Tomas03 maart 2007 – 18:51

De Kirchners zitten in een zetel. De economie draait goed (8 % groei per jaar sinds het aantreden van Nestor), de werkloosheid is fors gedaald tot onder 10 %, de armoede daalt, de inflatie is onder controle, de handelsbalans is positief, de schuld daalt en de misdaden van de dictatuur worden eindelijk vervolgd. Het is dan ook niet moeilijk dat elke opiniepeiling een klinkende verkiezingsoverwinning voorspelt voor de zetelende president.

Een tweede verkiezingsronde tussen de twee best geplaatste kandidaten uit de eerste ronde zou zelfs niet eens nodig zijn. Die ongekende luxepositie heeft de Kirchners aan het denken gebracht. Echtgenote en senatrice Cristina is al jaren de rechterhand van man Nestor en wordt door velen beschouwd als de de facto vice-president van Argentinië of zelfs als het echte brein in het gezin Kirchner. Cristina voelt er dan ook wel wat voor om eindelijk zelf in het voetlicht te stappen en de omstandigheden zijn voor haar ideaal. Volop mee profiterend van de populariteit van haar man, voorspellen de opiniepeilingen ook voor haar een overwinning tegenover om het even welke kandidaat.

De Kirchners hebben dus de keuze en houden het hele land in spanning met de vraag: doet hij het of doet zij het? Op dit moment (7 maanden voor de presidentsverkiezingen) is geen van beiden officieel kandidaat. Beide scenario’s hebben hun voor- en nadelen. Als Nestor het doet, dan is de verkiezingsoverwinning binnen. Geen mens in Argentinië gelooft dat Nestor kan verliezen. De optie Cristina houdt meer risico’s in: opiniepeilingen kennen haar hoge scores toe, maar lager dan haar man.

Met Cristina als kandidate is een tweede ronde wel mogelijk en is het risico op een nederlaag groter. De meeste waarnemers denken echter dat de Kirchners de gok zullen wagen en Cristina naar voor zullen schuiven, om dan eventueel de volgende keer opnieuw de kaart Nestor uit te spelen. Wat dat is het droomscenario: Nestor en Cristina wisselen elkaar af tot de Argentijnen beide Kirchners uitspuwen. Ook de optie met Nestor als kandidaat-president en Cristina als kandidaat-vice-president wordt overwogen maar roept bij vele Argentijnen slechte herinneringen op aan Isabel Peron, de vrouw van president Peron die na het overlijden van haar man het presidentschap opnam en het land in chaos stortte.

Ondanks de hoge populariteit zijn de Kirchners vatbaar voor kritiek. De goede economische resultaten zijn weliswaar onbetwistbaar, maar toen Kirchner in 2003 aantrad was Argentinië er zo erg aan toe dat gelijk welke president goede economische resultaten had geboekt. Slechter was immers niet mogelijk. Bovendien roept de stijl van president Kirchner bij veel opposanten weerstand op, vooral in zijn houding tegenover de media. Onlangs publiceerde de organisatie ‘Reporters sans frontières’ nog een kritisch rapport over de situatie in Argentinië. Kirchner geeft nooit persconferenties en laat zich dus nooit onderwerpen aan kritische vragen van journalisten. Daarnaast wordt hij ook beschuldigd van censuur. De overheid geeft immers veel geld aan media in de vorm van voorlichtingscampagnes en dat wordt gebruikt als drukkingmiddel tegen kritische media. Verschillende kritische journalisten werden al ontslagen nadat hun werkgevers inkomsten dreigden te verliezen als gevolg van het ongenoegen van de president.

De kritiek schaadt het imago van de Kirchners echter voorlopig niet. En geen enkele van de andere presidentskandidaten slaagt erin om in de opiniepeilingen boven de 10 % uit te stijgen. Van de vele kandidaten aan de linkerzijde is Elisa Carrió het best geplaatst. Carrió is voorzitter van de ARI, de grootste linkse partij van het land en maakte een opvallend goede beurt bij de vorige presidentsverkiezingen in 2003. Carrió gelooft – letterlijk en figuurlijk – in haar kansen. In een verschijning heeft de maagd Maria de diepreligieuze feministe Carrió ooit eens verteld dat ze op een dag presidente van Argentinië zou worden. Onder Kirchner ontpopte Carrió zich tot de scherpste opposante van het regime dat ze regelmatig beschuldigt van corruptie, machtsmisbruik en geweld. Carrió staat echter vrij geïsoleerd en wijst elke alliantie met andere (linkse) opposanten af. Vóór de verkiezingen al water in de wijn doen om allianties te smeden, heeft volgens haar geen zin.

Aan de rechterzijde voelen velen zich geroepen. Roberto Lavagna, vroeger nog minister van economie onder Kirchner, profileert zich steeds nadrukkelijker als dé tegenstander van de president. Hoewel alom gerespecteerd voor het werk dat hij als economieminister presteerde, wordt de partijloze Lavagna weinig kansen toegedicht. Lavagna beschikt over weinig charisma en heeft voorlopig ook nog geen duidelijk programma. Ook een andere ex-economieminister Ricardo Lopez Murphy voelt wel wat voor het presidentschap, net als de conservatieve gouverneur van de provincie Neuquén, Jorge Sobisch. En ten slotte is er de onvermijdelijke Carlos Menem (president tussen 1989 en 1999, later veroordeeld wegens corruptie, gevlucht naar Chili en uiteindelijk vrijgesproken wegens vormfouten) die zich blijft aanbieden aan de kiezer en – tot afgrijzen van velen – nog altijd over een grote aanhang beschikt.

De presidentsverkiezingen beloven veel spektakel, maar de spanning is er allicht al uit op het moment dat de Kirchners beslissen wie van hen beiden de handschoen zal opnemen.