Een monument voor de zwaksten in de samenleving

stampmedia29 januari 2010 – 09:59

Joke van Leeuwen treedt af als stadsdichter van Antwerpen. Dat vertrek gaat niet onopgemerkt. Op 27 januari werd haar gedicht ‘Ben Ik’ vereeuwigd op de gevel van jongerentheaterhuis HETPALEIS. Het gedicht kwam tot stand in samenwerking met kunstenaar Bob Takes en is een aanklacht tegen kindermishandeling.

Joke van Leeuwen bij de onthulling van haar gedicht 'Ben Ik' (foto: Gilles Leyssens)

Een gedicht dat kindermishandeling aankaart, is geen overbodige luxe. Barbara Wyckmans, directeur van HETPALEIS, licht dit toe: “Een op tien kinderen hebben te maken met een vorm van mishandeling of verwaarlozing. Het is in ons land de 2de doodsoorzaak bij peuters. Elk jaar krijgen we in HETPALEIS dus honderden kinderen over de vloer die hiermee te maken hebben.”
Volwassenen zien de signalen die mishandelde kinderen geven vaak niet. Dit gedicht wil de aandacht trekken. “Er staat hier zwart op wit de oproep van een kind om alert te zijn,” aldus Wyckmans.

Alarmsignaal

Het gedicht kwam tot stand na een vraag van BZN Atlas, een organisatie die zich inzet voor de preventie van kindermishandeling. Joke van Leeuwen is met slachtoffers gaan praten en heeft haar ervaringen in een gedicht gegoten.
“Het is zo moeilijk om over dit onderwerp te praten. Ik heb vooral geluisterd,” zegt van Leeuwen. “Op basis daarvan schreef ik het gedicht. Het moest hakkelig van toon zijn en niet te lang. Ik zocht naar woorden die eenvoudig waren, maar toch onontkoombaar.”
Wie goed luistert, kan in het ritme van het gedicht een sirene horen: een alarmsignaal. Het werk van Bob Takes sluit hierbij aan. “Het is een optische meerduidigheid. Van ver lijkt het scheef, maar als je dichtbij komt trekt het recht,” vertelt van Leeuwen.

Cultuur met boodschap

Het gedicht ‘Ben Ik’ stond eerst op de glazen panelen die het Antwerpse theaterplein overdekken, maar nu krijgt het dus een permanente plaats. Aleydis Ceulemans van BZN Atlas juicht dit toe. “Ik vind het erg belangrijk dat cultuur hier aan een boodschap wordt gekoppeld. Kinderen hebben recht op cultuur. Maar je kan niet van cultuur genieten als je thuis onveilig bent, als de mensen op wie je moet vertrouwen je kwaad doen.”