweg zagen. Daarom steunden we hen ook. Op het einde was de vrees dat iemand zou sterven gewoon te groot. Ze hebben zichzelf bijna 60 dagen uitgehongerd, en waarom eigenlijk? Voor een stukje papier. En uiteindelijk hebben ze zelfs dat niet echt gekregen. Ze hopen nu dat hun verblijf van drie maanden verlengd zal worden door de dienst vreemdelingen zaken. Als ze nog niet helemaal genezen zijn, dan kan dat. Wie weet kunnen ze in die periode beter werk vinden of wie weet wordt er tegen dan eindelijk iets beslist op politiek vlak.”

Van Camp vindt niet dat Turtelboom de enige schuldige is in dit verhaal. “Het is niet alleen haar verantwoordelijkheid, het is de verantwoordelijkheid van alle politici, van alle parlementariërs. Als zij de minister onder druk zetten, moet ze wel van beleid veranderen. In plaats van hun werk te doen, draaien ze liever hun hoofd weg van de harde realiteit.”

Geleidelijk opbouwen

Dokter Vanobberghen kan nog niet zeggen of er onomkeerbare letsels zijn bij de hongerstakers. “Dat gaan we nu zien, als ze terug beginnen te eten. Gaat dat? Verteren ze hun voedsel, nemen ze terug gewicht bij, stijgt hun bloeddruk, werken hun nieren terug goed? Dat wordt nog allemaal gecontroleerd. Maar als ze heel geleidelijk terug opbouwen, zou dat wel moeten lukken.”

ULB en Begijnhofkerk

Zowel dokter Vanobberghen als Pol Van Camp vestigen de aandacht nog eens op de hongerstakers in de ULB en de Begijnhofkerk. Vanobberghen: “Op vraag van het ministerie van Volksgezondheid ben ik zondag en maandag naar de Begijnhofkerk geweest, samen met het rode kruis en enkele andere dokters van Geneeskunde Voor Het Volk (GVHV). In de Begijnhofkerk zitten ongeveer 230 hongerstakers die sinds 2 april zijn gestopt met eten. In de ULB zijn dat er 280 en zit men aan ongeveer 44 dagen. Daar is er maar een ploeg van vijf artsen om al die hongerstakers op te volgen. De opvolging in de VUB kan je dan nog een luxe noemen. Als mijn taak gedaan is in de VUB, zal ik ook in de ULB meehelpen om de hongerstakers daar de nodige zorgen toe te dienen.”

Pol Van Camp gaat verder: “Ik heb ook net vernomen dat de vluchtelingen die vorig jaar in de parochie van Vorst hongerstaakten, nu terug zijn herbegonnen. Deze mensen gaan zichzelf waarschijnlijk ook zo lang moeten laten aftakelen tot ze eindelijk recht hebben op die oranje kaart om zich te laten verzorgen. Daar word ik heel triest van. Ik ben er letterlijk ziek van geworden en draai al heel de
dag helemaal weg. De afgelopen dagen werd het gewoon allemaal een beetje te veel.” Arts Vanobberghen waarschuwt dat binnenkort duizenden vluchtelingen in die omstandigheden zullen verkeren als hongerstaken een voorwaarde wordt om papieren te krijgen. “We hebben nood aan duiding. Een omzendbrief of iets waarop de vluchtelingen zich kunnen baseren is broodnodig, anders zullen sans-papiers blijven hongerstaken.”