[essay] De laatste utopie van het Vrije Westen

Theo Ruyter17 januari 2010 – 13:20

Ontwikkelingshulp, eeuwen lang de trots van de natie, leek het
afgelopen jaar rijp voor de sloop. Maar toen het moest gebeuren,
ergens in het najaar, bleven de woorden van spijt en berouw de dominee
steken in de keel. Wat was er aan de hand? Viel de terugblik op onze
utopische avonturen in verre landen hem te zwaar? Of werd hem de mond
gesnoerd?

De grootste kink in de kabel was, denk ik, dat we met z'n allen -
voorlopers daargelaten - nog altijd niet klaar zijn voor de afdaling
van ons zelfgeschapen Olympus, om de plaats in te nemen die ons als
gelijkgerechtigden op aarde toekomt. Sinds we afrekenden met de
duistere Middeleeuwen en ons als het verlichte Westen verhieven boven
de rest van de wereld, hebben we allerlei manieren bedacht om een
andere, betere en liefst volmaakte wereld te scheppen dan wel te
verbeelden. Eerst voor onszelf natuurlijk en, naarmate we erin
slaagden die in onze eigen staat en samenleving te realiseren, ook
voor anderen.

Zo koesteren we nu al weer geruime tijd de utopie van de
verzorgingsstaat en hoewel die de laatste tijd wat schrammen en deuken
heeft opgelopen en het woord 'welvaartsstaat' nu misschien beter de
lading dekt, is er toch nog altijd sprake van een reëel bestaande
utopie. Zoals, om maar eens een heel ander voorbeeld te noemen, in de
jaren '70 van de afgelopen eeuw de Culturele Revolutie in China een
reëel bestaande utopie was.

De verwezenlijking van dat nieuwe type staat heeft zich voltrokken ten
tijde van de Koude Oorlog. Ons belangrijkste referentiekader was toen
het Vrije Westen. En hoewel we onlangs alweer de twintigste verjaardag
van de val van de Muur hebben gevierd, gedragen we ons nog steeds
overeenkomstig de schering en inslag van dat kader. Zeker in onze
relaties met zogenoemde niet-westerse landen en culturen.

lees verder:
http://www.ravagedigitaal.org/2010/02/artikel.php