Ronald Clercx27 juni 2006 – 16:51

De overheid heeft in het kader van de verstrengde Co2 emissienormen en een poging om het openbaar vervoer aantrekkelijker te maken, in het verleden maatregelen ondernomen om dienstwagens minder fiscaal aantrekkelijk te maken. Hiernaast stegen de brandstofprijzen spectaculair, terwijl de accijnzen op brandstof voor privé-personenwagens niet daalden.

Een aanbevelenswaardige aanzet tot milieubewust beleid, maar op de werkvloer heeft dit als grote nevenwerking dat de kost van een wagenpark van werkgever naar werknemer wordt doorgeschoven; een tendens die nu vooral de kop opsteekt in minder winstgevende sectoren, in het bijzonder de welzijnszorg en de socio-culturele sector.

Het volstaat om bvb. de vacatures als maatschappelijk werker door te nemen, om geregeld de voorwaarde: ‘U beschikt over een eigen wagen.’ of ‘U bent mobiel.’ (een omfloerste term) aan sollicitanten te zien opduiken.

Wanneer een kandidaat zo’n functie opneemt, betekent dit in de praktijk dat de werknemer ook indirect verplicht wordt om het woon-werkverkeer met de eigen wagen af te leggen en niet meer kan kiezen voor het goedkopere openbare vervoer dat minder wordt belast. De werknemer zelf heeft door de eis van de werkgever géén keuze, tenzij niet in aanmerking te worden genomen als kandidaat wanneer je om financiële of principiële redenen niet (kunt) over een eigen wagen beschikken. Voor jongere werknemers is de (verzekering)kost van een eigen wagen zeer hoog.

De werkgever zelf betaalt enkel de (gedeeltelijke) kostprijs van een treinabonnement voor het woon-werkverkeer, waarop naargelang de bijdrage een werknemer nog eens kan worden belast. Nochtans vloeit deze kost rechtstreeks voort uit de opgelegde eisen van de werkgever: een werknemer die tijdens de diensturen over een eigen wagen moet beschikken, wordt immers ook de mogelijkheid ontnomen om van het openbaar vervoer gebruik te maken voor het woon-werkverkeer.

De werknemer kan bij een volgende belastingsaangifte wel gebruik maken van de reële beroepsonkosten (bvb. de kilometerafstand woon-werkverkeer verrekenen) maar dit dekt zeker niet de kost van de hogere brandstofprijzen en de reële kost van onderhouden, verzekeren van een eigen wagen die hoofdzakelijk in functie van de job wordt gebruikt.

Het eindresultaat van het minder fiscaal aantrekkelijk maken van een wagenpark, is in de praktijk dat de werknemers de rekening gepresenteerd krijgen: zij dienen nu zelf steeds vaker over een eigen wagen te beschikken om zelfs maar in aanmerking te komen voor een tewerkstelling. Het spreekt vanzelf dat zeer winstgevende ondernemingen steeds dienstwagens zullen blijven reserveren voor het hoger kader, terwijl het midden en lager kader en vooral organisaties die niet zelfbedruipend zijn, de kosten zullen doorschuiven naar hun werknemers.

Er moet dringend gewerkt worden aan een wettelijk kader, waarbij werkgevers verplicht worden om in een wagenpark te voorzien indien dit noodzakelijk is voor de dienstverlening tijdens de werkuren.