Twee keer in enkele weken tijd botsen VRT-journalisten op de deontologische regels van hun job. Eerst was er Greet Op de Beeck die gingen bijklussen voor het kabinet van Fientje Moerman, de partijgenote van haar vriend Patrick Dewael. Deze week is er beursspecialist Paul D'Hoore die ontslag neemt bij de VRT-nieuwsdienst om er vanaf november exclusief terug te keren als zelfstandige. D'Hoore had eind augustus in het weekblad Trends laten vallen dat hij een magazine of nieuwsbrief wil uitbrengen met beleggingsaanbevelingen. Enkele weken geleden maakte hij bekend dat hij vanaf 30 oktober elke week een nieuwsbrief van een viertal pagina's zou sturen naar abonnees die daar 125 euro per jaar voor willen neertellen (dat is net iets minder dan een abonnement op Knack). De VRT liet meteen weten verveeld te zitten met de zaak, maar deed er toch nog twee weken over om tot een besluit te komen.

Aanvankelijk zag D'Hoore niet eens graten in zijn initiatief. Niet iedereen was het daar mee eens. “Er moet voldoende afstand zijn tussen de journalist en zijn onderwerp en dat komt in het gedrang als een VRT-journalist beleggingsadvies geeft,” zo reageerde Pol Deltour, nationaal secretaris van de Vlaamse Vereniging van Beroepsjournalisten (VVJ).

De raad voor de journalistiek stelde in 2006 een richtlijn op voor beursjournalisten. Daarin stond natuurlijk dat journalisten zich moeten onthouden van marktmanipulatie en handel met voorkennis. Stel dat een journalist dankzij zijn onderzoek en goede contacten te weten komt dat een bedrijf slecht nieuws gaat bekend maken. Het spreekt vanzelf dat hij dan niet vlak voor de persconferentie nog snel enkele telefoontjes mag doen om zijn aandelen in dat bedrijf te verkopen. In die richtlijn staat ook dat een journalist zich moet onthouden van beleggingsadvies als er een belangenconflict dreigt te ontstaan.

Met zijn twee petjes van journalist en beleggingsadviseur dreigt D'Hoore de belangenconflicten aan te zuigen als een magneet. Wat doet hij als hij op de redactie hoort dat de regering eindelijk een wet klaarstoomt die Electrabel kan pijn doen? Of als een onderzoeksjournalist van Panorama fraude op het spoor is bij een bedrijf? Als beleggingsadviseur is het niet zijn taak te informeren, maar wel zijn abonnees centen te helpen verdienen. “De klanten willen 20 procent per jaar en ik moet daarvoor zorgen”, aldus D'Hoore in Trends. D'Hoore vond het aanvankelijk ook doodnormaal dat hij met een privé-initiatief geld verdient met informatie die hij tijdens zijn werk bij de openbare omroep vergaart. Vraag is of zijn ontslag veel verandert. Hij blijft als zelfstandige exclusief verbonden aan de VRT.

De slimste
Tja en die arme Greet Op de Beeck dan. Het VTM-journaal pakte uit met het nieuws dat Op de Beeck aanvankelijk 35.000 euro zou krijgen voor vier debatten die ze modereerde. Oeps, een nulletje te veel reageerde het kabinet van Fientjes Moerman. Waarna de VRT-nieuwsdienst een robbertje uitvocht met de collega's van VTM. "Er is niks verkeerd aan dat journalisten debatten modereren. Het zijn experts, en net daarom worden ze gevraagd. Je ziet overal journalisten van VRT én VTM aan het werk", zo klonk het uit de mond van VRT-hoofdredacteur Jos Bouveroux.

Naast de kwestie helaas. Natuurlijk mogen journalisten debatten modereren. Daar ging dit toch niet over. Wel over het feit dat de VRT-journaliste die ooit al eens in een lastig parket zat door haar relatie met een regeringslid over wie ze moest berichten, nu ook nog eens gaat bijklussen voor een partijgenoot-minister van haar levensgezel.

Nu ik hier op het eind van deze blogpost gekomen ben, merk ik dat mijn titel verkeerd is. D'Hoore en Op de Beeck worstelen helemaal niet met deontologie. Het is maar nadat er in de media een debatje losbarst dat hun frank valt. Bij Op de Beeck is hij wellicht nog altijd niet gevallen. Misnoegd haalt ze haar schouders op over zo veel onbegrip.