Welk andersglobalisme?
Samir Amin verbaast zich over het feit dat de meeste andersglobalisten zo gematigd zijn. (Quel altermondialisme?, Le Monde diplomatique, januari 2007)

De huidige mondialisering heeft voor de grote meerderheid van de mensen niets goeds in petto. Ze vernietigt niet alleen de sociale rechten van de populaire klassen, ze vernietigt ook de natuurlijke basis voor toekomstig leven op deze planeet. Zeer veel bewegingen vechten tegen deze effecten, slechts weinige lijken nog bereid om de oorzaak ervan – het kapitalisme – in vraag te stellen.

Hoe zou dat komen?
Ten eerste natuurlijk door de val van de muur (of wat Amin hoopvol “l'échec de la première vague historique d'expériences conduites au nom du socialisme” noemt). Voor velen werd dit het bewijs dat er geen alternatief is. Zij streven nu naar een 'kapitalisme met menselijk gelaat'.
Maar ten tweede speelt ook een vertekening mee. Er is op regionale en mondiale sociale fora, alleen al om financiële redenen, een oververtegenwoordiging van andersglobalisten uit de middenklassen van de rijke landen. Ze zijn kritisch voor het huidige kapitalisme, soms nostalgisch over het verleden, maar zelden geïnteresseerd in de echte zorgen van de populaire klassen, of die nu in het Zuiden of het Noorden wonen. In die zin zijn zij een obstakel voor het tot stand komen van een breed populair verzetsfront.

Samen tegen de oorlog
Maar uiteindelijk maakt Samir Amin in dit artikel vooral het punt dat alle andersglobalisten, van welke strekking ook, zich kunnen (en moeten) verenigingen in hun verzet tegen het gevaar van nieuwe Amerikaanse preventieve oorlogen. Zijn laatste zin luidt, ietwat mysterieus: “Dat is de enige manier om eindelijk die andere, mogelijke wereld te bouwen die iedereen zegt te wensen”.

Volstaat dat dan? Neen.

Naar een multipolaire wereld
Om de betekenis van die zin beter te begrijpen, kunnen we verwijzen naar zijn boek Pour un monde multipolaire. Want natuurlijk volstaat het niet. Maar het is wel een conditio sine qua non.

In dat boek schetst hij waar het volgens hem naartoe moet: een polycentrische wereld. Dwz: een internationaal systeem dat de huidige machtsverhoudingen (zeg maar de onderwerping van de wereld aan de belangen van het Noorden en vooral de VS) vervangt door de verplichting tot echt onderhandelen. Hij analyseert de talloze obstakels die de re-organisatie van de wereld in de weg staan – de ambigue rol van Europa, Rusland, China en India, de hervorming van internationale instellingen zoals de VN, de reconstructie van de solidariteit tussen de landen van het Zuiden,... En hij deelt de te nemen hindernissen in in doelstellingen op korte en doelstellingen op middellange termijn.

Maar als eerste en absolute voorwaarde moet de militaire machine van de VS tot stilstand gebracht worden. Vandaar het belang van een brede anti-oorlogsbeweging.

(Zo'n synthetische kijk op de toestand en toekomst van onze wereld is onmisbaar. Maar wie zich daaraan waagt neemt natuurlijk risico's. Amins boek getuigt door zijn 'constructieve' aanpak van heel wat lef. Hij kan natuurlijk bogen op bijna een halve eeuw wereld-systeemanalyse. Pour un monde multipolaire, Samir Amin, Editions Syllepse, 2005.)