Centrum voert enquête uit over tolerantie van Belgen t.o.v. etnische minderheden

Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding23 maart 2009 – 16:48

Naar aanleiding van de Internationale Dag tegen Racisme (21 maart) presenteert het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding vandaag de resultaten van een studie over de tolerantie van de Belgen t.o.v. etnische minderheden die in ons land leven: Maghrebijnen, Turken, Zwart-Afrikanen en Oost-Europeanen.

De studie bevestigt de hardnekkigheid van negatieve gevoelens en van etnocentrische, xenofobe en racistische vooroordelen onder de Belgische bevolking.

In opdracht van het Centrum voerde IPSOS een studie uit over de ‘Tolerantie van Belgen t.o.v. etnische minderheden’. De studie, die gebaseerd is op een kwantitatieve enquête van 1.393 personen, meet zowel de houdingen van de Belgen t.o.v. een etnoculturele diversiteit, als de gevoelens, gedragingen en negatieve (racistische, xenofobe, etnocentrische) of positieve (tolerantie, vertrouwen, enz.) opvattingen t.o.v. etnische minderheden.

Tolerantie?
Uit de studie blijkt dat de meerderheid van de ondervraagde Belgen (42%) zich tolerant opstelt tegenover etnische minderheden, maar dat 31% van de ondervraagden zich intolerant toont. Enkele verontrustende cijfers: 33% vindt dat sommige rassen begaafder zijn dan andere; 60% van de ondervraagden gaven aan dat racistische reacties in bepaalde gevallen te rechtvaardigen zijn; ongeveer 40% vindt dat de minderheidsgroepen naar België komen om te profiteren van de sociale zekerheid en 50% koppelt de toename van criminaliteit aan hun komst naar België; enz.

Uiteraard zijn er ook positieve tendensen terug te vinden in de studie. Zo gaf 55% van de ondervraagden aan dat de aanwezigheid van verschillende culturen een verrijking voor onze samenleving inhoudt. Bijna de helft zegt positieve ervaringen met personen van etnische minderheden gehad te hebben en beschouwt het als een voordeel dat er verschillende godsdiensten in een land zijn, enz.

Toch bevestigt deze studie duidelijk dat er bij de Belgen veel negatieve gevoelens, angsten en vooroordelen heersen die wijzen op een hardnekkige kern van etnocentrisme, xenofobie en racisme. Het is echter geen homogeen beeld: het gaat van een radicale intolerantie over een ambivalente of aarzelende houding tot een militante tolerantie.

‘Samenleven met de andere biedt de mogelijkheid om hem te leren kennen en te aanvaarden’
“De meest opvallende conclusie” verduidelijkt Jozef De Witte, directeur van het Centrum, is dat Belgen zich toleranter blijken op te stellen tegenover etnische minderheden naarmate ze regelmatig of dagelijks contact hebben met hen. Samenleven met de andere biedt de mogelijkheid om hem te leren kennen en te aanvaarden. Dat kan als een evidentie beschouwd worden, maar spreekt het vooroordeel tegen dat culturele diversiteit alleen maar spanningen en moeilijkheden zou veroorzaken.”

Daarnaast kan men besluiten dat de Belgen de multiculturaliteit van onze samenleving erkennen, maar het nog moeilijk vinden om die te aanvaarden. Zo vindt 61% dat de samenleving bepaalde limieten heeft wat betreft het aantal andere culturen die ze kan toelaten.

Daarnaast blijkt uit deze studie dat een grote meerderheid van de Belgen voorwaarden stelt aan een multiculturele samenleving. Bepaalde voorwaarden kan men betwisten (bijvoorbeeld dat culturele gebruiken en tradities beperkt blijven tot de privé-sfeer); andere voorwaarden zijn legitiem (respect voor de wet, de bereidwilligheid om te werken en één van de landstalen aan te leren, enz.)

“De promotie en het managen van de etnisch-culturele diversiteit is een verantwoordelijkheid van iedereen: van overheden, van de minderheidsgroepen én van de autochtone bevolking”, zegt De Witte.

De enquête toont aan dat het aanvaarden van diversiteit nauw samenhangt met de frequentie en de kwaliteit van contacten tussen culturele groepen. “Daarom moet men het harmonieus samenleven tussen verschillende culturen stimuleren op de werkvloer, in openbare diensten, op school, in de buurt, enz.”, besluit De Witte.