Raf Custers11 januari 2006 – 00:25

Op donderdag 29 december besliste het parlement van Tsjaad een wet uit 1999 aan te passen. Die wet, de Petroleum Revenue Management Law (PRML), is destijds door de Wereldbank aan Tsjaad opgedrongen. In ruil gaf de Wereldbank financiële steun aan een pijpleiding die aardolie van Tsjaad via Cameroun naar de Atlantische Oceaan transporteert. Die pijpleiding is gebouwd door een consortium rond de petroleumreus Exxon, ze heeft $3,7 miljard ($4 miljard volgens andere bronnen) gekost, maar zou Tsjaad elk jaar zo'n $80 miljoen aan inkomsten moeten opleveren.

De wet bepaalde dat Tsjaad het gros van de inkomsten van die pijpleiding moest besteden aan Poverty Reduction. Om precies te zijn: 10% van de inkomsten moest in een Future Generations Fund worden gestopt en van de rest moest 80% van de royalties en 85% van de dividenden (betaald door het Exxon-Mobil-consortium) worden uitgegeven aan onderwijs, gezondheid, infrastructuurwerken en waterzuivering.
Maar een grote meerderheid in het parlement van Tsjaad stemde nu amendementen die maken dat het land onmiddellijk over meer van deze olie-inkomsten kan beschikken. President Idriss Deby van Tsjaad moet de stemming bekrachtigen.

Het antwoord van de Wereldbank liet niet op zich wachten. Op de dag van de stemming kwam er al een communiqué van Paul Wolfowitz himself, de Amerikaanse voorzitter van de Wereldbank. "Als deze amendementen wet worden, zullen ze het welzijn van de armste en meest kwetsbare burgers in Tsjaad schaden en een materiële breuk betekenen van de oorspronkelijke overeenkomst", aldus de verklaring.
Op 6 januari besliste de Wereldbank daarop alle leningen aan Tsjaad stop te zetten.

Eén persverslag (van het VN-persbureau IRIN) citeert een inwoner van Ndjamena, de hoofdstad van Tsjaad, die zegt: "De maatregel van de Wereldbank is een aanslag op Tsjaad's soevereiniteit".
Voor de rest gaat de verslaggeving mee met de door de Wereldbank uitgelokte huilbuien. De politieke oppositie in Tsjaad en de civiele maatschappij steunt de voorspelbare jammerklachten dat Tsjaad's allerarmsten nu een stuk slechter af zullen zijn, en dat de regering de extra-inkomsten zal aanwenden om het leger te versterken en de "door corruptie en wanbeheer veroorzaakte" tekorten op de begroting bij te passen.

Maar in feite toont dit incident hoe de Wereldbank werkelijk haar macht gebruikt, niet om in ontwikkelingslanden de armoede te reduceren, maar wel om hele economieën te dirigeren. Tsjaad is in 1999 verplicht het gros van de opbrengsten van de pijpleiding in Poverty Reduction te stoppen. De Wereldbank ging daarbij te werk zoals een arrogante bourgeois die een bedelaar een boterham geeft maar zeker geen geld "omdat hij het toch maar zal opzuipen".
Poverty Reduction, zoals de Wereldbank die ziet, heeft niets met ontwikkeling te maken. Met allerlei voorwendsels ("in andere Afrikaanse landen profiteert alleen een kleine elite van de olie-inkomsten") is Tsjaad verbod opgelegd zelf te bepalen wat het met de olie-inkomsten zou doen. Tsjaad mocht zelfs niet overwegen die petrodollars voor zijn nationale economische ontwikkeling aan te wenden. Die ene geciteeerde inwoner van Ndjamena (hij heet Mahamat Nour Goudar) sloeg de nagel op de kop.