This is a man’s world… (en in neoliberale tijden meer dan ooit)
Weinig samenlevingen zijn niet gebaseerd op seksisme – dat wil zeggen op de onderdrukking van vrouwen. Vrouwen krijgen andere taken toegewezen, en die worden gezien als minderwaardig.

De ‘andere wereld’ van de andersglobalisten gaat ook daarover. De meeste andersglobalisten zijn tegen à lle vormen van onderdrukking – dus ook tegen seksisme.

En dat staat helemaal niet los van hun verzet tegen het neoliberalisme. De uitdaging is niet om de strijd tegen het (moderne) kapitalisme ‘aan te vullen’ met een strijd tegen het (archaïsche) seksisme – alsof die twee tot verschillende werelden zouden behoren.

Want overal zien we dat de effecten van het neoliberalisme het seksisme net versterken. Vrouwen zijn de eerste slachtoffers van de maatregelen van het IMF en de Wereldbank in het Zuiden, de eerste slachtoffers van de uitholling van de welvaartstaat in het Noorden.

Fundamenteel: omdat het kapitaal niet aarzelt om, op zoek naar winst, de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in haar eigen voordeel uit te buiten – en dat ook systematisch doet – is het kapitalisme volgens veel andersglobalisten zélf een seksistisch systeem.

Dat klinkt misschien wat theoretisch. Om het concreet te maken: het kapitalisme profiteert gretig van de ‘traditionele’ rolpatronen. Het externaliseert de kosten van de reproductie van het werkvolk op de kap van de vrouwen: zij voeden hun gezin, verzorgen het, stomen het klaar voor de arbeidsmarkt,… zonder ervoor te worden betaald. Als vrouwen wél in het betaalde arbeidsproces worden ingeschakeld, worden ze schaamteloos minder betaald dan mannen (een manier van besparen als een ander, blijkbaar…).

Woorden zijn niet genoeg
Kortom: het seksisme zit in deze wereld stevig ingebakken. Maar dit te ‘weten’ is kennelijk ook voor andersglobalisten niet genoeg om het te veranderen. Want de afgelopen edities van het WSF werden volgens heel wat getuigen gekenmerkt door… mannelijke dominantie!

“Some trendy activists, who think they are super-feminists because they know a bit of gender theory, agreed to sit on panels without a single woman,” stelde America Vera Savala vast in Mumbai, India (op het WSF 2004).

Bovendien blijven de bijéénkomsten van het WSF niet gespaard van fenomenen als verkrachting en sexual harassment.

Daarom vindt Candido Grzybowski dat de andersglobalisten ook in eigen hart moeten kijken. “Women are a ‘minority’ created by ourselves within civil society. With respect to that, there is no point in blaming capitalism, neoliberalism, globalization, exclusionary states, etc. This is a major problem that is engendered, developed, and maintained in the culture of civil society itself,” aldus Grzybowski.

M.a.w.: hoe juist en noodzakelijk ook, een analyse van het seksistische karakter van het kapitalisme volstaat niet. Je moet er ook zelf écht iets aan willen doen.

Concreet op WSF 2007: beterschap in zicht?
Op de website van het WSF in Nairobi (www.wsf2007.org) staat een tekst met als titel ‘Gendering WSF 2007’. Hij kreeg er een prominente, geprivilegieerde plaats – een bewijs dat de organisatoren het probleem serieus nemen.

De auteur – Onyango Oloo, de nationale coördinator van het Kenyaans Sociaal Forum – stelt een aantal oplossingen voor. Die gaan van een beetje meer politie/repressie over véél meer sensibilisering/bewustwording tot de oprichting van een Women’s Commission. (Lees Gendering WSF Nairobi 2007)

Op www.wsf2007.org staat wel nog niet te lezen of (en hoe) die aanbevelingen hun vertaling hebben gekregen in de praktische organisatie van het WSF 2007.