Een ruk naar rechts? ACW blikt terug op de verkiezingen

christophe21 juni 2007 – 12:57

BRUSSEL -- Voor enkele kopstukken van sp.a-spirit en Groen! was het meteen na de verkiezingen al zonneklaar. Vlaanderen maakte op 10 juni een ruk naar rechts. Ook een krantencommentator als Yves Desmet zag met pijn in het hart dat Vlaanderen een Berlijnse muur optrok rond zijn fermettes. Op een verkiezingsseminarie van de christelijke werknemersbeweging ACW was te horen dat het misschien toch wat genuanceerder is dan dat.

Op een debatavond van het tijdschrift 'De gids op maatschappelijk gebied' keek de top van het ACW samen met de Leuvense professor politicologie Marc Hooghe terug op de verkiezingen. Op de ultieme analyse over de verkiezingen is het wel nog even wachten, waarschuwde Hooghe al meteen. “Het duurt minstens 3 à 4 jaar onderzoek voor we weten waarom de Lijst Dedecker een succes was en zelfs dan zitten we er vaak nog naast.”

Op basis van waardenonderzoek durft Hooghe wel al stellen dat er geen sprake is van een verrechtsing bij de publieke opinie. “Dat is zo op economisch terrein, waar er slechts een kleine groep is die de verworvenheden van het Belgisch sociaal model in vraag stelt. Ook op ethisch vlak blijkt dat de hervormingen van Paars op brede steun onder de publieke opinie kunnen rekenen,” aldus Hooghe. Uit dat onderzoek blijkt ook dat er geen waardenkloof loopt tussen Vlaanderen en Wallonië. “Sociaal-economisch is Wallonië iets linkser. Op alle andere vlakken zijn de twee landsgedeeltes zeer gelijklopend.”

Hooghe wijst er ook op dat het Vlaams Belang voor het eerst echt verloren heeft. “Een verlies dat je niet zomaar kan verklaren met het flauwe verhaal dat dat door de nieuwe Belgen komt. Ook in Frankrijk zie je trouwens dat het FN niet meer aan de bak komt.” Ook in de stunt van Dedecker ziet Hooghe niet meteen een bewijs voor de ruk naar rechts. “De Lijst Dedecker is populistisch. Hun asociale economische agenda is eerder verborgen. Veel kiezers kennen die zelfs niet.”

Verpakking
Volgens Kris Serroyen van de ACV-studiedienst verschoof het zwaartepunt in het parlement wel naar rechts. Hij vraagt zich ook af hoe het zwaartepunt binnen de partijen zal evolueren. “Zal Groen! verder haar sociale flank bespelen? Welke lessen trekt sp.a? Hoe sterk weegt ACW binnen CD&V? Wie wordt de nieuwe Greta D'hondt?” D'hondt is een voormalig nationaal secretaris van het ACV en was vier jaar lang een gewaardeerd parlementslid, maar stapte eerder dit jaar ontgoocheld uit de politiek. Zij worstelde met het feit dat verpakking primeert op inhoud.

Het is een verzuchting van wel meer ACW'ers. “De mensen hebben gestemd op figuren, niet op inhoud. Dat verklaart het succes van Leterme en Dedecker. De programma's werden niet gelezen. Wie ze wel las, merkte dat ze dicht bij elkaar aanleunen. Er is een inhoudelijke vervlakking,” zei Marc Justaert, voorzitter van de Landsbond van Christelijke Mutualiteiten.

Ook ACW-voorzitter Jan Renders stelde tijdens de kiescampagne met verbazing vast dat zelfs iemand als Vande Lanotte van sp.a zich niet inhoudelijk profileerde op de sociale thema's. “Ik heb zelfs Freya Van den Bossche ergens horen zeggen dat ze het generatiepact een grote verwezenlijking van Paars vond. Begrijpt zij nog wel hoe de achterban denkt?”

Volgens Jan Renders is het ACW er wel in geslaagd om de sociale thema's af en toe op de agenda te krijgen. “Ik denk dat we daar bijvoorbeeld in de periode rond Rerum Novarum in geslaagd zijn. Op communautair vlak zitten we in een moeilijker parket. Al is er ook daar sprake van een bijsturing. In het debat hoor je niet langer die typisch Vlaams-nationalistische reflex. Het gaat meer over de vraag hoe dit de mensen ten goede kan komen. We zijn nog altijd niet akkoord, maar het jargon is tenminste toch al anders.”

Olijfboomcoalitie
En hoe zit het dan met de toekomst? Jan Renders maakt er geen geheim van dat hij het liefst een olijfboomcoalitie zou zien, roomsrood dus aangevuld met groen. Op dat vlak lijken de kaarten niet zo gunstig te liggen, al heeft Renders de hoop nog niet volledig opgegeven. “Ik wil nog wel eens zien of de liberalen en de christendemocraten snel tot een werkbare constructie komen.”

Marc Justaert ziet Leterme en Reynders wel snel tot een akkoord komen. “Roomsblauw maakt een grote kans omdat de honger naar beleidsdeelname groter is dan de kloof tussen de programma's. Het belangrijkste in het progamma van CD&V is deelname aan het beleid. Ik denk trouwens dat Leterme en Milquet (van CDH, nvdr) wel degelijk zeer goede contacten onderhouden. Misschien niet op communautair vlak, maar zeker wel over de andere thema's.”

Volgens Marc Hooghe bestaat er een risico op een rechtse economische agenda. Doordat een staatshervorming de politieke agenda zal beheersen, dreigen andere thema's verwaarloosd te worden. Kris Serroyen toonde zich aangenaam verrast door de belofte van Leterme om 2 miljard euro te besteden aan de welvaartsaanpassing van de uitkeringen, maar verwacht wel op andere punten onweer. “Als de sfeer onder Sarkozy in Frankrijk komt overgewaaid, zullen de syndicale rechten wel weer op de agenda komen. Misschien dat er ook opnieuw een debat komt over verschuiving van de lasten op arbeid naar btw.”

Ook Gilbert De Swert, voormalig hoofd van de ACV-studiedienst vreest dat het ACW op fiscaal vlak niet zal meespelen. “Wellicht wel op vlak van de sociale zekerheid, maar vergeet ook niet dat we wellicht een regering krijgen waarin maar één van de vijf partijen een arbeidersvleugel heeft.” Jan Renders lijkt wat optimistischer. “Toen ik het programma las van CD&V was dat een opluchting. De teneur daarin was niet staatshervorming, maar wel een duidelijke sociale agenda.”

Puur cijfermatig gaat het ACW er wel op achteruit binnen CD&V. “ACW-parlementsleden hebben is niet de enige manier om de invloed van onze beweging te meten. In het verleden hebben we geleerd dat je dat ook kan door de agenda te setten en te mobiliseren rond je thema's. Trouwens zo aantrekkelijk is dat parlement niet meer,” nuanceert Jan Renders.

Meer over de evaluatie van de vorige regering kan je lezen op: De Gids voor maatschappelijk gebied.

Als de allochtonen t maar niet gedaan hebben

Jan Hertogen, 22/06/2007 – 18:09

Of het nu om misdrijven gaat, of politieke invloed, als de allochtonen het maar niet gedaan hebben. Dat is flauw natuurlijk. Professor Hooghe wijst er op dat het Vlaams Belang voor het eerst echt verloren heeft, maar hij voegt er meteen aan toe “dat je dit verlies niet zomaar kan verklaren met het flauwe verhaal dat dat door de nieuwe Belgen komt” en dat is ook flauw natuurlijk. Als in de gemeenteraadsverkiezingen het Vlaams belang maar op twee plaatsen achteruit gaat in Vlaanderen in vergelijking met de vorige verkiezingen, nl. in Borgerhout – 4,6% en district Antwerpen, - 1,2% dan gaat dit ‘toevallig’ samen met twee plaatsen waar het grootste aantal nieuwe Belgen is bijgekomen, nl +7,5% in Borgerhout en +6,9% in Antwerpen. Dat wil nog niet zeggen dat de nieuwe Belgen door hun stemgedrag het verschil gemaakt hebben en zeker niet dat zij op allochtone kandidaten gestemd hebben. Wel dat hun groeiende aanwezigheid de balans van het Vlaams Belang heeft doen klinken, misschien ook wel, juist omdat ze met zo velen zijn en maatschappelijk, sociaal, en in de straat het samenlevingsperspectief ook voor de oude Belgen geopend hebben. Hen vernoemen als een factor noemt Hooghe echter flauw.

Als bij de federale verkiezingen op kantonniveau het Vlaams Belang in Antwerpen met 2,1% achteruitgaat, in Mechelen met 1,0% en in Gent met 0,6% (nadat ze hier in 2003 al 2% inleverden), en alleen maar in déze kantons, dan zijn het weer toevallig de drie kantons met het hoogste aantal bijkomende nieuwe Belgen. Deze wiskundige en demografische vaststelling zorgt voor een regelrechte K.O voor het Vlaams Belang in vergelijking met de verkiezingen v an 2003. Als Hooghe naar Brussel durft kijken zal hij het allicht ook een flauwe vaststelling vinden dat hier het Vlaams Belang gehalveerd wordt, door de nieuwe Belgen én door de oude Belgen, wat doet het er eigenlijk toe?. Maar eens de allochtonen in positieve en mede-bepalende zin genoemd worden, dan is het weer fout. Zo zijn er ook nog altijd voor de wetenschap meer inwoners in België van Italiaanse dan van Marokkaanse afkomst. Het omgekeerde aantonen, mede op gezag van het NIS, is een daad van racisme die publiekelijk aan de kaak dient gesteld. Ook hier wetenschap op z’n kleinst en deontologisch uit de bocht. Wanneer het wetenschappelijk of zeg maar het maatschappelijk debat?

Wat links heet, profileert zich nogal eens rechts, en wat rechts benoemd wordt draagt, zoals de CD&V de arbeidersbeweging van het ACV tot alle zuilen van het ACW, de migrantenorganisaties incluis, in haar hart. Maar dat wil Jan Renders en Co niet met zoveel woorden meer horen. Her parlement en daarmee de (CD&V-politiek) heeft ver afgedaan, mede ook omdat men blijkbaar niet meer goed weet hoe men broodjes moet bakken met de politiek. Dat de Non-Profitsectoren een decennium en half lang met uitstekend resultaat zowel Geel als Paars heeft kunnen winnen is daarvoor nochtans een excellent e ervaring. Dat rechts een belangrijke factor geworden is binnen ‘progressieve’ visies en bewegingen en de sociaal-maatschappelijke doelstellingen ook binnen wat ‘rechts’ genoemd een zeker draagvlak heeft, zal ook binnen en vanuit de arbeidersbeweging tot nieuwe coalities en vernieuwde strijdbaarheid kunnen leiden. Alleen zal het niet altijd duidelijk zijn wie de echte vijanden zijn, zeker ook met een wetenschap die altijd maar achterna loopt. Ward Leemans zou er niet mee kunnen lachen, of juist wel?

Voor een diepgaander beschouwing zie: "Eindelijk een groter draagvlak voor 'progressieve' politiek? op deze site: http://www.indymedia.be/nl/node/12614

en "Mis-kent wetenschap essentiële data over immigratie": http://www.npdata.be/BuG/64/