Teun02 mei 2007 – 17:02

Human Rights Watch (HRW) schrijft in haar rapport, “Discounting Rights” (Rechten in Uitverkoop), dat veel Amerikaanse bedrijven misbruik maken van die zwakke regelgeving. Wal-Mart staat echter bovenaan in het klassement als het gaat over het doelgericht dwarsbomen van iedere vorm van organisatie tussen de arbeiders.
HRW interviewde voor het onderzoek 41 arbeiders en managers die voor Wal-Mart werken of gewerkt hebben.

Met 1,3 miljoen werknemers, verspreid over een vierduizend winkels en met 351,14 miljard dollar aan inkomsten het voorbije jaar, is Wal-Mart de grootste privé-werkgever van de Verenigde Staten. Verontrustend is echter dat niemand van die werknemers vertegenwoordigd is door een vakbond. Volgens Carol Pier van HRW is dat niet toevallig: “Het personeel van Wal-Mart heeft vrijwel geen kans om zich te organiseren. Ze moeten het hoofd bieden aan een onrechtvaardige Amerikaanse arbeidswetgeving en werken voor een reusachtig bedrijf dat er alles aan zal doen om vakverenigingen buiten te houden.”

De strijd tegen de vakbond
Volgens “Discounting Rights” start Wal-Mart bij de komst van nieuwe werknemers onmiddellijk met de indoctrinatie van hun visie op vakbonden. De nieuwkomers krijgen een filmje te zien waarin ze de vreselijke gevolgen van het vormen van vakbonden krijgen voorgeschoteld. “Hier bij Wal-Mart respecteren ze je voor wie je bent en voor het werk dat je doet. Toen ik bij de vakbond zat was ik gewoon een nummer. Het enige dat ze kunnen doen is onderhandelen voor contracten. Met al de voordelen die we nu hebben, riskeren we veel te verliezen als er een vakbond komt”, zo vertelt een Wal-Mart personeelslid in het verwelkomingfilmpje.

De managers die werken voor de supermarktgigant krijgen uitdrukkelijke instructies om vakbonden buiten de muren van het bedrijf te houden. De meeste van die richtlijnen zijn gebaseerd op de “Manager’s Toolbox”, een door Wal-Mart samengestelde handleiding, of “hoe vakbondsvrij blijven als de syndicale organisatie jouw bedrijf kiest als volgend doelwit”.

In sommige vestigingen zijn er volgens het rapport zelfs gevallen bekend van managers die de opdracht hebben gekregen om werknemers af te luisteren of bewakingscamera’s die worden ingezet om vakbondsgezinde werknemers in het oog te houden.

Dat zorgt voor een angstig klimaat in de bedrijven. Veel arbeiders zijn er immers van overtuigd dat er zware consequenties in de lucht hangen indien je je aansluit bij een vakbond.

Betere wetgeving = betere werkomstandigheden
Gigantische bedrijven als Wal-Mart kunnen openlijk de vorming van vakbonden tegengaan, omdat de Amerikaanse wetgeving geen duidelijke richtlijn heeft omtrent vakbonden. De sleutel tot betere werkomstandigheden voor de arbeiders is het invoeren van de Employee Free Choice Act (EFCA). Die richtlijn geeft werknemers de kans om zich ongestraft te organiseren. De speelruimte van de Amerikaanse werkgever wordt hierdoor beperkt en het middenveld in de Verenigde Staten kan versterken.

Uit een recent onderzoek van Peter D. Hart Research Associates blijkt dat 60 miljoen Amerikaanse werknemers lid zouden worden van een vakbond als ze daar de mogelijkheid toe hadden.
Het wetsvoorstel, de EFCA, is in het Huis van Afgevaardigden goedgekeurd en wordt nu in de Senaat behandeld.