KoenCalliauw06 mei 2009 – 14:58

“Klein links”
 
En ter linkerzijde ? Hier is niet de sp.a bedoeld. Met uitzondering van sp.a – rood, dat net als de historische tendens Links – La Gauche (met haar bladen), riskeert gemarginaliseerd te worden. Ook Groen! niet, een partij die beweert ecologisch te zijn, maar de oorzaak van de milieuvervuiling, het kapitalisme, hypocriet spaart. Die hijgerig klaarstaat om elk kansje aan te grijpen die een opening naar regeringsdeelname biedt.
 
“Klein links” telt een groot aantal actiegroepen en basis organisaties, die een belangrijke rol spelen in de vredesbeweging, de radicale milieubeweging, anti fascistische en emancipatie bewegingen allerhande. Ook enkele delen van de vakbonden kunnen er bij gerekend worden. En dan zijn er deze die zich “partij” heten, relatief nieuw of met een lange traditie. Over hen hebben de mensen het, wanneer ze met de verkiezingen aan de einder, zuchten: “Als ze nu eens begonnen met samen te werken…”.
 
KP: Stem voor PVDA !
 
In België bestaan twee kommunistische strekkingen, Marxistisch – Leninistisch van oorsprong, die naam waardig. De vroeger unitaire KPB – PCB (Kommunistische Partij van België – Parti Communiste Belgique). Nu met een Vlaamse en Waalse onafhankelijke werking. KP – PC genoemd. En verder de nooit gesplitste, unitaire Belgische PVDA - PTB. (Partij van de Arbeid – Parti du Travail de Belgique). De KP werd in 1921 opgericht en heeft een traditie die tot de ontluikende 19° eeuwse arbeidersbeweging en het Marxisme reikt. Ze was op Moskou gericht. De PVDA is het resultaat van de jongeren en studentenrevolte in de zestiger en zeventiger jaren. Ze was met Amada een “Maoïstische” partij, op China gericht en lag zwaar overhoop met de KPB– PCB.
 
Laten we het over de toekomst hebben. Wat weinigen nog voor mogelijk hielden, gebeurde. De Antwerpse Kommunistische Partij roept op om voor de voorzitter van de PVDA – PTB, Peter Mertens te stemmen ! Ze doet dat in overleg met de Stuurgroep van de KP – Vlaanderen. Hier past een uitroepteken. Voor buitenstaanders kan het dolkomisch lijken, maar heel wat leden van beide organisaties stierven jarenlang liever ter plekke dan “de andere” de hand te reiken. Dit sectarisme is trouwens geen exclusiviteit van radicaal links. Ook ter rechterzijde leeft dat sfeertje.
 
China versus Moskou
 
De KP herkent de verzuchtingen van de mensen: “Als ze nu eens begonnen met…”. Hun oproep is terug te vinden op de KP site en in Agora, hun tijdschrift. De PVDA reageerde positief. Dat kan ik zeggen, want ik was het die in een kort opiniestuk – als militant van de PVDA – de uitgestoken hand van de KP aannam.(1) In de woelige periode van de sixties speelde ik een rol in de Kommunistische Jeugd en in de KP. “De partij” blijft een belangrijk deel van mijn leven uitmaken. Ik verliet deze partij midden de jaren zeventig. Toen het Eurokommunisme flopte en het ineenstorten van de “socialistische landen”, of wat er van restte, in zicht kwam voor wie wou zien.
 
Het conflict tussen “de Chinezen” en “die van Moskou” werd hard gespeeld en is geschiedenis. Terwijl ik nu een actieve PVDA militant ben, was ik indertijd als redacteur van De Rode Vaan een niet minder actieve bestrijder van het Maoïsme van het sectaire Amada (Alle Macht aan de Arbeiders) waaruit de PVDA ontstond. De PVDA genas van haar kinderziektes. Ze werd onlangs met het 8° Congres een beginselvaste, soepele partij van de werkende mensen. Een socialistische partij met kommunistische roots. De nu gevolgde weg loont. De media ontdekten haar, er wordt politiek rekening mee gehouden. Ook de Kommunistische Partij, eens de doodsvijand van “de Maoïsten”, ziet hoe de PVDA terrein wint zonder haar principes te verloochenen.
 
Linkse eenheid
 
Amada (Alle Macht aan de Arbeiders) is een verre herinnering van “oudjes”, zoals ikzelf. Het gauchistisch sectarisme, het zelfverzekerd “eigen gelijk” is bij de PVDA historie. Met weemoed wordt de moedige, totale inzet van de eerste militanten herinnerd. Zij die ontkennen dat de PVDA fundamenteel evolueerde naar een open partij, leven op een andere planeet of zijn van slechte wil. Als toenmalig militant van de KP, actief in de Kommunistische Jeugd, als lid van Antwerpse en nationale leidinggevende partijstructuren, als journalist van het weekblad De Rode Vaan beleefde ik de scherpe tegenstellingen tussen de “Chinezen” en “die van Moskou” van dichtbij. Verliet de KP om politieke redenen en zag deze aan kracht inboeten. Ik zag tevens de PVDA groeien en werd er later op een logische wijze militant van.

De oproep van de Antwerpse KP, in overleg met de KP – Vlaanderen om voor de voorzitter van de PVDA, Peter Mertens, te stemmen betekend een breuk met een te lang aanslepende verkrampte houding tegenover de PVDA. Eindelijk. Een houding die wortelt in een stilaan ver verleden. Een verleden waarin de voorloper van de PVDA, Amada, haar sectarisme uitzweette om nu als beginselvaste, soepele partij van de werkende mensen tot volle wasdom te komen. (2) Een verleden waarin de KP door haar opportunistische fouten en als “slachtoffer” van de geschiedenis, verschrompelde. (3)
 
Breed eenheidsfront
 
Elke politieke beweging moet bondgenootschappen aangaan en compromissen sluiten. Daarbij moet die beweging, partij, zo sterk mogelijk staan. Radicaal links trad traditioneel versnipperd op. De procenten achter de komma zijn berucht. Nu biedt de Partij van de Arbeid de kans om rond haar sterke organisatie van uit “klein links” een breder front te ontwikkelen. Dat met “een open, eerlijke en vertrouwensvolle houding tussen de verschillende partners in het front”. Manipulatie, misbruik maken van … is uit den boze en blies teveel samen werkingen op. De PVDA zegt in de besluiten van haar 8° Congres: “De bedoeling is om een zo breed en sterk mogelijke mobilisatie tot stand te brengen. Eenheidsfronten leiden massabewegingen”.
 
De KP, zoals ik haar ken van uit mijn jeugd, verdedigde steeds eenheidsfronten. Dat deed ze ook in de jaren dertig, met de Spaanse burgeroorlog, in de antifascistische gevechten. Fronten met radicaal links. Met de vakbonden. En als het zich opdrong, zoals in de strijd tegen het nazisme, met burgerlijke democraten in het gewapend verzet. De huidige financieel/economische/sociale crisis leidt tot massale werkloosheid, verpaupering en opkomst van populistisch rechts en extreem rechts. Een verdeelde linkerzijde kan leiden tot de rampen die ons uit de geschiedenis bekend moeten zijn. De huidige KP roept op om voor de PVDA te stemmen en geeft hiermee een aanzet tot eenheid en samenwerking tussen linkse krachten. De KP zegt in haar verklaring “dat het er op aankomt om de linkse, progressieve stemmen in Vlaanderen niet te verdelen”. Men kiest voor “een constructieve bundeling van linkse krachten”. Linkse eenheid begint met de samenwerking tussen bewegingen met een kommunistische traditie. De huidige crisis van het kapitalisme verplicht tot eenheid in de strijd. Niet slechts met “klein links”, maar met alle krachten die kritisch staan tegenover het kapitalisme. Vooreerst met de vakbonden.
 
“Hoe fier zou ik zijn…”
 
Een reactie van “Hendrik” op mijn Opinie “Linkse eenheid” luidt: “Ik hoop dat deze toenadering leidt tot een vereniging. Hoe fier zou ik zijn om lid te zijn van de “oude KP” en de “nieuwe PVDA” tegelijkertijd”. Een toenadering is ongetwijfeld de hoop van vele oudere en jonge kommunisten. Noch de KP leiding, noch die van de PVDA hebben het recht om een historische eenmaking van beide bewegingen te hinderen. Zij hebben veel gemeen. De ideologie, de filosofie van het Marxisme. Ze beroepen zich terecht op de geschiedenis van de arbeidersbeweging, het historisch materialisme. Beide maakten grote fouten, beide namen succesvol de leiding in belangrijke democratische, arbeidersgevechten. Ze ontstonden van uit verschillende historische omstandigheden, ze vullen elkaar aan.
 
De KPB – PCB (Kommunistische Partij België – Parti Communiste Belgique) is een monument. Alleen al haar rol in de gewapende strijd tegen het nazisme in WOII rechtvaardigt die eretitel. Ze is “de partij van de gefusilieerden”, door de nazi’s, en werd door de massa der Belgen aldus erkend. Ze leidde grote stakingsbewegingen in Vlaanderen en Wallonië. De PVDA ontstond uit het jeugdig verzet tegen het imperialisme en de bourgeoisie, de samenleving van “verslaafde konsumenten”, in de zestiger en zeventiger jaren. De Derde Wereld beweging. De PVDA stuurde en stuurt artsen naar bevrijdingsbewegingen in die landen. Ze maakt deel uit van een internationaal netwerk, zoals de KP deel uitmaakte van de Komintern (Kommunistische Internationale).
 
Amada – PVDA is een symbool van de naoorlogse, opstandige jonge generatie. Geneeskunde voor het Volk is haar bekendste verwezenlijking. Beide partijen droegen bij tot de intellectuele basis van de linkerzijde en de democratie. Ik zat op de wip tussen beide. Militant van de ervaren, roemrijke KP. Journalist van De Rode Vaan, het blad waarvoor vele in WOII als journalist, verzetsstrijder in de nazi vernietiging kampen stierven. Als jongere die volop deel uitmaakte van de tegen het establishment gerichte verzetscultuur in de sixties. Met een totaal engagement, de tijden zouden veranderen…Een cultuur die de biotoop van de latere PVDA was.
 
De Kommunistische Partij, die na WOII tienduizenden leden had, ministers aan regeringen leverde, honderdduizenden op straat kreeg, twee dagbladen (De Rode Vaan/Le Drapeau Rouge) uitgaf, werd een zeer kleine club die al geruime tijd niet meer aan verkiezingen deelneemt. Ik vroeg Peter Mertens, voorzitter van de PVDA, om zijn mening over de toenadering die de KP nu zoekt. Hij juicht die toe, maar wijst er op dat vele democratische, linkse organisaties met actueel een grotere aanhang dan de KP die stap zetten. De PVDA zet “verruimingskandidaten” op haar kieslijsten. Vooral uit de vakbonden, uit de arbeidersbeweging.
 
Rozig randje
 
Toch meen ik dat de stap die de KP zet zeer bijzonder is. Kwantitatief eerder symbolisch, de KP zal niet een massa kiezers aanbrengen. De KP bleef veel te lang aansturen op een exclusief bondgenootschap met de sociaal democraten, de SP en PS. Ze werd in de “slipstream” van een sociaal democratie, via de “derde weg” naar het neo liberalisme met een “rozig randje” meegezogen. Ze betaald hiervoor met een totale marginalisering. Desondanks is de historische betekenis van de KP voor de arbeidersbeweging zeer groot.
 
In een reactie op mijn Opinie “Linkse eenheid”schrijft “Karel”: “Het kommunisme is in het verleden niet meteen een democratisch succes gebleken. De Chinese loot is vandaag een “kapitalistische” gruwel geworden. Maar ik heb in een recent verleden een nu hoogbejaarde zeer interessante kommunist mogen ontmoeten. Leeft hij in het verleden, is hij geschiedenis geworden ? Zo leek het me helemaal niet, integendeel. De link die jullie durven leggen met jullie eigen verleden, vind ik moedig, gedurfd en te volgen. Ben zeer benieuwd”.
 
Marx bij grof vuil…
 
Met de “val van de Muur” en de ineenstorting van het socialistisch blok, werd zowaar de hele geschiedenis dood verklaard. De linkerzijde, de Marxisten zouden dit niet overleven, hun theoretische en praktische oplossingen hoorden bij het grof vuil. Het kapitalisme bleek de definitieve winnaar… Amper vijftien jaar later wordt door de kapitalisten, de banken een financieel/economische/sociale crisis uitgelokt die de rampzaligste ooit zal worden. Die het risico van globale, wereldoorlogen in zich draagt. Die een fascistische dreiging bevat.
 
Het Marxistisch alternatief voor het kapitalisme stààt als een huis. De massabeweging die dat alternatief draagt, de arbeidersbeweging en haar bondgenoten, is springlevend. De voorhoede van die beweging, die steeds de kommunistische partijen waren, paste zich aan de veranderende werkelijkheid aan. Bijvoorbeeld, in Nederland de Socialistische Partij (SP), in België de PVDA – PTB. Deze organisaties van links, deze partijen zijn niet uit het niets opgedoken. Ze maken deel uit van een lange geschiedenis, van diepgewortelde ervaringen die geactualiseerd worden. De PVDA – PTB nam in de run het stokje over van de KPB – PCB. Kommunisten uit “oude KP” weten dat hun erfenis in goede handen is. Linkse mensen, Marxisten weten dat harde polemiek, meningsverschil, debat essentieel is in hun filosofie en praktijk. Karel noemt dat “moedig, gedurfd en te volgen”. Het moet de normaalste zaak van de wereld zijn.
 
Twee lieven ?
 
De KP verschrompelde, mede door haar politieke afhankelijkheid van “socialistische landen” als de USSR, die in mekaar stortten. De KP maakte die zelfkritiek reeds lang. De PVDA nam de fakkel over. Alhoewel vroegere KP – leden aansloten bij de PVDA, bleef er een breuk in de geschiedenis bestaan. De KP als erfgnaam “in rechte lijn” van het Marxisme uit de 19° eeuw. De PVDA als nieuwgeborene. Het is tijd dat men zich verzoend en deze historische kloof dicht. (4)
 
“Hoe fier zou ik zijn om lid te zijn van de “oude KP” en de “nieuwe PVDA” tegelijkertijd…”. Kan men twee lieven hebben ? Die “oude KP” maakt deel uit van een revolutionaire cultuur, met liederen waarvan ook de “nieuwe kommunisten”, alle linkse militanten kippenvel zullen krijgen. Die een hele traditie, ideologie, ethiek en bereidheid tot de strijd bevatten. De geschiedenis van een beweging die door miljoenen gedragen werd en wordt. Die door de jongeren wordt verder gezet.
 
Luister ondermeer naar “Die Einheitsfront” van Brecht en Eisler -  
http://www.chambre-claire.com/PAROLES/chant-revolutionaires.htm   
 
(1)   “Opinie - Linkse eenheid” – http://antwerpen.pvda.be/nieuws/article/opinie-kommunistische-eenheid.ht...   .  
(2)   “Website PVDA” – http://www.stophetpolitiekecircus.be  
(3)   “Website KP” – http://www.kp-online.be    .
(4)   “Archief KP” – http://www.dacob.be