raf20 november 2006 – 13:25

Volgens de voorlopige uitslag van de presidentsverkiezingen, bekendgemaakt op 15 november, haalt zittend president Joseph Kabila goed 58% van de stemmen tegen een kleine 42% voor Bemba.
Daags na de bekendmaking verklaarde ex-rebel en vice-president Jean-Pierre dat de uitslag niet de "wil van de bevolking" uitdrukte. Zaterdag heeft hij dan formeel verzet laten aantekenen bij het Congolese hooggerechtshof. Dat heeft een week de tijd om alle klachten over de verkiezingen te behandelen en een eindoordeel uit te spreken.

Volgens Bemba's kamp zijn er vooral onregelmatigheden gebeurd met "de afwijkende stemmen" (votes par dérogation). Daarnaast zou in de Oosteljke provincies, waar Kabila sterk scoorde, een overdreven participatiegraad zijn opgetekend, zouden resultaten zijn vervalst, zou aan getuigen van politieke partijen de toegang tot stembureaus zijn geweigerd en waren de campagne-middelen van de twee kampen niet in balans.

De kwestie van de "afwijkende stemmen" houdt de specialisten al van voor de verkiezingen van 29 oktober bezig. Voor deze tweede ronde heeft de kiescommissie namelijk met verscheidene speciale kieslijsten gewerkt. Zo waren er lijsten met kiezers die wegens fraude waren geschrapt en met kiezers die, onder meer omwille van hun beroep, elders mochten stemmen dan op de plaats waar ze zich als kiezer hadden ingeschreven. Er was voor gewaarschuwd dat met deze lijsten gesjoemeld zou kunnen worden.

Maar de onregelmatigheden met de votes par dérogation hebben geen beslissende invloed op de uitslag en kunnen "geminimaliseerd" worden. Dat hebben de verkiezingswaarnemers van de Europese Unie vrijdag in Kinshasa meegedeeld, opgrond van een grondige studie in 47.000 van de zowat 50.000 kiesbureaus in heel het land. Uit hun rapport blijkt dat er maximaal 650.000 stemmen zouden kunnen verschuiven, ten voordele van Bemba of Kabila.

De waarnemers van de Congolese ngo's (CDCE) en het Europese ngo-netwerk voor Centraal-Afrika (EURAC) zeggen in een eigen rapport dat "in verscheidene provincies misbruik is gemaakt van de lijsten van geschrapte kiezers en van afwijkende kiezers". Dat was onder meer het geval in Mweka in de provincie West-Kasaï. Maar de eindconclusie van het rapport van de ngo-observatoren is dat het verzamelen en tellen van de stemmen (la compilation) transparant en integer is gebeurd. "Er is geen enkele betekenisvolle onregelmatigheid vastgesteld bij de compilatie", zo staat in een persmededeling.