Het was geen fijne dag voor Cristina, pas 3 maanden presidente van Argentinië en gisteren werd ze getrakteerd op haar eerste ‘cacerolazo’. De ‘cacerolazo’ is een Argentijnse vorm van straatprotest, waarbij mensen de straat opgaan met potten en pannen en al wat lawaai maakt. Het lijkt onschuldig, maar de ‘cacerolazo’ heeft een belangrijke symbolische waarde en heeft al twee presidenten tot ontslag gedwongen. Zo ver komt het dit keer niet, maar de waarschuwing aan het adres van Cristina was niet mis te verstaan: het volk dat haar eind vorig jaar massaal heeft verkozen, mort.

Twee weken geleden besliste de regering, unilateraal zoals steeds, de belastingen te verhogen op de uitvoer van een aantal landbouwproducten, zoals soja en maïs. Door de hoge internationale voedselprijzen maakt de Argentijnse landbouwsector immers al een aantal jaren fenomenale winsten op de uitvoer van een aantal producten. De belasting op die uitvoer wordt door de staat gebruikt om de voedselprijzen in eigen land kunstmatig laag te houden. Dat klinkt zeer nobel en het principe van dat mechanisme wordt dan ook door niemand in vraag gesteld, maar de verhoging van de belasting zonder enige vorm van overleg was er voor de landbouwers te veel aan. De hele agrarische sector is vandaag aan haar veertiende stakingsdag toe en blijft actie voeren over het hele land. De gevolgen voor de bevolking beginnen zich steeds duidelijker te manifesteren: schaarste en hogere prijzen. Vlees is al bijna niet meer te verkrijgen, en de prijzen van groenten, fruit en zuivelproducten stijgen met de dag.

Gisteren verscheen dan eindelijk Cristina weer op tv, na een ongetwijfeld welverdiende vakantie in haar buitenverblijf in Patagonië, om in een toespraak de puntjes op de i te zetten. In het kort komt het erop neer dat de landbouwers rijkelui zijn die weigeren hun rijkdom te delen met de armere bevolking in de steden. Dat was er te veel aan. Niet alleen voor de landbouwers, maar ook voor een groot deel van de bevolking dat goed weet dat de zaken niet zo zwart-wit zijn als Cristina ze voorstelt en dat had gehoopt op een oplossing voor het conflict in plaats van een escalatie. En dus had Cristina nauwelijks een uur later een ‘cacerolazo’ aan haar been in alle grote steden van het land.

Dat de landbouwsector grote winsten maakt, is inderdaad een feit. Maar die winsten gaan vooral naar de grote producenten, naar de ondernemingen, terwijl de kleinschalige boeren het een stuk lastiger hebben. Doordat ze op kleinere schaal produceren hebben ze meer kosten en dus minder winsten en als de staat met een steeds groter deel van die winst gaat lopen, blijft er voor de boer niet veel meer over. De overheid maakt in haar gretigheid immers geen onderscheid tussen grote en kleine producenten.
Bovendien twijfelen veel mensen aan de bestemming van de opbrengsten uit die belasting. Officieel dienen ze om de voedselprijzen op de interne markt laag te houden, maar daar merken de mensen weinig van. De voedselprijzen zijn het laatste jaar flink gestegen en liggen een stuk hoger dan wat de overheid beweert. Bij het berekenen van de prijzenindex hanteert de regering immers een aantal prijzen die je nergens in het land aantreft. De werkelijke prijzen zijn vaak het dubbele van de ‘officiële’ prijzen. Waar duidelijk wel geld voor is, is voor megalomane projecten zoals een hogesnelheidstrein tussen Buenos Aires en kuststad Mar del Plata, terwijl alle bestaande treinen hopeloos verouderd en onveilig zijn.

Aan het nobele discours van Cristina over het waarom van de belastingverhoging wordt dus weinig geloof gehecht en het feit dat de regering gewoonweg weigert om met stakers in dialoog te treden wordt op onbegrip onthaald. Na de ‘cacerolazo’ herhaalde de regering dat ze niet van plan is een duimbreed af te wijken van haar standpunt. Benieuwd of de potten vandaag opnieuw zullen weerklinken in de straten van Buenos Aires.