Indymedia.be is niet meer.

De ploeg van Indymedia.be is verhuisd naar DeWereldMorgen.be waar we samen met anderen aan een nieuwswebsite werken. De komende weken en maanden bouwen we Indymedia.be om tot een archief van 10 jaar werk van honderden vrijwilligers.

Traditionele media sturen hun kat naar mediadebat op Gentse Feesten

Traditionele media sturen hun kat naar mediadebat op Gentse Feesten

In een interview met Knack had Eric Goeman er al over geklaagd. Hij krijgt zo moeilijk politici naar zijn stilaan legendarische debatten tijdens de Gentse Feesten. “De meeste politici willen alleen nog maar debatteren voor een publiek dat ze kennen of beheersen. Waarom zou ik me laten beledigen, denken ze, het levert niets op”, aldus Goeman.

Sinds maandag weten we dat dat niet enkel geldt voor politici. Alle vertegenwoordigers van de tradtionele media zoals Peter Vandermeersch (Corelio) en Marc Van de Looverbosch (VRT en Journalistenbond) die waren aangekondigd stuurden hun kat. Alleen Marc Coenen, algemeen directeur marktstrategie van de VRT, durfde het debat over de crisis in de media aan.

Dat had dan weer wel het voordeel dat het geen welles-nietes debat werd. De sprekers kregen ruim de tijd om wat dieper in te gaan op enkele prangende vraagstukken. Zoals: doen de media niet gewoon wat het publiek wil? Rommel, vervlakking en trivialisering: u vraagt, wij draaien? “Journalisten hebben geen ethische verhouding meer met hun publiek. De wens van het publiek is de enige autoriteit. Maar wat vinden de hoofdredacties er van dat hun publiek dat wil?”, vroeg recensent Wouter Hillaert (De Standaard, Rekto:verso) zich af.

“Rommel is ook goedkoop. Het kost gewoon heel veel geld om een moeilijk onderwerp op een toegankelijke en aantrekkelijke manier te brengen. Daarom krijgen we wel de neus van Michaël Jackson en niet een onderzoek naar de impact van de bommen die Belgische F-16's droppen in Afghanistan”, zei Han Soete van Indymedia.be.

“De media staan in voor de verspreiding van goedkope massaproducten. Zij maken één product voor iedereen. Maar niets is voor iedereen. Ik geloof veel meer in nichemedia zoals je die nu overal op het net ziet opduiken”, zei professor Jan Blommaert.

Wouter Hillaert hoopt wel dat er algemene media blijven bestaan. “Maar er is wel een verschil tussen een medium dat voor iedereen is en de verplichting dat elk artikel of programma voor iedereen moet zijn. In de krant moet tegenwoordig elk artikel vertrekken van een lezer zonder enige voorkennis, maar moet elk artikel daar ook eindigen?”

Voorbij de klaagzang
En de oplossingen dan? Is er een uitweg uit de crisis? Volgens moderator Eric Goeman munt links uit in analyses, maar ontbreekt het vaak aan concrete oplossingen. Dat viel maandag op het slotdebat van deze twintigste reeks nogal mee. De oplossingen werden wel niet opgelijst, maar de toehoorder die tot het einde volhield, kon toch naar huis met de hoop dat het misschien toch ooit nog goed komt.

Zo werd er een lans gebroken voor een sterke openbare omroep die een 'yardstick' (dixit professor media Hilde Van den Bulck) moet zijn voor de andere media. Marc Coenen wil die handschoen wel opnemen. “Nu we het trauma die de komst van VTM teweegbracht, hebben weggewerkt, is het tijd om weer wat meer onderscheidend te zijn en meer na te denken over onze maatschappelijke impact.”

Volgens Han Soete mogen er ook strikte voorwaarden komen voor de steun die de overheid geeft aan de commerciële kranten. “Goedkope posttarieven, reclamebestedingen van de overheid, BTW-nultarief, het gaat om enkele honderden miljoenen euro. Daarmee kan je alle journalisten in België in dienst nemen.”

Ides Debruyne van het Fonds Pascal Decroos rakelde het voorstel op van Luc Huyse, die onlangs pleitte voor de oprichting van een ombudsdienst waar mediaconsumenten terecht kunnen met hun kritische opmerkingen.

Jan Blommaert had ook nog een woord van troost voor alle gefrustreerde opiniemakers die hun stukken geweigerd zien worden in De Morgen en De Standaard. “Het kanaal van de grote media zit geblokkeerd. Maar misschien overschatten we dat ook gewoon. In al die jaren heeft nooit iemand geciteerd uit één van mijn opiniestukken. Die belanden meteen in de vuilnisbak. Hier vier uur discussiëren met 150 mensen is veel belangrijker.”

handelingsperspectief

Het hoeft niet te verbazen dat traditionele media steeds minder ruimte laten voor debat en dat hun bazen ook zelf steeds minder deelnemen aan debatten. En op dit moment hoor je daar maar heel weinig mensen over klagen. ("Behalve misschien een stelletje linkse ideologisten die niets afweten van de harde economische realiteit," hoor je ze denken.) Maar juist in die 'harde economische realiteit' en met de opkomst van 'nieuwe media' die voor de traditionele een stevige concurrentie vormen, ligt dat sprankeltje hoop die de volhouders van de honderdvijftig toehoorders van het mediadebat op de Gentse feesten op het einde mee naar huis kregen: internet.

Ok, dat was niet helemaal het besluit van het debat in Gent. Internet is bovendien niet altijd een oplossing. Het is ook meer dan eens een ware pest en men moet het stroomverbruik beperken door tijdig de computer volledig uit te schakelen en te gaan wandelen in een nog levend bos.
Maar internet maakt weer meerwegscommunicatie mogelijk. En dat is dat. Of er alleen daardoor veel mensen hun persoonlijke mening grondig zullen herzien, is niet eenvoudig in te schatten. Er zijn tal van andere factoren die meespelen.

De meeste mensen blijven ideologisch nogal trouw aan de groep waartoe ze menen te behoren. Dat is veiliger, of makkelijker, wat dan ook. Ook in de 'nieuwe media' wie je dat. Nichemedia kan heel aangenaam zijn om te lezen. In het publieke leven schijnen de zuilen te wankelen. Maar op het internet komen er dagelijks bij. Met een beetje cynisme kan je dat 'ideologisch shoppen' noemen. Dat is de consument die de indruk heeft dat ie een keuze maakt, maar ie kiest wel uit wat ie aangeboden krijgt. En dat is vaak rommel. Ie kan denken dat het gratis is, ie betaalt wel voor de verbinding aan de provider en in de toekomst voor de inhoud wellicht ook, bij sommige media -zeker bij nichemedia- overigens nu al.

Ik zie twee mogelijkheden voor de 'mediaconsument'. Ofwel kiest ie voor nichemedia en betaalt ie voor de specifieke inhoud. Ofwel houdt ie het bij de gratis aangeboden massamedia, dan krijgt ie tussen de bakken rommel en advertenties er af en toe wat leuke nieuwigheden bij, maar het is wel gratis.

De grote vraag of media ertoe doet, stelt zich op de volgende wijze: heeft de gebruiker de mogelijkheid om in debat te treden en zich zodanig te informeren dat ie een handelingsperspectief heeft. Een voorbeeldje van een website die jammer genoeg niet meer schijnt te bestaan, maar wel nog in het archief van Google te raadplegen is, met name groenestekker.nl : "BCC wil door het serieus aandacht te besteden aan het thema energie bewerkstelligen dat de Europese elektrotechnische industrie blijvend zal verduurzamen." BCC is een Nederlandse verdeler van huishoudelekktronica. Groene stekker is een initiatief dat erin gelooft dat de consument de macht heeft om bewuste keuzes te kunnen maken. Daarom willen de initiatiefnemers de consument informeren en BCC moet daar dan op inspelen en op haar beurt de industrie aansporen om blijvend te verduurzamen.

Dat is een voorbeeld van hoe een handelingsperspectief kan werken. Een handelingsperspectief is niet iets dat toevallig ontstaat, als bijproduct van 'nieuwe media'. Het vergt creativiteit en inzicht van zowel zender als ontvanger in het ommunicatieproces. En om het vlot te laten werken, is die communicatie best interactief. En dat gaat er niet over dat de lezer een commentaartje kwijtkan. De lezer zelf kan door nieuwe inhoud aan te leveren het communicatieproces voeden, in gesprek gaan met andere lezers, ervaringen uitwisselen, nieuwe handelingsperspectieven ontdekken en uitproberen. Etcetera.

van de looverbosch

ik vind het absoluut niet kunnen dat marc van de looverbosch, voorzitter van de journalistenbond en gewaardeerd lid van ACOD wordt afgeschilder als vertegenwoordiger van de traditionele media
remember zijn toespraak op de staten-generaal (en al zijn inspanningen om van de staten-generaal geen onderonsje van de bazen te maken)

de kat van van de looverbosch

Er zou helemaal niets mis moeten zijn met 'afgeschilderd worden als vertegenwoordiger van de traditionele media', maar dat is, vrees ik, wishfull thinking. En dat hij er niet was op het media-debat in Gent, is jammer genoeg een feit.

christophe

Gepost door christophe
28.07.2009

Tags