Haiti: armoede in harmonie met de natuur?

Francine Mestrum14 januari 2010 – 20:31

Haiti is een van de allerarmste landen ter wereld. Het drama dat het land vandaag treft is vreselijk. Zeker, een aardbeving is een natuurramp, daar valt weinig tegen te beginnen. Maar het zou op zijn minst diegenen kunnen doen nadenken die voortdurend roepen om ‘in harmonie te leven met de natuur’. Om ‘moeder aarde’ te beschermen. Wat bedoelen zij eigenlijk? Want ook een aardbeving is ‘natuur’. Wat moeten de Haïtianen doen om in harmonie te leven met de natuur? Onder het puin blijven liggen?

Ten tweede. Haïti geldt als een ‘failed state’, zo lees ik in De Morgen. Een mislukte staat na dertig jaar ‘voodoodictatuur’ van Papa en Baby Doc. Maar de Duvaliers zijn al sinds 1986 de macht kwijt en het land uit. Wat is er de afgelopen, vijfentwintig jaar gebeurd?

Het democratisch proces, met de verkiezing van Aristide in 1990 is geëindigd op een staatsgreep, een kidnapping van de president en een VS-bezetting. De VN is al sinds 1993 in het land aanwezig, en is er sinds 2004 actief als vredeshandhaving met 9000 hoofdzakelijk Braziliaanse militairen.
Alle grote humanitaire organisaties werken in Haiti op een permanente basis.

Waarom is Haiti, 25 jaar na het vertrek van baby Doc een ‘mislukte staat’? Wat hebben de VS, de VN en de humanitaire acties opgeleverd?

Haiti was het eerste land waar een slavenopstand uitbrak omdat men er de Franse revolutie au sérieux nam. De Fransen vochten terug, met meer dan honderd duizend zwarte doden tot gevolg. Bij zijn onafhankelijkheid betaalde het land miljoenen frank schadevergoeding aan Frankrijk. Waarom is dit land, tweehonderd jaar later, nog steeds straatarm?

Er is vandaag dringend massale hulp nodig om de armzalige bevolking te redden. Maar zo lang er geen grondige analyse wordt gemaakt van alle mislukte acties en interventies van het verleden, militair en humanitair, zal het ook in de toekomst niet goed komen. Zou Naomi Klein met haar ‘schokdoctrine’ opnieuw gelijk krijgen?

Francine Mestrum is doctor in de sociale wetenschappen, gespecialiseerd in ontwikkelingsproblematiek.

Natuurlijk ?

Vera Wauters, 21/01/2010 – 16:41

Mensen laten samenhokken op potentiële aardbevingsgebieden lijkt me ook niet echt natuurlijk . Zijn er dan geen wetenschappers die daar voor waarschuwen ? De VS kunnen wel mensen op de maan zetten en De Boze Wolf kan wel het weer voor een week voorspellen maar mensen wegleiden van tectonische breuklijnen is blijkbaar te hoog gegrepen .

Beste mevrouw Mestrum, Ik

B. Schonagen, 23/01/2010 – 08:59

Beste mevrouw Mestrum,

Ik ben eerlijk gezegd nogal onder de indruk van uw artikel voor iemand die beweert doctor te zijn. Tjeetje, zo zien we maar weer dat titels garant staan voor intelligentie en ontwikkeling. Ook al kan ik in uw artikel geen onderbouwing terugvinden voor uw kop, toch even wat commentaar.

In harmonie met natuur is misschien een overtrokken statement. Buiten dat wordt daar natuurlijk niet mee bedoeld dat we een natuurramp moeten verheerlijken (of dat de Haïtianen als martelaars onder de puinhopen moeten blijven liggen!). Nee, waar het om gaat is dat door de masala ontbossing, de grond dermate is geërodeerd, dat het overstromingen veroorzaakt en de bodem verschraalt. Dat laatste zorgt er voor dat de grond onvruchtbaar wordt en dus niet meer geschikt is voor landbouw. In harmonie met de natuur is dus nog helemaal zo gek nog niet. Als Haïti op verantwoorde wijze met haar natuur zou omgaan, was er sowieso geen overstroming geweest in 2004 (dus eigenlijk was dat geen natuurramp, maar een ramp veroorzaakt door menselijk handelen) en zou men ook een goede landbouw opbrengst kunnen hebben. Wat de honger stilt, weet u.
Natuurlijk kent het land een heleboel andere problemen die een oorzaak van de armoede zijn. De problemen van nu zijn een optelsom van een aantal dingen. Maar als de Haïtianen zouden leven in harmonie met de natuur, waar u zo minzaam over schrijft, dan zou het land er op één punt in elk geval minder deplorabel voorstaan en zou dat het toekomst perspectief een stuk kunnen verbeteren. Waar u als doctor in de sociale wetenschappen, gespecialiseerd in ontwikkelingsproblematiek toch zeker niet optegen kan zijn!

Met vriendelijke groet,
Bregtje Schonagen

Haïti

Vera Wauters, 25/01/2010 – 02:18

http://ovl.indymedia.org/news/2010/01/29293.php

ontwikkelingsland 4-ever

Niels Aernouts, 01/02/2010 – 12:56

Ik herinner me nog in 1989 op mijn lagere school dat we toen reeds acties deden voor het arme Haïti. Een Haïtiaanse markt, wereld-activiteiten, hongermaaltijden,... Allemaal zeer educatief onderlegd enzo maar de pertinente vraag is inderdaad: wat is er veranderd sindsdien...

Niet veel denk ik, zeker nu het land terug plat geschud is. Er is nu een team van ons in Haïti om de activiteiten van objectif ô te filmen. Ze zeggen dat de toestand er zelfs nog erger bij ligt dan de verschillende media laten zien. Hoe is dat nog mogelijk?

Zonder infrastructuur zonder drinkbaar water, zonder landbouwproducten,... Het is inderdaad een goede vraag waarom er mensen wonen op dergelijke risicoregio's. En toch lukt het in Californië wel. We sturen nu weer enorm veel hulp, maar binnen een aantal jaren is er wederom een aardbeving en dan zal alles wederom plat liggen.

Moeten we die mensen dan maar niet helpen? Onmenselijkheid troef in deze vraag, maar zonder efficiënt plan is het wederom dweilen met de kraan open. Een duidelijke procedure moet opgesteld worden door al de helpende partijen (which is the world)

Laat ons hopen dat de aardbeving óns heeft wakker geschud en dat de hulp die we nu aanbieden, duurzaam ingevuld zal worden. Dit is altijd een discussie waar de omgang met de natuur een belangrijke rol in moet spelen.